Europa w XVII i XVIII wieku - kluczowe wydarzenia i procesy
Przyczyny i skutki rewolucji angielskiej były ściśle związane z przemianami społeczno-gospodarczymi w Anglii XVII wieku. Po śmierci Elżbiety I władzę objęła dynastia Stuartów, dążąca do wzmocnienia władzy królewskiej. Wywołało to konflikt z parlamentem, szczególnie z Izbą Gmin reprezentującą interesy burżuazji i nowej szlachty (gentry).
Highlight: Kluczowym momentem był rok 1628, kiedy parlament złożył petycję o prawach, a Karol I Stuart rozwiązał go, rozpoczynając okres "jedenastoletniej tyranii".
Społeczeństwo angielskie było podzielone. Burżuazja i gentry dążyły do likwidacji feudalizmu i rozwoju wolnego handlu oraz produkcji. Popierały one purytanizm. Z drugiej strony stara arystokracja broniła tradycyjnego porządku i Kościoła anglikańskiego.
Vocabulary: Purytanizm - ruch religijno-społeczny w Anglii dążący do "oczyszczenia" Kościoła anglikańskiego z elementów katolickich.
Przebieg wojny domowej w Anglii rozpoczął się w 1643 roku, gdy Karol I musiał uciekać z Londynu po nieudanej próbie zamachu stanu. Kluczowym momentem było zwycięstwo parlamentarnej Armii Nowego Wzoru pod Naseby w 1645 roku.
Example: Akty nawigacyjne z 1651 roku, zakazujące wwozu towarów kolonialnych do Anglii na obcych statkach, pokazują rosnącą potęgę gospodarczą Anglii.
Skutki rewolucji angielskiej były dalekosiężne. W 1649 roku ścięto króla Karola I, ustanawiając republikę. Choć monarchię przywrócono w 1660 roku, pozycja parlamentu znacznie się wzmocniła.
Definition: Unia personalna - połączenie dwóch państw poprzez osobę wspólnego władcy, przy zachowaniu odrębności ustrojowej.
W szerszym kontekście europejskim, wojna domowa w Anglii zbiegła się z końcem wojny trzydziestoletniej. Pokój westfalski z 1648 roku zmienił układ sił w Europie, osłabiając pozycję Habsburgów.
Quote: "1683r. - zwycięstwo Jana III Sobieskiego pod Wiedniem" - to wydarzenie zatrzymało ekspansję Imperium Osmańskiego w Europie.
Najważniejsze wydarzenia XVIII wieku w Europie obejmowały m.in. zniesienie edyktu nantejskiego we Francji w 1685 roku, co miało ogromny wpływ na sytuację religijną i demograficzną kontynentu.
