Poziomy glebowe i czynniki glebotwórcze

Profil glebowy składa się z kilku charakterystycznych poziomów, które odzwierciedlają procesy zachodzące w glebie. Główne poziomy to:

1. A0 - ściółka
2. A1 - poziom próchniczny
3. A2 - poziom wymywania
4. B - poziom wmywania
5. C - rozdrobniona skała macierzysta
6. D - skała macierzysta

Vocabulary: Żyzność gleby to zdolność gleby do zapewniania roślinom substancji odżywczych, co bezpośrednio wpływa na jej urodzajność.

Czynniki glebotwórcze to elementy środowiska mające wpływ na powstawanie gleb. Należą do nich: klimat, skała macierzysta, rośliny i zwierzęta, rzeźba terenu, warunki wodne, działalność człowieka oraz czas.

Example: Wody opadowe wsiąkające w glebę wymywają związki mineralne i organiczne, co prowadzi do powstania poziomu wymywania (A2).

Typy gleb dzielą się na:

• Gleby strefowe
• Gleby śródstrefowe
• Gleby niestrefowe

Gleby strefowe i ich charakterystyka

Gleby strefowe to typy gleb, których występowanie zależy głównie od klimatu i roślinności. Do najważniejszych typów gleb strefowych należą:

1. Czerwone i czerwonożółte gleby ferralitowe - występują w klimacie równikowym, pod wilgotnymi lasami równikowymi. Charakteryzują się intensywną czerwoną barwą.

2. Szaroziemy, buroziemy i gleby pustynne - występują w strefach klimatu zwrotnikowego, na obszarach o wysokiej temperaturze i niskich opadach.

3. Czarnoziemy - występują w klimacie umiarkowanym ciepłym, głównie na obszarach stepowych. Charakteryzują się grubym poziomem próchniczym.

4. Gleby brunatne i płowe - występują w klimacie umiarkowanym, na obszarach porośniętych przez lasy liściaste.

5. Gleby bielicowe - występują w klimacie umiarkowanym chłodnym, zawierają mało próchnicy i mają niską żyzność. Są charakterystyczne dla obszarów porośniętych lasami iglastymi.

6. Gleby tundrowe - występują w klimacie subpolarnym, cechują się niską żyznością ze względu na stale przemarznięte podłoże i ubogą roślinność.

Highlight: Gdzie występują czarnoziemy w Polsce? Czarnoziemy w Polsce występują głównie na Wyżynie Lubelskiej i Wyżynie Wołyńskiej.

Gleby śródstrefowe, takie jak mady i rędziny, rozwijają się w specyficznych warunkach klimatycznych i roślinnych. Mady powstają w dolinach i deltach rzek, podczas gdy rędziny tworzą się na podłożu skalnym zbudowanym z wapieni i gipsów.

Example: Gleby strefowe w Polsce to głównie gleby brunatne, płowe i bielicowe, które są charakterystyczne dla klimatu umiarkowanego.