Wpływ temperatury i ciśnienia na równowagę
Dla reakcji endotermicznych (pochłaniających ciepło), jak rozkład węglanu wapnia CaCO3+Q→CaO+CO2, efekt temperatury jest odwrotny niż w reakcjach egzotermicznych. Podwyższenie temperatury przesuwa równowagę w prawo, a obniżenie temperatury - w lewo.
Ciśnienie wpływa na równowagę w reakcjach, gdzie liczba moli gazów po obu stronach równania jest różna. W syntezie amoniaku N2(g)+3H2(g)⇌2NH3(g) mamy 4 mole gazów po stronie substratów, a tylko 2 mole po stronie produktów. Podwyższenie ciśnienia przesuwa więc równowagę w prawo - w stronę mniejszej objętości (mniejszej liczby cząsteczek gazowych).
W reakcjach, gdzie liczba moli gazów rośnie jakwreakcjiwodoruzjodemH2(g)+I2(ciałostałe)→2HI(g), efekt jest odwrotny. Zwiększenie ciśnienia przesuwa równowagę w lewo, a obniżenie ciśnienia przesuwa ją w prawo.
Zapamiętaj trik! Układ zawsze "ucieka" przed zwiększonym ciśnieniem w kierunku, gdzie jest mniej cząsteczek gazowych, a przed wysoką temperaturą w kierunku, który pochłania ciepło.