Historia - Polacy podczas II wojny światowej

Alternatywny zapis:

tylko w ograniczonym stopniu pozostawiono polską policję tzw. ,,granatową" wydawano prasę propagandową po polsku,,gadzinówka" Akcje terroru hitlerowskiego skierowane przeciw polskim elitom Akcja inteligencja - na Pomorzu, wymordowano ponad 80 tys. Przedstawicieli polskich elit np. w Barbarce koło Torunia, Piaśnicy koło Wejherowa ~ Akcja Specjalna „Kraków" - aresztowanie profesorów z Uniwersytetu Jagiellońskiego i zesłanie ich od obozu Sachsenhausen ~Akcja AB"- zabito ponad 2 tys. Osób, m.in. marszałka sejmu Macieja Rataja, polskiego mistrza olimpijskiego Janusza Kusocińskiego, masowe egzekucje m.in. w Palmirach koło Warszawy - volkslisty - masowe nadawanie Polakom niemieckiego obywatelstwa, przez co obowiązkowa służba w Wehrmachcie ZSRS wobec Polaków (odpowiadał NKWD-Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych) propaganda sowiecka o tezach: "o wyzwoleniu z polskiej niewoli" (Białorusinów, Ukraińców) paszportyzacja - tak jak volkslisty w przypadku Niemców sowietyzacja - narzucenie ideologii komunistycznej konfiskata majątków, firm, fabryk i kamienic zsyłki do łagrów deportacje w głąb ZSRS - z zaskoczenia nad ranem, zezwolenie na zabranie tylko podstawowych rzeczy, przewożenie w nieogrzewanych wagonach kilka/kilkanaście dni na wschód (Kazachstan, Syberia) Zbrodnia katyńska-17 września 1939 Sowieci wchodzą do Polski, do niewoli trafiło ponad 15 tys. policjantów, oficerów, kapelanów wojskowych, aby mogli oni zorganizować bunt wobec władzy sowieckiej ~trafili do sowieckich więzień, następnie do trzech obozów: w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie początkowo próbowano przekonać wywiezionych do współpracy, a kiedy się to nie udało, Stalin podjął decyzję (5 marca 1940) o ich wymordowaniu poprzez strzał w tył głowy bezpośrednio nad dołami śmierci w Katyniu (kwiecień i maj 1940r.) w sumie śmierć poniosło ponad 22 tys. Polaków związanych z polską państwowością POLSKIE WŁADZE NA UCHODŹSTWIE Polski rząd na uchodźstwie- Ignacy Mościcki mianował na prezydenta Bolesława Wieniawę- Długoszowskiego, jednak Francja tego nie uznała. Ostatecznie: prezydent Władysław Raczkiewicz, premier i naczelny wódz sił zbrojnych gen. Władysław Sikorski początkowa siedziba Angers (Francja), później Londyn umowa paryska (listopad 1939) - zrezygnowanie z większości uprawnień przez prezydenta na rzecz premiera ~Sikorski najważniejszym politykiem na uchodźctwie! W grudniu 1939 powstała powołana przez Raczkiewicza Rada Narodowa Rzeczypospolitej Polskiej ~pierwszym przewodniczącym został Ignacy Jan Paderewski PSZ - Polskie Siły Zbrojne - 85 tys. żołnierzy Układ Sikorski-Majski - 30 lipca 1941 roku podpisano polsko-sowieckie porozumienie obalenie paktu Ribbentrop-Mołotow ~ amnestia dla Polaków uwięzionych przez NKWD ~utworzenie Armii Polskiej w ZSRS - dowódca gen. Władysław Anders wady układu: nie otrzymanie przeprosin za wejście sowietów 17 września do Polski (zbrodnia katyńska) nie odzyskanie potwierdzenia nienaruszalności wschodniej granicy nie było informacji o przyszłych granicach Zerwanie porozumienia polsko-sowieckiego ~ujawnienie przez ministra propagandy III Rzeszy Josefa Goebbelsa w radiu informacji o odnalezieniu grobów ofiar zbrodni katyńskiej (1943) - Niemcy mogli wiedzieć o Katyniu, ujawnili to dopiero gdy tracili siły na froncie wschodnim zwrócenie się do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o zbadanie okoliczności zbrodni katyńskiej kwietniu 1943 roku Po ujawnieniu sprawy katyńskiej stanowisko prezydenta Sikorskiego stanowiło poważny problem w relacjach Niemców i Sowietów. Gdy Sikorski odwiedził oddziały polskich żołnierzy, miała miejsce katastrofa Gibraltarska - 4 lipca 1943 roku samolot premiera spadł do morza po wystartowaniu. Zastanawiano się, czy nie był to zamach, jednak badania to wykluczyły. Nowym naczelnym wodzem został gen. Kazimierz Sosnkowski, a premierem Stanisław Mikołajczyk. 5 stycznia 1942 roku powołano Polską Partię Robotniczą (PPR), a władze w niej objęli Marceli Nowotko i Paweł Finder. Po zamordowaniu Nowotki i Findera władzę w partii objął Władysław Gomółka. Z jego inicjatywy 31 grudnia 1943 roku powołano w Warszawie Krajową Radę Narodową (KRN) Z Bolestawem Bierutem jako przewodniczącym. POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE (PPP) to tajne struktury państwa polskiego istniejące w czasie II wojny światowej podległe Rządowi RP na uchodźstwie. Były to władze działające w imieniu Rzeczypospolitej, w czasie okupowania terytorium Polski przez III Rzeszę i ZSRR pion wojskowy - walka z okupantem, akcje dywersyjne, działania propagandowe i wywiadowcze "pion cywilny - podziemna administracja, sądy, publikowanie podziemnej prasy, tajne nauczanie 27 września 1939 roku na rozkaz marszałka Edwarda Rydza-śmigłego powołano tajną organizację wojskowo-polityczną Służba Zwycięstwu Polski (SZP) - na czele Michał Tokarzewski-Karasiewicz Jej skład zdominowali zwolennicy sanacji, więc 13 listopada 1939 roku powołał na miejsce SZP Związek Walki Zbrojnej (ZWZ) - głównym komendantem we Francji Kazimierz Sosnkowski, w Polsce Stefan "Grot" Rowecki. 14 lutego 1942 roku ZWZ ostatecznie został przekształcony w Armię Krajową (AK). cel: przygotowanie ogólnopolskiego powstania zbrojnego przeciwko okupantowi. 1994r. - 400 tys. żołnierzy po aresztowaniu gen. Roweckiego nowym komendantem AK został gen. Tadeusz "Bór" Komorowski Pierwszym oddziałem partyzanckim złożonym z żołnierzy to odziały Majora Henryka "Hubal" Dobrzańskiego Sabotaże i akcje dywersyjne ~Związek Odwetu jako trzon bojowy ZWZ zajmował się likwidacją niebezpiecznych niemieckich funkcjonariuszy ~struktura dywersyjna "Wachlarz" - niszczenie linii kolejowych, działania wywiadowcze ~Grupy Szturmowe Szarych Szeregów - harcerze powyżej 18 lat - mały sabotaż, roznoszenie ulotek, malowanie antyhitlerowskich haseł Z połączenia tych trzech organizacji powstało Kierownictwo Dywersji AK czyli Kedyw. Dowódcą był płk. August Emil-Fieldorf ~akcja "Wieniec"- wysadzanie linii kolejowych - 7/8 października 1942 r. akcja "Kutschera" - zamach na generała SS szefa policji Franza Kutcherę - 1 lutego 1944 r. ~akcja "Meksyk II"- odbicie z rąk Gestapo Janka "Rudego" Bytnara - 26 marca 1943 r. W walce z propagandą działało też Biuro Informacji i Propagandy, które w ramach akcji "N" wydało niemieckojęzyczne gazetki, w których informowano o niemieckich zbrodniach, bombardowaniu niemieckich miast oraz o ukaraniu zbrodniarzy. Pozostałe podziemne organizacje zbrojne ~Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW) - Stronnictwo Narodowe ~Bataliony Chłopskie (BCh) - Stronnictwo Ludowe ~Gwardia Ludowa WRN (wolność, równość, niepodległość) - PPS Działania polityczne Polityczny Komitet Porozumiewawczy (PKP) → Rada Jedności Narodowej (RJN) ~Delegatura Rządu RP na Kraj - Cyryl Ratajski Rzeź wołyńska - współpracujący z Niemcami ukraińscy nacjonaliści pod wodzą Stepana Bandery organizują w 1942 r. Ukraińską Powstańczą Armię (UPA). Chcieli oni przeprowadzić czystki etniczne, by zlikwidować ludność polską na ziemiach uważanych za ukraińskie. ~1943 r. początek mordu na Polakach na Wołyniu kulminacja: 11 lipca 1943 r. "krwawa niedziela"-napadnięto jednocześnie 99 polskich wsi ofiary: blisko 60 tys. Polaków Akcja "Burza" oddziały AK miały wyzwalać Polskę we współpracy z Armią Czerwoną na wyzwolonym terenie miały się ujawnić struktury cywilne i wojskowe podległe władzom polskim, które będą rządzić ~potwierdzenie przynależności Kresów do Polski Realizacja: odzyskanie Lwowa, Wilna, Białostocczyzny i Lubelszczyzny Po zakończeniu walk Oddziały AK były rozbrajane przez Sowietów, a oficerowie - aresztowani i wywożeni w głąb ZSRS. POWSTANIE WARSZAWSKIE I ROK 1945 Przyczyny wybuchu powstania powstał w Moskwie PKWN - Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego - 21 lipca 1944 r. -na czele Edward Osóbka-Morawski połączenie Krajowej Rady Narodowej, Armii Polskiej i Armii Ludowej - powstaje Wojsko Polskie ~Manifest PKWN - 22 lipca 1944 r. → reforma rolna bez odszkodowań dla właścicieli ziemi → odmawiano legalności władzom Polskim na emigracji Pomimo zależności od Stalina PKWN uznał się za jedyną legalnie działającą władzę, a urząd na uchodźstwie nazwano "samozwańczym" Dlaczego podjęto decyzję o walce? niemiecka administracja, opuściła Warszawę zbliżali się Sowieci wybuch powstania miał być argumentem dla Mikołajczyka, który udawał się w tym czasie na spotkanie ze Stalinem 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17:00 (godzina "W") wybuchło powstanie warszawskie i trwało do 2 października 1944 roku. Przebieg powstania pierwsze 4 dni należały do powstańców ~Hitler na wieść o powstaniu rozkazał zniszczyć Warszawę. Skierowano tam 50 tys. żołnierzy dowodzonych przez Ericha von dem Bacha-Zelewskiego 8 sierpnia zajęto Wolę - wymordowano ok. 40 tys. mieszkańców 12 sierpnia zajęto Ochotę, & września upadła Starówka, 17 września Mokotów we wrześniu zaczęto myśleć o rozmowach kapitulacyjnych wiadomość ta dotarła do Stalina i nakazał on wznowić działania wojenne 'w połowie września Sowieci zajęli Pragę zerwano rozmowy kapitulacyjne i wznowiono walki 16-23 września próbę przyjścia z pomocą podjęły oddział 1 Armii Wojska Polskiego, walczącej u boku Armii Czerwonej Upadek powstania ~2października 1944 roku podpisano akt kapitulacji powstania straty: 18 tys. zabitych, 25 tys. rannych, 16 tys. wziętych do niewoli (m.in. T. Komorowski) ~Warszawa została zniszczona w 85% Okrutnych mordów dopuszczali się przestępcy dowodzeni przez Oskara Dirlewangera. Byli odpowiedzialni za masakry i gwałty na mieszkańcach Rząd TymczasowyRzeczypospolitej Polskiej - 31 grudnia 1944 r. w Lublinie, premierem Edward Osóbka-Morawski Powstanie warszawskie stało się symbolem oporu polskiego wobec niemieckiego okupanta w czasie II wojny światowej POLACY NA FRONTACH II WOJNY ŚWIATOWEJ Początki polskich sił zbrojnych rząd emigracyjny po klęsce w wojnie obronnej z pomocą Wielkiej Brytanii i Francji zaczął odtwarzać na terytorium tych państw polską armię PSZ - Polskie Siły Zbrojne ~ 1 Dywizja Pancerna -gen. Stanisław Maczek, wchodziła w skład 1 Korpusu Pancerno-Motorowego, walczyła w bitwie pod Falaise przeciwko korpusowi Waffen SS. Szlak wiódł przez Belgię, Holandię i Niemcy. ~ 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa - gen. Stanisław Sosabowski, operacja "Market Garden" w Holandii. Zostali wraz z dywizją brytyjską zrzuceni w Arnhem, gdzie bez ciężkiego sprzętu toczyli walki z pancernymi oddziałami SS niemieckimi 1 Samodzielna Brygada Strzelców Bitwa o Narwik - utworzona we Francji Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich wzięła udział w walkach z Niemcami w maju 1940 r. Uczestniczyła też polska flota np. Błyskawica, Burza, Grom. Polskie lotnictwo w Anglii 303 Dywizjon Myśliwski "Warszawski" im. Tadeusza Kościuszki - najcięższe walki powietrzne ~302 Dywizjon Myśliwski "Poznański" podczas walk strącono 1700 samolotów Luftwaffe, z czego 170 zestrzelili Polacy zginęło 32 polskich pilotów ~Trzech polskich matematyków: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali kod Enigmy. Pozwoliło to Anglikom na rozszyfrowanie wielu niemieckich depesz. ~Polacy Józef Kosacki i Andrzej Garboś skonstruowali w 1942 r. wykrywacz min, który pozwolił na odminowanie pól. Rudolf Gundlach wynalazł peryskop czołgowy, który umożliwił sprawdzenie pozycji przeciwników. Walki w Afryce Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich - płk. Stanisław Kopański ~walka o Tobruk (Libia) - sierpień 1941 r. Wyzwolenie Włoch i Krajów Europy Zachodniej 2 Korpus Polski - gen. Władysław Anders *walczyli w kampanii włoskiej *zdobyli Monte Cassino 18 maja 1944 r. przełamując opór wojsk niemieckich na Linii Gustawa 1 Korpus Polski wziął udział w lądowaniu aliantów w Normandii w 1944 r. Formacje zbrojne u boku ZSRS 1 Dywizja Piechoty im.Tadeusza Kościuszki - płk. Zygmunt Berling (12/13 października - bitwa pod Lenino) 1 Armia Wojska Polskiego - gen. Michał "Rola" Żymierski 2 Armia Wojska Polskiego - gen. Karol Świerczewski (Armia Czerwona)