W drugiej połowie XIX wieku Europa doświadczyła znaczących przemian politycznych i społecznych, które ukształtowały współczesny kontynent.
Wojna krymska (1853-1856) była jednym z kluczowych konfliktów tego okresu. Główną przyczyną był spór między Rosją a Imperium Osmańskim o wpływy na Bałkanach i kontrolę nad cieśninami czarnomorskimi. W wojnę zaangażowały się także Wielka Brytania i Francja, wspierając Turcję. Przebieg wojny krymskiej koncentrował się głównie na półwyspie krymskim, gdzie najważniejszą bitwą było oblężenie Sewastopola. Skutki wojny krymskiej obejmowały osłabienie pozycji Rosji w Europie, modernizację armii europejskich oraz zmiany w systemie sojuszy międzynarodowych.
Kolejnym przełomowym wydarzeniem było zjednoczenie Włoch i Niemiec. Proces jednoczenia Włoch, rozpoczęty przez Królestwo Sardynii pod przywództwem Camillo Cavoura i Giuseppe Garibaldiego, zakończył się w 1871 roku. Zjednoczenie Niemiec nastąpiło pod egidą Prus, kierowanych przez Otto von Bismarcka. Kluczowe wydarzenia to wojny z Danią (1864), Austrią (1866) i Francją (1870-1871). Skutki zjednoczenia Niemiec były dalekosiężne - powstanie silnego państwa niemieckiego zmieniło układ sił w Europie, przyczyniając się do wzrostu napięć międzynarodowych. Zjednoczone Włochy również stały się istotnym graczem na arenie międzynarodowej, choć borykały się z wewnętrznymi problemami gospodarczymi i społecznymi. Te procesy zjednoczeniowe przyczyniły się do ukształtowania nowoczesnej mapy politycznej Europy i wpłynęły na rozwój nacjonalizmów w kolejnych dekadach.