Kwestia robotnicza i socjalizm utopijny
Rewolucja przemysłowa diametralnie zmieniła warunki życia robotników, co prowadziło do coraz częstszych strajków. Luddyzm - ruch niszczenia maszyn, które robotnicy uważali za przyczynę bezrobocia - był jedną z pierwszych form protestu. Wystąpienia robotnicze miały miejsce m.in. w Lyonie (1831, 1834) oraz na Śląsku (1844).
W latach 20. XIX wieku wprowadzono pierwsze regulacje prawa pracy, w tym zakaz pracy nieletnich. W 1833 roku Robert Owen założył pierwsze związki zawodowe, które domagały się powszechnych praw wyborczych i skrócenia dnia pracy. W 1836 powstało londyńskie Stowarzyszenie Robotników.
Socjalizm utopijny to nurt dążący do stworzenia idealnego, bezklasowego społeczeństwa opartego na zasadach wspólnoty, równości i sprawiedliwości społecznej. Claude Henri de Saint-Simon uważał, że monarcha powinien pełnić funkcje reprezentacyjne, a władza ustawodawcza należeć do rady przemysłowców. Charles Fourier proponował tworzenie samowystarczalnych zrzeszeń produkcyjnych zwanych falansterami.
Ciekawostka! Robert Owen nie tylko propagował ruch związkowy, ale jako właściciel fabryki wprowadzał reformy poprawiające warunki pracy - uważał, że złe warunki życia negatywnie wpływają na ludzi.