Kongres wiedeński i nowy ład w Europie
Kongres wiedeński rozpoczął się we wrześniu 1814 roku, po klęsce Napoleona w bitwie pod Lipskiem (1813). Obradował do czerwca 1815 roku, z przerwą na tzw. "100 dni Napoleona", kiedy Bonaparte uciekł z Elby i na krótko odzyskał władzę. Ostatecznie epoka napoleońska zakończyła się klęską pod Waterloo i zesłaniem cesarza na Wyspę św. Heleny.
Głównym celem kongresu było stworzenie nowego porządku w Europie, zwanego ładem wiedeńskim. Opierał się on na trzech zasadach: restauracji (powrót obalonych dynastii), legitymizmie (uznanie władzy monarchów za świętą i nienaruszalną) oraz równowadze europejskiej (zapobieganie dominacji jednego państwa).
O nowym kształcie Europy decydowało pięć mocarstw: Prusy, Rosja, Wielka Brytania, Francja i Austria. Dla zabezpieczenia ładu wiedeńskiego trzy z nich - Prusy, Rosja i Austria - utworzyły sojusz zwany Świętym Przymierzem.
💡 Ciekawostka: Słowo "legitymizm" pochodzi od łacińskiego "legitimus", czyli "prawowity" - oznaczało uznanie praw tradycyjnych monarchów do tronu.
Kongres wprowadził znaczące zmiany na mapie Europy. Powstało Królestwo Zjednoczonych Niderlandów (z połączenia Holandii i Belgii), przywrócono Państwo Kościelne, utworzono Królestwo Obojga Sycylii oraz Królestwo Sardynii. Granice Francji cofnięto do stanu z 1792 roku, a zamiast napoleońskiego Związku Reńskiego powstał Związek Niemiecki. Wielka Brytania wzmocniła swoją pozycję na oceanach, a Austria odzyskała Dalmację i zyskała wpływy w północnych Włoszech.