Przemiany przemysłu w Polsce

Alternatywny zapis:

54%, a zatrunienie z 1,4 mln do 5,2mln Struktura branżowa zakładów przemysłowych zbudo- wanych w Polsce w latach 1949-1988 i zatrudniających co najmniej 100 osób (wg wartości środków trwałych). 5. PRZYCZYNY PRZEMIAN STRUKTURALNYCH PO1989 (WHY PRL NIE DZIAŁAŁ) przemysł chemiczny 9,5% narzucanie przez rzad lokalizacji zakładów -często nie wuzględniano cznników ekonomicznych ● słaba organizacja pracy = niewielka wydajnośc przedsiębiorstw przestarzałe technologie = zwiekszone koszty produkcji, wieksze zanieczyszczenia środowiska regulowanie cen przez państwo = nierentownośc fabryk ● niska quality produktów = brak możliwości eksportu do wyskoko rozwiniętych państw 6. TRASFORMACJA PO 1989 ROKU W 1989 roku rozpoczeła się transformacja gospodarcza, której skutkiem była przemiana z gosp.centr.ster. na gospodarkę rynkową. ( reforma balcerowicza) W latach 90 xx ponieważ nie mogły konkurowac z zagranicznymi firmami, bardzo duża częśc zakładów doświadczyła gwałtownego spadku produkcji lub nawed całkowitej likwidacji = redukcja etatów = duży wrost bezrobocia aż do 20%. Spowodowało to dużą inflacje w tamtym czasie. Obecnie dzięki restrukturyzacji przemysłu w 2018 roku produkcja przemysłowa była 4x większa ni ta w 1990 roku. A) ZMIANY W STRUKTURZE WŁASNOŚCIOWEJ zmiany po 1989 roku dokonywały się głównie poprzez prywatyzację, most nowopowstałych firm należała do prywatnych przedsiębiorców. obecnie zakładów państwowych jest 1%, i pracuje tam około 9% zatrudnionych w przemysle po transformacji nastąpiło również umiędzynarodowienie PL przemysłu. Obecnie około 1,5% firm w PL należy foreigners i pracuje tam ponad 25% zatrudnionych w prezmysle B) ZMIANY W STRUKTURZE WIELKOŚCIOWEJ W latach 1990-2018 x3 spadła liczba NAJWIĘKSZYCH zakładów (zatrydniająca <1000 os.) liczba najmniejszych przedsiębiorstw (zatrudnia >50 os.) wzrosła x35 i to te zakłady mają teraz ponad 70% udziłu w strukturez wielkosciowej. jest to spowodowane lepszym zarządzaniem oraz elastycznością mniejszych firm. = nowe technologie i zmiany sa o wiele prostsze. 6 5 4 3 2 500 400 300 200 100 0 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2018 produkcja sprzedana zatrudnienie Dynamika zmian produkcji sprzedanej i wielkości zatrudnienia w przemyśle w Polsce w latach 1985-2018 (1985 = 100). [min os.] 1946 1965 1980 1995 2010 sektor publiczny sektor prywatny - własność krajowa sektor prywatny - własność zagraniczna Wielkość zatrudnienia w zakładach przemysłowych w Polsce w wybranych latach. 3,2% 9,8% 11,5% 1,4% 0,9% 73,2% do 49 50-99 100-249 500-999 1000 i więcej zatrudnionych Struktura wielkościowa zakładów przemysłowych w Polsce w 2018 r. 2018 250-499 C) ZMIANY W STRUKTURZE PRZESTRZENEJ ● Restrukturyzacja przemysłu dotknęła głównie mniejsze misata, które były uzaleznione od jednej gałęzi przemysłu, czy nawet jednego zakładu przemysłowego. ● Skutki tego procesu były mniej dotkliwe dla miekszanców większych miast. Obecnie zakłady przemysłowe powstaja głownie w dużych aglomeracjach / w pobliżu dróg szybkiego ruch umożliwia to zatrudnienie wykfalifikowanych pracowników / zwiększa dostęp do ryknu zbyytu / ułatwai dostawy z zagranicy. D) ZMIANA W STRUKTURZE PRODUKCJI ● Przez konieczność dostosowania się do rynku i gospodarki rynkowej znaczenie tradycyjnych działów przemysłu znacznie spadło znacznie wzrosło znaczenie przemysłu: samochodowy, elektroniczny i inne będące celem inwestycji zagranicznych koncernów. 1990 4,9% 5,0% 6,1%P 6,8% 4,2% 8,1% 9,5% 19,3% 17,5% 18,6% produkcja wyrobów elektronicznych i optycznych, urządzeń elektrycznych, maszyn oraz sprzętu transportowego produkcja artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych produkcja metali i wyrobów z metali produkcja wyrobów chemicznych, wyrobów farmaceutycznych oraz wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 7. POLSKA W PRODUKCJI ŚWIATOWEJ 8. PERSPEKTYWY ROZWOJU W PL niższe koszty produkcji niż w rest Europy zachodniej ● rosnąca wydajność przedsiębiorstw 1,9% 3,2% 4,1% 7,0% 1 w dłuższej perspektywie znaczny wzrost produkcji przemysłowej 8,9% ● Worldwide mostly 3X/4X miejsce w rankingach produkcji wiekszości dóbr PL jest w czołówce światowej w produkcji: sórowce min ( srebro, miedź rafinowana, węgielx2) meble oraz sprzęt AGD 2 modernizacja tego działu w wyniku const unowocześniania technologi produkcji 2019 produkcja szkła, materiałów budowlanych i ceramiki szlachetnej pozostałe Struktura produkcji sprzedanej przemysłu w Polsce w latach 1990 i 2019. ● bliskość rynków zbytu państw UE ● dostęp do wykwalifikowanej kadry 9. SKUTKI PRZEMIAN STRUKTYRALNYCH W PL PRZEMYSŁ 12,4% 22,0% 11,4% 11,6% produkcja odzieży, wyrobów tekstylnych i wyrobów skórzanych górnictwo i wydobywanie wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę produkcja papieru i wyrobów z papieru, wyrobów z drewna oraz mebli 17,5% Wyroby Miejsce przemysłowe w świecie 10 6 5 8 19 6 6 Autobusy Meble Węgiel kamienny Węgiel brunatny Srebro Miedź rafinowana Stal Miejsce w Unii Europejskiej 2 2 1 w początkowej fazie spadek wartości + masowe zwonienie= wzrost bezrobocia koniecznośc zwiększenia wydadków z budżetu państwa na walke z bezrobociem i łagodzenie skutków 1 5 1 3 3 wzrost wydajności pracy w przemyśle 4 wzrost udziału prod. zaawansowanych tech w produkcji przemysłowej 5 napływ kapitału dzięki zagranicznym inwestycjom 6 znaczny wzrost eksportu i poprawa bilansu handlu zagranicznego utrzymanie przestarzałej eneretyki opartej na węglu pogłębienie różnic między dobrze uprzemysłowionej SW PL oraz mniej uprzemysłowionymi obszarami NE PL przejęcie kontroli nad częścią produkcji przez zagranicznych i odpływ part kapitału za granicę