Powiaty i gminy w strukturze administracyjnej Polski

Podział administracyjny Polski 2024 obejmuje również powiaty i gminy, które stanowią niższe szczeble samorządu terytorialnego.

Powiaty są jednostkami pośrednimi między województwami a gminami. W Polsce funkcjonuje 380 powiatów, w tym 314 powiatów ziemskich i 66 miast na prawach powiatu.

Highlight: W Polsce istnieje 380 powiatów, w tym 314 ziemskich i 66 grodzkich (miast na prawach powiatu).

Struktura władz powiatu obejmuje:

1. Radę powiatu - organ stanowiący, wybierany w wyborach powszechnych
2. Zarząd powiatu - organ wykonawczy, na czele którego stoi starosta

Definition: Starosta - przewodniczący zarządu powiatu, organ wykonawczy samorządu powiatowego.

Zadania powiatu koncentrują się na realizacji zadań o charakterze ponadgminnym w takich dziedzinach jak:

• Zagospodarowanie przestrzenne
• Edukacja publiczna
• Transport
• Ochrona zdrowia

Example: Przykładem zadania własnego powiatu jest zarządzanie szkołami ponadpodstawowymi.

Gminy stanowią podstawową jednostkę samorządu terytorialnego w Polsce. Wyróżniamy trzy typy gmin:

1. Gminy wiejskie (1533)
2. Gminy miejsko-wiejskie (638)
3. Gminy miejskie (302)

Vocabulary: Gmina miejsko-wiejska - jednostka administracyjna obejmująca zarówno miasto, jak i okoliczne wsie.

Władze gminy tworzą:

1. Rada gminy - organ stanowiący
2. Wójt (w gminach wiejskich), burmistrz (w gminach miejsko-wiejskich i małych miastach) lub prezydent miasta (w większych miastach) - organ wykonawczy

Zadania gminy obejmują m.in.:

• Uchwalanie i wykonywanie budżetu
• Prowadzenie szkół i placówek służby zdrowia
• Uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego

Example: Przykładem obowiązkowego zadania własnego gminy jest prowadzenie szkół podstawowych.

Ustawa o samorządzie powiatowym oraz odpowiednie ustawy dotyczące gmin i województw regulują szczegółowo zadania i kompetencje poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego, zapewniając efektywne funkcjonowanie administracji publicznej w Polsce.

Struktura administracyjna Polski

Podział administracyjny Polski 2023 obejmuje trzy szczeble: województwa, powiaty i gminy. Każdy z nich ma określone zadania i struktury zarządzania.

Województwa stanowią najwyższy szczebel podziału terytorialnego. Obecnie w Polsce jest 16 województw, co jest wynikiem reformy z 1999 roku. Wcześniej, w latach 1975-1998, funkcjonowało 49 województw w Polsce.

Highlight: Od 1 stycznia 1999 roku w Polsce funkcjonuje 16 województw, co zastąpiło wcześniejszy podział na 49 województw.

Na czele województwa stoi wojewoda, który jest przedstawicielem administracji rządowej. Jest on powoływany przez premiera i odpowiada za realizację polityki rządu na terenie województwa.

Definition: Wojewoda - przedstawiciel administracji rządowej w województwie, powoływany przez premiera.

Samorząd województwa tworzą:

1. Sejmik województwa - organ stanowiący, wybierany przez mieszkańców
2. Zarząd województwa - organ wykonawczy, na czele którego stoi marszałek województwa

Vocabulary: Sejmik województwa - organ stanowiący samorządu województwa, wybierany w wyborach powszechnych.

Zadania województwa obejmują m.in.:

• Uchwalanie strategii rozwoju województwa
• Powoływanie zarządu województwa

Example: Przykładem zadania własnego województwa jest uchwalanie strategii rozwoju regionalnego.

Polityka decentralizacji państwa polega na przekazaniu dużego zakresu władzy w ręce lokalnych samorządów, co ma na celu zwiększenie efektywności zarządzania i lepsze dostosowanie działań do potrzeb lokalnych społeczności.