Typy genetyczne jezior w Polsce

Polska posiada bogatą różnorodność typów genetycznych jezior, które powstały w wyniku różnych procesów geologicznych i geomorfologicznych. Poniżej przedstawiono główne rodzaje jezior występujących w naszym kraju:

Jeziora polodowcowe

Są to najliczniej występujące jeziora w Polsce, powstałe w wyniku działalności lodowców. Wyróżniamy trzy główne typy:

1. Jeziora morenowe - powstały w zagłębieniach utworzonych po wytopieniu się lodu pozostawionego przez cofający się lodowiec. Charakteryzują się małą powierzchnią, płytkością i owalnym kształtem. Często wypełniają bezodpływowe zagłębienia i szybko zarastają.

Przykład: Jeziora Śniardwy i Mamry na Mazurach.

2. Jeziora rynnowe - utworzyły się w wyniku erozyjnej działalności wód płynących pod lądolodem. Są wąskie, długie i głębokie, z charakterystycznymi stromymi brzegami i urozmaiconą rzeźbą dna.

Przykład: Jeziora Drawsko i Hańcza.

3. Jeziora cyrkowe - powstały w wyniku wypełnienia wodą cyrków polodowcowych. Mają niewielką powierzchnię, ale dużą głębokość.

Przykład: Wielki Staw i Czarny Staw w Tatrach.

Jeziora krasowe

Tworzą się w obniżeniach krasowych na obszarach zbudowanych ze skał wapiennych lub gipsowych. Są stosunkowo małe i płytkie.

Przykład: Jeziora Perespa i Uściwierz na Polesiu Lubelskim.

Jeziora zakolowe

Powstają wskutek wypełnienia wodą fragmentów dawnych koryt rzecznych odciętych od głównego nurtu rzeki. Mają wydłużony kształt i występują w obrębie dolin dużych meandrujących rzek.

Przykład: Starorzecza Wisły i Odry.

Jeziora przybrzeżne

Ich powstanie wiąże się z odcięciem zatoki morskiej od pełnego morza przez mierzeję. Charakteryzują się dużą powierzchnią, małą głębokością i płaskimi, bagnistymi brzegami.

Przykład: Jeziora Łebsko i Jamno na wybrzeżu Bałtyku.

Jeziora deltowe

Powstały w zagłębieniach w obrębie delt rzecznych w wyniku osadzania materiału skalnego naniesionego przez rzekę. Są płytkie i szybko zarastają.

Przykład: Jeziora Drużno i Dąbie w delcie Wisły.

Highlight: Znajomość typów genetycznych jezior pozwala lepiej zrozumieć procesy kształtujące krajobraz Polski oraz historię geologiczną naszego kraju.