Ostatnia wolna elekcja i I rozbiór Rzeczypospolitej (WSiP kl 6)

Alternatywny zapis:

uchwałę o nienaruszalności tzw. praw kardynalnych. Były to: - wolna elekcja, - prawo wypowiadania królowi posłuszeństwa, - liberum veto. Dodano zapis gwarantujący protestantom i prawosławnym takie same prawa, jakie mieli katolicy. Konfederacja barska Na początku 1768 r. grupa szlachty w miasteczku Bar na Ukrainie zawiązała zbrojną konfederację. Konfederaci byli: - przeciwni interwencji rosyjskiej, – niechętni królowi (zależnemu od Rosji), - przywiązani do religii katolickiej, - zwolennikami złotej wolności. Jednym z ich przywódców był Kazimierz Pułaski, późniejszy uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych. W latach 1768–1772 doszło do wojny domowej. Konfederaci uzyskali niewielkie wsparcie od Francji i muzułmańskiej Turcji (zainteresowanych osłabieniem wpływów Austrii i Rosji). Armia rosyjska wspierała wojska królewskie. Ostatecznie konfederatów skompromitowała nieudana próba porwania Stanisława Augusta. Konfederaci nie nosili mundurów. Konfederatka - charakterystyczna czapka noszona przez konfederatów barskich. Ryngrafy - duże medaliony w kształcie tarczy, ozdobione motywami religijnymi noszone na piersi przez konfederatów barskich. I rozbiór Rzeczypospolitej Na mocy traktatu zawartego przez Rosję, Prusy i Austrię w 1772 r. dokonano I rozbioru Rzeczypospolitej. Rzeczpospolita utraciła około 30% obszaru państwa i 35% ludności. Zwołany w następnym roku sejm, pod naciskiem zaborców i pod groźbą bagnetów wojsk rosyjskich, został zmuszony do zatwierdzenia rozbioru. Tadeusz Rejtan pochodził z zamożnej rodziny szlacheckiej z ziemi nowo gródzkiej (dziś Białoruś). Był uczestnikiem konfederacji barskiej. Starał się nie dopuścić do podjęcia uchwały zatwierdzającej rozbiór. Na znak protestu, rzucił się pod nogi opuszczających salę posłów. Wedle przyjętej na sejmie procedury wyjście posłów było równoznaczne ze zgodą na rozbiór. Inni posłowie nie protestowali. Powodami były: - bezsilność i strach, - łapówki wręczane senatorom i posłom przez ambasadorów obcych państw, - łudzenie się, że zaborcy zadowolą się zagarnięciem części ziem Rzeczypospolitej i zgodzą się na kontynuację reform. Prusy zajęły tzw. Prusy Królewskie (Pomorze Gdańskie, część Kujaw i północnej Wielkopolski - bez Gdańska i Torunia) z Warmią, czyli tereny dobrze zaludnione i ważne dla gospodarki i handlu Rzeczypospolitej (dostęp do Bałtyku). Austria zagarnęła tereny obejmujące zachodnią część Ukrainy (ze Lwowem) i południową Małopolskę (bez Krakowa), gęsto zaludnione i dobrze rozwinięte gospodarczo (dzięki kopalniom soli). Rosja zagarnęła część ziem białoruskich, słabiej zaludnioną niż tereny zajęte przez pozostałych zaborców. MZ Learning Notatka powstała na podstawie podręcznika „Historia 6” WSiP, 2019.