Terror i przebudowa gospodarki polskiej w latach 1944-1956
Terror wobec społeczeństwa polskiego był kluczowym elementem strategii władz komunistycznych w pierwszych latach powojennych. Służył on początkowo do zdobycia władzy, a następnie do jej utrzymania. Metody represji obejmowały skrytobójstwa, zbrodnie sądowe, stosowanie tortur oraz inwigilację.
Highlight: Terror w Polsce w latach 1944-1956 był systematycznie stosowany przez władze komunistyczne jako narzędzie kontroli społeczeństwa.
Reforma rolna była jednym z pierwszych kroków podjętych przez nowe władze. Zapowiadana już w Manifeście PKWN z 22 lipca 1944 roku, obejmowała:
a) Wywłaszczenie wielkiej własności ziemskiej
b) Parcelację, czyli tworzenie niewielkich gospodarstw rodzinnych
c) Kolektywizację rolnictwa
Definition: Kolektywizacja rolnictwa to proces tworzenia rolniczych spółdzielni produkcyjnych poprzez łączenie indywidualnych gospodarstw rolnych.
Władze stosowały różne formy przymusu wobec opornych rolników. Propaganda komunistyczna nazywała właścicieli większych gospodarstw rolnych "kułakami". W ramach kolektywizacji tworzono również Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR).
Vocabulary: Kułak - termin używany w propagandzie komunistycznej na określenie bogatszych chłopów, często przedstawianych jako wrogów klasowych.
Nacjonalizacja przemysłu została wprowadzona ustawą z 3 stycznia 1945 roku. Charakterystyczne cechy gospodarki komunistycznej to:
- Centralne zarządzanie
- Planowość (wprowadzono plan 3-letni na lata 1947-1949 i plan 6-letni na lata 1950-1955)
- Industrializacja kraju
Example: Przykładami industrializacji były budowa Nowej Huty, Fabryki Samochodów Osobowych (FSO) oraz elektrociepłowni na Żeraniu w Warszawie.
Propagandowy wymiar przemian gospodarczych przejawiał się we współzawodnictwie pracy, gdzie wyróżniających się pracowników nazywano stachanowcami.
Quote: "Nacjonalizacja przemysłu w Polsce była kluczowym elementem transformacji gospodarczej kraju w kierunku modelu socjalistycznego."
