Początki i rozwój ochrony przyrody
Ochrona przyrody w Polsce ma długą historię sięgającą czasów starożytnych. Pierwsze formy ochrony przyrody pojawiły się, gdy ludzie zaczęli otaczać kultem religijnym niektóre obiekty przyrodnicze, takie jak drzewa czy głazy narzutowe. To nieświadome działanie można uznać za pierwsze kroki w kierunku ochrony środowiska.
Dokumenty dotyczące ochrony lasów i wybranych gatunków roślin oraz zwierząt w Europie pochodzą ze średniowiecza. W Polsce pierwszy znany dokument dotyczący ochrony przyrody został wydany przez Bolesława Chrobrego i dotyczył ochrony bobrów. W XIV wieku Kazimierz Wielki wydał ustawę o ochronie lasów.
Highlight: Pierwsze obszary chronionej przyrody na świecie zaczęły powstawać w drugiej połowie XIX wieku.
Obecnie na świecie istnieje ponad 10 tysięcy obszarów chronionego krajobrazu, z czego najwięcej znajduje się w Europie, a najmniej na Antarktydzie. Warto zauważyć, że w Europie te obszary są stosunkowo małe i zajmują zaledwie 6,4% powierzchni kontynentu.
Formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie
Formy ochrony przyrody w Polsce obejmują różnorodne kategorie, każda z nich ma swoje specyficzne cechy i cele ochrony:
-
Rezerwat przyrody - obszar o powierzchni mniejszej niż park narodowy poniz˙ej500ha, gdzie zakazana jest działalność gospodarcza człowieka. W Polsce istnieje 1183 rezerwatów.
-
Park narodowy - obszar o powierzchni większej niż 500 ha, z ograniczoną lub zakazaną działalnością gospodarczą. W Polsce mamy 23 parki narodowe.
-
Park krajobrazowy - obszary cenne przyrodniczo i estetycznie, pełniące rolę rekreacyjną i turystyczną. W Polsce jest ich 106.
-
Strefy chronionego krajobrazu - obszary mało zmienione przez gospodarkę, atrakcyjne krajobrazowo. Jest ich ponad 214.
-
Pomniki przyrody - pojedyncze obiekty lub grupy obiektów przyrody o szczególnych walorach.
-
Ochrona gatunkowa - ma na celu ochronę gatunków roślin lub zwierząt zagrożonych wyginięciem.
Example: Przykładem rezerwatu ścisłego w Polsce jest Jezioro Łuknajno, część Białowieskiego Parku Narodowego oraz Jaskinia Niedźwiedzia w Masywie Śnieżnika.
