Kampania wrześniowa 1939 - początek II wojny światowej
Kampania wrześniowa 1939 rozpoczęła się 1 września atakiem Niemiec na Polskę. Pierwotnie planowana na 26 sierpnia, została opóźniona ze względu na komplikacje międzynarodowe. Bezpośrednim pretekstem do ataku była prowokacja gliwicka z 31 sierpnia 1939 roku.
Wojna rozpoczęła się ostrzałem polskiej placówki na Westerplatte przez pancernik Schleswig-Holstein. Obrona Westerplatte, dowodzona przez majora Henryka Sucharskiego i kapitana Franciszka Dąbrowskiego, trwała heroicznie przez 7 dni, stając się symbolem polskiego oporu.
Highlight: Obrona Westerplatte trwała 7 dni, znacznie dłużej niż zakładali Niemcy, stając się symbolem polskiego bohaterstwa.
Kampania wrześniowa - przebieg można podzielić na trzy główne etapy:
- Bitwa graniczna (1-3 września)
- Obrona przed Niemcami
- Obrona na dwóch frontach (po wkroczeniu Sowietów 17 września)
Vocabulary: Blitzkrieg - taktyka wojny błyskawicznej stosowana przez Niemców, polegająca na szybkich, skoordynowanych atakach różnych rodzajów wojsk.
Najważniejsze bitwy kampanii wrześniowej obejmowały:
• Obronę Westerplatte
• Obronę Poczty Polskiej w Gdańsku
• Bitwę pod Mokrą
• Bitwę pod Wizną (nazywaną "polskimi Termopilami")
• Obronę Gdyni
• Bitwę nad Bzurą (9 września, największa bitwa kampanii)
Example: Bitwa pod Wizną, gdzie około 720 polskich żołnierzy przez trzy dni powstrzymywało natarcie ponad 42 000 niemieckich żołnierzy, została nazwana "polskimi Termopilami" ze względu na heroizm obrońców.
17 września sytuacja Polski dramatycznie się pogorszyła, gdy Związek Radziecki, realizując tajne porozumienia z Niemcami, zaatakował od wschodu. Polska znalazła się w sytuacji walki na dwa fronty.
Quote: "Państwo polskie przestało istnieć" - takie oświadczenie usłyszał polski ambasador w ZSRR, Wacław Grzybowski, wezwany do Moskwy w nocy z 16 na 17 września 1939 roku.
Kampania wrześniowa w pigułce zakończyła się kapitulacją Polski 28 września, choć niektóre oddziały, jak obrońcy Helu pod dowództwem kontradmirała Józefa Unruga, walczyły do 2 października. Ostatnie walki toczyła grupa "Polesie" pod Kockiem.
Definition: Przedmoście rumuńskie - rejon w Galicji Wschodniej, gdzie planowano zorganizować ostatni punkt oporu i ewakuację polskich władz do Rumunii.
Zbrodnie niemieckie w Polsce rozpoczęły się już w trakcie kampanii. Jedną z najbardziej znanych była egzekucja 300 polskich jeńców pod Ciepielowem koło Radomia. Na terenach Pomorza, Kujaw i Wielkopolski lokalni Niemcy wraz z oddziałami Einsatzgruppen mordowali przedstawicieli polskich elit.
Highlight: Kampania wrześniowa straty polskie i niemieckie były znaczące, ale to Polska poniosła największe ofiary, zarówno militarne, jak i cywilne.
Kampania wrześniowa Mapa pokazuje, jak szybko wojska niemieckie posuwały się w głąb Polski, wykorzystując przewagę techniczną i liczebną. Mimo to, polski opór był zacięty i spowolnił niemiecką ofensywę.