Fale de Broglie'a i promieniowanie termiczne

Na tej stronie omówiono koncepcję fal de Broglie'a oraz zjawisko promieniowania termicznego, które są kluczowymi elementami fizyki atomowej.

Fale de Broglie'a to koncepcja, która rozszerza dualizm korpuskularno-falowy na materię. Zgodnie z tą teorią, nie tylko światło, ale także materia $np. elektrony$ posiada właściwości falowe. Elektrony mogą ulegać zjawisku dyfrakcji i interferencji, podobnie jak inne fale.

Wzór: Długość fali de Broglie'a można obliczyć za pomocą wzoru: λ = h/p = h/mv, gdzie h to stała Plancka, p to pęd poruszającego się obiektu, m to masa, a v to prędkość.

W 1927 roku eksperymentalnie potwierdzono, że strumień elektronów ulega dyfrakcji i interferencji podczas przejścia przez kryształ. To odkrycie stanowiło ważny dowód na falową naturę materii.

Promieniowanie termiczne, zwane również promieniowaniem cieplnym, to promieniowanie elektromagnetyczne emitowane przez ciała o danej temperaturze. Może ono obejmować podczerwień, światło widzialne lub nadfiolet, w zależności od temperatury ciała.

Przykład: Słońce emituje światło białe, podczas gdy gwiazdy gorętsze od Słońca emitują światło białe z odcieniem błękitu i fioletu.

Zjawisko promieniowania termicznego jest ściśle związane z efektem cieplarnianym i globalnym ociepleniem. Efekt cieplarniany polega na odbijaniu promieniowania podczerwonego emitowanego przez powierzchnię Ziemi z powrotem do Ziemi przez gazy cieplarniane w atmosferze. Prowadzi to do podniesienia średniej temperatury powierzchni Ziemi.

Globalne ocieplenie, będące skutkiem nasilenia efektu cieplarnianego, ma poważne konsekwencje dla naszej planety, takie jak zmiana klimatu, topnienie lodowców czy podnoszenie się poziomu mórz i oceanów.

Widma atomowe i model Bohra

Ta strona koncentruje się na widmach atomowych i modelu Bohra, które są kluczowymi koncepcjami w fizyce atomowej liceum.

Widmo to promieniowanie rozszczepione na poszczególne barwy. Wyróżniamy dwa główne typy widm:

1. Widmo ciągłe - emitowane przez rozgrzane ciała, w którym poszczególne barwy płynnie przechodzą jedna w drugą.
2. Widmo liniowe - emitowane przez pojedyncze atomy, w którym widoczne są tylko pojedyncze paski o różnych kolorach.

Definicja: Widmo emisyjne powstaje, gdy atomy gazu pobudzone do świecenia wysyłają $emitują$ światło. Składa się ono ze stosunkowo niewielkiej liczby fal o określonych długościach.

Z kolei widmo absorpcyjne tworzy się, gdy pomiędzy ciałem emitującym widmo ciągłe a obserwatorem znajduje się gaz pochłaniający światło o określonych częstotliwościach. Jest to niemal cała tęcza, w której brakuje tylko tych fal, które występują w widmie emisyjnym.

Ważnym pojęciem w fizyce atomowej jest energia jonizacji, czyli energia, którą musimy dostarczyć elektronowi znajdującemu się na orbicie podstawowej w atomie, aby na stałe wyrwać go z atomu.

Model Bohra to jeden z pierwszych modeli atomu, który próbował wyjaśnić obserwowane widma atomowe. Podstawowe założenie modelu Bohra mówi, że orbity, po których elektrony poruszają się wokół jądra, nie są dowolne, ale mają ściśle określone promienie.

Wzór: Model Bohra opisuje warunek kwantyzacji orbit elektronowych za pomocą wzoru: mvr = nh/2π, gdzie m to masa elektronu, v to prędkość elektronu, r to promień orbity, h to stała Plancka, a n to liczba kwantowa $n = 1, 2, 3, 4, ...$.

Model Bohra, choć nie jest kompletny, stanowił ważny krok w rozwoju fizyki kwantowej i zrozumieniu struktury atomu.

Podstawy fizyki atomowej

Fizyka atomowa to fascynujący dział nauki, który bada strukturę i właściwości atomów oraz ich oddziaływania z promieniowaniem elektromagnetycznym. Na tej stronie omówiono kluczowe pojęcia związane ze światłem i jego naturą.

Światło jest rodzajem energii elektromagnetycznej, składającej się z drgających pól elektrycznych i magnetycznych. Zakres długości fali światła widzialnego wynosi od 380 nm do 780 nm.

Jednym z najważniejszych zjawisk w fizyce atomowej jest zjawisko fotoelektryczne. Polega ono na wybijaniu elektronów z metalu pod wpływem kwantu promieniowania o określonej częstotliwości. To zjawisko zachodzi tylko wtedy, gdy częstotliwość promieniowania jest równa lub większa od częstotliwości granicznej charakterystycznej dla danego metalu.

Definicja: Praca wyjścia z metalu to energia, jaką trzeba dostarczyć elektronowi, aby został wyrwany z powierzchni metalu. Jest ona stała dla danego metalu.

Zjawisko fotoelektryczne znajduje praktyczne zastosowanie w fotokomórkach, które są wykorzystywane w różnych urządzeniach, takich jak alarmy, drzwi wind czy czytniki kodów kreskowych.

Przykład: Fotokomórka działa w oparciu o zjawisko fotoelektryczne. Gdy powierzchnia metalu nie jest oświetlona, elektrony nie są wybijane i nie ma przepływu prądu.

Ważnym pojęciem w fizyce atomowej jest dualizm korpuskularno-falowy światła, który oznacza, że światło ma zarówno naturę falową, jak i cząstkową $korpuskularną$. Ta dwoista natura światła przejawia się w różnych zjawiskach, takich jak dyfrakcja i interferencja $natura falowa$ oraz zjawisko fotoelektryczne i fotochemiczne $natura cząstkowa$.