Przebieg wojny domowej w Anglii i jej skutki
Angielska wojna domowa wybuchła w 1642 roku, gdy parlament wystawił własne wojsko pod dowództwem Olivera Cromwella. Parlamentarzyści pokonali wojska króla w decydującej bitwie pod Naseby w 1645 roku.
Highlight: Bitwa pod Naseby w 1645 roku była kluczowym momentem wojny, przesądzającym o zwycięstwie parlamentarzystów.
Po zwycięstwie doszło do rozłamu wśród parlamentarzystów. Radykalna frakcja, na czele z Cromwellem, doprowadziła do postawienia króla przed sądem. W 1649 roku Karol I Stuart został uznany winnym zdrady stanu i skazany na śmierć.
Quote: "Sąd Najwyższy został powołany do osądzenia Karola I Stuarta za zdradę stanu. W akcie oskarżenia stwierdzono, że sprawował rządy jak Tyran, wywołał wojnę domową, naruszył wszystkie stare prawa."
Po egzekucji króla Anglię ogłoszono republiką. Oliver Cromwell, po rozbiciu opozycji, przyjął tytuł Lorda Protektora, stając się de facto niekoronowanym władcą Anglii.
Vocabulary: Lord Protektor - tytuł przyjęty przez Olivera Cromwella, oznaczający faktycznego władcę Anglii w okresie republiki.
W okresie rządów Cromwella wprowadzono ważne zmiany, takie jak Akt Nawigacyjny z 1651 roku, mający na celu ochronę angielskiego handlu morskiego. Doprowadziło to do wojny z Holandią w latach 1652-1654.
Po śmierci Cromwella w 1658 roku władzę przejął jego syn Ryszard, który został szybko obalony. W 1660 roku doszło do restauracji monarchii, a na tron wstąpił Król Karol II, syn straconego Karola I.
Definition: Restauracja monarchii - przywrócenie władzy królewskiej w Anglii po okresie republiki.
W następnych latach wprowadzono ważne akty prawne, takie jak Habeas Corpus Act 1679 i Bill of Rights 1689, które ograniczały władzę królewską i gwarantowały prawa obywatelskie.
Highlight: Habeas Corpus Act i Bill of Rights to kluczowe dokumenty w historii angielskiego prawa konstytucyjnego, ograniczające władzę królewską i chroniące prawa obywateli.
Skutki wojny domowej w Anglii były dalekosiężne, obejmując tymczasowe obalenie monarchii, ustanowienie republiki, a następnie ograniczoną restaurację monarchii z większą rolą parlamentu.
