Rozmieszczenie ludności na świecie - kluczowe informacje
Rozmieszczenie ludności na świecie jest nierównomierne i zależy od wielu czynników. Obecnie na Ziemi żyje około 7,9 miliarda ludzi, z czego aż 90% zamieszkuje półkulę północną. Ponad połowa światowej populacji skupia się na terenach nizinnych, położonych do 200 m n.p.m.
Na rozmieszczenie ludności na świecie wpływają trzy główne grupy czynników:
-
Czynniki przyrodnicze:
- Wysokość nad poziomem morza i warunki orograficzne (rzeźba terenu)
- Odległość od morza
- Warunki klimatyczne
- Warunki glebowe
- Dostęp do wody pitnej
- Budowa geologiczna i dostęp do surowców naturalnych
-
Czynniki społeczno-ekonomiczne:
- Poziom rozwoju gospodarczego
- Poziom rozwoju rolnictwa, przemysłu i usług
- Poziom bezrobocia
- Poziom urbanizacji
- Wielkość przyrostu naturalnego
- Zamożność społeczeństwa i jakość życia
-
Czynniki polityczne i historyczne:
- Sytuacja polityczna
- Konflikty zbrojne
- Przepisy prawa osiedleńczego
- Ruch wędrówkowy ludności
- Obecność rzeki
Highlight: Czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności w Polsce są podobne do tych globalnych, ale szczególnie istotne są czynniki społeczno-ekonomiczne, takie jak poziom urbanizacji i rozwój gospodarczy.
Istnieją również bariery osadnicze, które utrudniają lub uniemożliwiają stałe zamieszkanie niektórych obszarów:
- Bariera termiczna: związana z ekstremalnie niską lub wysoką temperaturą
- Bariera wysokościowa: związana z ciśnieniem atmosferycznym, występuje powyżej 1000 m n.p.m.
- Bariera wodna: niedobór wody (w strefach zwrotnikowych) lub jej nadmiar (w strefach równikowych)
- Bariera świetlna: niedobór lub nadmiar światła
- Bariera ekologiczna: związana z warunkami środowiskowymi
Definition: Bariera osadnicza to czynnik przyrodniczy lub antropogeniczny, który utrudnia lub uniemożliwia stałe zamieszkanie danego obszaru.
Ze względu na możliwości zamieszkania, tereny na Ziemi dzielimy na:
- Ekumenę: tereny stale zasiedlone
- Subekumenę: obszary zamieszkane czasowo
- Anekumenę: tereny w ogóle niezamieszkane
Vocabulary: Gęstość zaludnienia to wskaźnik określający liczbę ludności przypadającą na jednostkę powierzchni, najczęściej na km².
Gęstość zaludnienia oblicza się według wzoru:
WGz = liczba ludności / powierzchnia
Example: Do najbardziej zaludnionych krajów na km² należą: Monako, Singapur i Bahrajn.
Warto zauważyć, że rozmieszczenie ludności w Europie jest nierównomierne, z wyższą gęstością zaludnienia w Europie Zachodniej i Środkowej, a niższą w regionach północnych i wschodnich.
Highlight: Gęstość zaludnienia Polska wynosi około 123 osoby na km², co plasuje ją w środku stawki europejskiej.
Zrozumienie rozmieszczenia ludności na świecie jest kluczowe dla planowania przestrzennego, polityki społecznej i gospodarczej oraz zarządzania zasobami naturalnymi. Analiza map i danych dotyczących rozmieszczenia ludności na świecie pozwala na lepsze zrozumienie globalnych trendów demograficznych i ich wpływu na rozwój poszczególnych regionów.