Ekspansja kolonialna - nowy podział kontynentów
Kolonializm to proces, w którym mocarstwa europejskie podporządkowywały sobie słabiej rozwinięte państwa, dzieląc między siebie Afrykę, Australię i Oceanię. Kraj zarządzający kolonią nazywano metropolią, a tereny z lokalnym rządem ściśle kontrolowanym przez metropolię - protektoratami.
Ekspansja kolonialna miała różne przyczyny. Do ekonomicznych należały poszukiwanie bogactw naturalnych, opanowanie szlaków handlowych i dostęp do taniej siły roboczej. Polityczne i militarne motywy obejmowały wzmocnienie pozycji międzynarodowej, kontrolę nad strategicznymi lokacjami i podbudowanie prestiżu. Istotną rolę odgrywała też przekonanie o wyższości rasy białej.
W Afryce największe kolonie posiadały Francja i Wielka Brytania, mniejsze – Belgia, Portugalia, Niemcy, Włochy i Hiszpania. Kluczową postacią brytyjskiej ekspansji był Cecil John Rhodes. Konferencja berlińska (1884-1885) formalnie ustaliła podział Afryki między europejskie mocarstwa.
Warto wiedzieć! Brytyjczycy nazywali Indie "perłą korony brytyjskiej" ze względu na ich ogromne znaczenie ekonomiczne i strategiczne dla imperium.
W Azji Brytyjczycy zajęli Indie, a Francuzi – Indochiny (Laos, Wietnam, Kambodżę). Kolonizacja spotykała się z oporem, czego przykładem były chińskie powstania: I Wojna Opiumowa (1839-1841), Powstanie Tajpingów (1851-1864) czy Powstanie Bokserów (1899-1901). Ważnym wydarzeniem było też otwarcie Kanału Sueskiego 17 listopada 1869 roku, co znacząco skróciło drogę morską z Europy do Azji.