Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Przedmioty

Geografia

Planeta ziemia

Litosfera - procesy zewnętrzne

Litosfera. procesy zewnętrzne. rzeźbotwórcza działalność lodowców górskich i lądolodów

Budowa wnętrza Ziemi: Warstwy Ziemi po kolei - notatka i krzyżówka

Name: Knowunity
Brand: Knowunity

Zobacz

Budowa wnętrza Ziemi: Warstwy Ziemi po kolei - notatka i krzyżówka

Kaarolina:)

@kaarolina

545 Obserwujących

Obserwuj

Rozpoczynam generowanie podsumowania SEO dla materiału o Budowie wnętrza Ziemi:

Ziemia składa się z kilku głównych warstw, w tym skorupy ziemskiej, płaszcza i jądra, które razem tworzą strukturę naszej planety. Materiał szczegółowo omawia budowę geologiczną, minerały oraz procesy zachodzące we wnętrzu Ziemi.

Główne punkty:

Budowa skorupy ziemskiej obejmuje warstwę kontynentalną i oceaniczną
Warstwy Ziemi po kolei to: litosfera, płaszcz ziemski oraz jądro zewnętrzne i wewnętrzne
Procesy geologiczne kształtujące powierzchnię Ziemi
Klasyfikacja i charakterystyka skał i minerałów
Historia geologiczna Ziemi i ruchy skorupy ziemskiej

13.04.2022

2549

litosfera
BUDOWA WNETRZA ZIEMI
geostery - warstwy budujące wnętrze ziemi
skorupa ziemska
litosfera
Atas kontynentalna (szelf + stok
oceanicz

Zobacz

Granice płyt litosfery i ich interakcje

Budowa skorupy ziemskiej jest ściśle związana z ruchem płyt litosfery. Wyróżniamy trzy główne typy granic między płytami: zbieżne, rozbieżne i transformujące.

Granice zbieżne występują, gdy płyty się zderzają. W tym przypadku jedna płyta zapada się pod drugą, tworząc strefę subdukcji. Proces ten prowadzi do powstawania ognisk magmowych i formowania się wulkanów.

Example: Przykładem granicy zbieżnej jest zderzenie płyty oceanicznej z kontynentalną, co prowadzi do powstania rowów oceanicznych i łańcuchów górskich, takich jak Andy czy Kordyliery.

Granice rozbieżne to miejsca, gdzie płyty odsuwają się od siebie. W tych obszarach magma wydostaje się spod litosfery, zastyga i formuje nową skorupę ziemską. W obrębie oceanów tworzy to grzbiety śródoceaniczne, takie jak Grzbiet Północnoatlantycki.

Vocabulary: Ryft - dolina w osi grzbietu śródoceanicznego, sięgająca płaszcza ziemskiego.

Granice transformujące to obszary, gdzie płyty przesuwają się względem siebie w poziomie wzdłuż uskoków przesuwczych. Przykładem takiej granicy jest uskok San Andreas w Kalifornii.

Highlight: Zrozumienie granic płyt litosfery jest kluczowe dla budowy wnętrza Ziemi geografia 2,4 i wyjaśnienia wielu zjawisk geologicznych.

Zobacz

Mineralogiczna budowa skorupy ziemskiej

Budowa skorupy ziemskiej opiera się na różnorodności minerałów, które można podzielić na rodzime (składające się z jednego pierwiastka) i złożone (zawierające co najmniej dwa pierwiastki). Minerały charakteryzują się różnymi cechami fizycznymi, takimi jak twardość, barwa, przezroczystość czy połysk.

Definition: Minerały izomorficzne to minerały o tej samej budowie i cechach fizycznych, ale różnym składzie chemicznym.

Powstawanie minerałów związane jest z trzema głównymi procesami:

Procesy magmowe - krystalizacja magmy lub innych skał wulkanicznych
Procesy osadowe - wytrącanie z roztworów, działalność organizmów, wietrzenie
Procesy metamorficzne - przeobrażenie innych minerałów pod wpływem temperatury i ciśnienia

Highlight: Znajomość procesów powstawania minerałów jest kluczowa dla zrozumienia budowy wnętrza Ziemi skały.

Złoża mineralne to skupiska minerałów, które mogą być wykorzystane gospodarczo. Jeśli zawierają związki metali, nazywane są rudami.

Vocabulary: Rudy - minerały złożowe zawierające związki metali.

Zobacz

Rodzaje skał i ich charakterystyka

Budowa wnętrza Ziemi obejmuje różne rodzaje skał, które można podzielić na trzy główne kategorie: magmowe, osadowe i metamorficzne.

Skały magmowe powstają w wyniku krzepnięcia i krystalizacji magmy lub lawy. Dzielą się na głębinowe (plutoniczne) i wylewne (wulkaniczne). Skały głębinowe, takie jak granit, dioryt czy gabro, charakteryzują się budową jawnokrystaliczną i powstają w wyniku powolnego krzepnięcia głęboko pod powierzchnią Ziemi.

Example: Granit jest przykładem skały głębinowej, podczas gdy jego odpowiednikiem wylewnym jest ryolit.

Skały osadowe dzielą się na okruchowe (np. piaskowiec, zlepieniec), pochodzenia chemicznego (np. wapień, gips) i pochodzenia organicznego (np. wapień muszlowy, węgiel). Powstają one w wyniku procesów sedymentacji i diagenezy.

Vocabulary: Diageneza - proces przeobrażania luźnych osadów w zwięzłe skały osadowe.

Skały metamorficzne, takie jak gnejs, marmur czy łupek krystaliczny, powstają w wyniku przeobrażenia innych skał pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia.

Highlight: Zrozumienie rodzajów i procesów powstawania skał jest kluczowe dla budowy wnętrza Ziemi notatka.

Zobacz

Dzieje Ziemi - ery geologiczne i orogeneza

Historia Ziemi podzielona jest na eony, ery i okresy geologiczne. Najważniejsze eony to fanerozoik, proterozoik i archaik. W obrębie fanerozoiku wyróżniamy ery: kenozoik, mezozoik i paleozoik.

Definition: Orogeneza - proces tworzenia się gór w wyniku ruchów tektonicznych skorupy ziemskiej.

W historii Ziemi wyróżniamy kilka głównych orogenez:

Orogeneza alpejska (era kenozoiczna)
Orogeneza hercyńska (era paleozoiczna)
Orogeneza kaledońska (era paleozoiczna)

Highlight: Znajomość er geologicznych i orogenez jest kluczowa dla zrozumienia budowy wnętrza Ziemi prezentacja.

Ważnymi pojęciami w geologii historycznej są transgresja morza (wkraczanie morza na ląd) i regresja morza (wycofywanie się morza z lądu). Procesy te miały ogromny wpływ na kształtowanie się kontynentów i oceanów.

Vocabulary: Gondwana - superkontynent istniejący w paleozoiku i mezozoiku, obejmujący dzisiejsze kontynenty południowe.

Zobacz

Ruchy skorupy ziemskiej i zjawiska sejsmiczne

Ruchy skorupy ziemskiej odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu powierzchni naszej planety. Wyróżniamy ruchy lądotwórcze (epejrogeniczne) i oceanotwórcze (talasogeniczne), które są spowodowane prądami konwekcyjnymi w astenosferze lub zmianami w skorupie ziemskiej.

Definition: Ruchy izostatyczne - ruchy skorupy ziemskiej zachodzące na terenach, gdzie zmienił się zewnętrzny nacisk na powierzchnię Ziemi, np. po stopieniu lądolodu.

Trzęsienia ziemi to gwałtowne drgania skorupy ziemskiej wywołane przesunięciami mas skalnych w litosferze. Kluczowe pojęcia związane z trzęsieniami ziemi to:

Hipocentrum - miejsce w głębi Ziemi, z którego rozchodzą się fale sejsmiczne
Epicentrum - miejsce na powierzchni Ziemi nad hipocentrum

Highlight: Zrozumienie ruchów skorupy ziemskiej i zjawisk sejsmicznych jest istotne dla budowy wnętrza Ziemi geografia 2,4.

Vocabulary: Jądro ziemi - krzyżówka - centralna część Ziemi, składająca się z części zewnętrznej (płynnej) i wewnętrznej (stałej).

Zobacz

Budowa wnętrza Ziemi - podstawowe warstwy

Budowa wnętrza Ziemi składa się z kilku kluczowych warstw, zwanych geosferami. Skorupa ziemska, będąca najbardziej zewnętrzną warstwą, dzieli się na kontynentalną i oceaniczną. Poniżej znajduje się płaszcz ziemski, który można podzielić na górny i dolny. W samym centrum Ziemi znajduje się jądro, składające się z części zewnętrznej (płynnej) i wewnętrznej (stałej).

Vocabulary: Geosfera - warstwa budująca wnętrze Ziemi.

Ważnym elementem w strukturze Ziemi są powierzchnie nieciągłości, takie jak powierzchnia Mohorovičicia (Moho) czy powierzchnia Gutenberga. Wyznaczają one granice między geosferami i charakteryzują się zmianami w prędkości przenoszenia drgań sejsmicznych.

Definition: Stopień geotermiczny - różnica głębokości, na której temperatura wzrasta o 1°C. Na świecie wynosi średnio 33 m, w Polsce 47 m.

Warstwy Ziemi po kolei od zewnątrz do wewnątrz to: skorupa ziemska, płaszcz ziemski i jądro Ziemi. Litosfera, obejmująca skorupę i górną część płaszcza, podzielona jest na płyty litosfery, które poruszają się względem siebie dzięki ruchom materii w astenosferze.

Highlight: Płyty litosfery są kluczowe dla zrozumienia procesów tektonicznych zachodzących na Ziemi.

Zobacz

Podobne notatki

1244

Tabela stratygraficzna, ery Ziemi

Geografia, dzieje Ziemi, ery, poziom rozszerzony

Know geografia - litosfera procesy wewnętrzne thumbnail

119

2340

1/2

geografia - litosfera procesy wewnętrzne

przygotowanie do sprawdzianu

1660

8/4

Litosfera - wulkany

tektonika płyt litosfery, ruchy górotwórcze, deformacje tektoniczne, plutonizm, wulkanizm

492

1/2

Pedosfera i biosfera

Notatka z działu ,,Pedosfera i biosfera"

890

1/2

Biosfera

Notatka biosfera

157

1/2

lodowce

notatka

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Przedmioty

Geografia

Planeta ziemia

Litosfera - procesy zewnętrzne

Litosfera. procesy zewnętrzne. rzeźbotwórcza działalność lodowców górskich i lądolodów

Budowa wnętrza Ziemi: Warstwy Ziemi po kolei - notatka i krzyżówka

Kaarolina:)

@kaarolina

545 Obserwujących

Obserwuj

Rozpoczynam generowanie podsumowania SEO dla materiału o Budowie wnętrza Ziemi:

Główne punkty:

Budowa skorupy ziemskiej obejmuje warstwę kontynentalną i oceaniczną
Warstwy Ziemi po kolei to: litosfera, płaszcz ziemski oraz jądro zewnętrzne i wewnętrzne
Procesy geologiczne kształtujące powierzchnię Ziemi
Klasyfikacja i charakterystyka skał i minerałów
Historia geologiczna Ziemi i ruchy skorupy ziemskiej

13.04.2022

2549

1/2

Geografia

100

Granice płyt litosfery i ich interakcje

Budowa skorupy ziemskiej jest ściśle związana z ruchem płyt litosfery. Wyróżniamy trzy główne typy granic między płytami: zbieżne, rozbieżne i transformujące.

Example: Przykładem granicy zbieżnej jest zderzenie płyty oceanicznej z kontynentalną, co prowadzi do powstania rowów oceanicznych i łańcuchów górskich, takich jak Andy czy Kordyliery.

Vocabulary: Ryft - dolina w osi grzbietu śródoceanicznego, sięgająca płaszcza ziemskiego.

Granice transformujące to obszary, gdzie płyty przesuwają się względem siebie w poziomie wzdłuż uskoków przesuwczych. Przykładem takiej granicy jest uskok San Andreas w Kalifornii.

Highlight: Zrozumienie granic płyt litosfery jest kluczowe dla budowy wnętrza Ziemi geografia 2,4 i wyjaśnienia wielu zjawisk geologicznych.

Mineralogiczna budowa skorupy ziemskiej

Definition: Minerały izomorficzne to minerały o tej samej budowie i cechach fizycznych, ale różnym składzie chemicznym.

Powstawanie minerałów związane jest z trzema głównymi procesami:

Procesy magmowe - krystalizacja magmy lub innych skał wulkanicznych
Procesy osadowe - wytrącanie z roztworów, działalność organizmów, wietrzenie
Procesy metamorficzne - przeobrażenie innych minerałów pod wpływem temperatury i ciśnienia

Highlight: Znajomość procesów powstawania minerałów jest kluczowa dla zrozumienia budowy wnętrza Ziemi skały.

Złoża mineralne to skupiska minerałów, które mogą być wykorzystane gospodarczo. Jeśli zawierają związki metali, nazywane są rudami.

Vocabulary: Rudy - minerały złożowe zawierające związki metali.

Rodzaje skał i ich charakterystyka

Budowa wnętrza Ziemi obejmuje różne rodzaje skał, które można podzielić na trzy główne kategorie: magmowe, osadowe i metamorficzne.

Example: Granit jest przykładem skały głębinowej, podczas gdy jego odpowiednikiem wylewnym jest ryolit.

Vocabulary: Diageneza - proces przeobrażania luźnych osadów w zwięzłe skały osadowe.

Skały metamorficzne, takie jak gnejs, marmur czy łupek krystaliczny, powstają w wyniku przeobrażenia innych skał pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia.

Highlight: Zrozumienie rodzajów i procesów powstawania skał jest kluczowe dla budowy wnętrza Ziemi notatka.

Dzieje Ziemi - ery geologiczne i orogeneza

Historia Ziemi podzielona jest na eony, ery i okresy geologiczne. Najważniejsze eony to fanerozoik, proterozoik i archaik. W obrębie fanerozoiku wyróżniamy ery: kenozoik, mezozoik i paleozoik.

Definition: Orogeneza - proces tworzenia się gór w wyniku ruchów tektonicznych skorupy ziemskiej.

W historii Ziemi wyróżniamy kilka głównych orogenez:

Orogeneza alpejska (era kenozoiczna)
Orogeneza hercyńska (era paleozoiczna)
Orogeneza kaledońska (era paleozoiczna)

Highlight: Znajomość er geologicznych i orogenez jest kluczowa dla zrozumienia budowy wnętrza Ziemi prezentacja.

Vocabulary: Gondwana - superkontynent istniejący w paleozoiku i mezozoiku, obejmujący dzisiejsze kontynenty południowe.

Ruchy skorupy ziemskiej i zjawiska sejsmiczne

Definition: Ruchy izostatyczne - ruchy skorupy ziemskiej zachodzące na terenach, gdzie zmienił się zewnętrzny nacisk na powierzchnię Ziemi, np. po stopieniu lądolodu.

Trzęsienia ziemi to gwałtowne drgania skorupy ziemskiej wywołane przesunięciami mas skalnych w litosferze. Kluczowe pojęcia związane z trzęsieniami ziemi to: