Plan Marshalla i podział Europy
Plan Marshalla był amerykańskim programem pomocy gospodarczej dla zniszczonej Europy. Choć oficjalnie oferowano go wszystkim krajom europejskim, ZSRR wymusił na państwach bloku wschodniego odmowę udziału w tym programie. To pogłębiło podział kontynentu na dwa konkurencyjne obozy.
Po wojnie, zgodnie z ustaleniami Wielkiej Trójki, kraje Europy Środkowo-Wschodniej (Bułgaria, Czechosłowacja, wschodnia część Niemiec, Polska, Rumunia i Węgry) znalazły się w strefie wpływów ZSRR. Na ich terenach stacjonowały jednostki Armii Czerwonej i sowieckie służby bezpieczeństwa, co zapewniało kontrolę Moskwy.
W odpowiedzi na ekspansję komunizmu USA ogłosiły Doktrynę Trumana, strategię polityki zagranicznej zakładającą udzielanie pomocy narodom zagrożonym komunizmem. To była jasna deklaracja amerykańskiego sprzeciwu wobec dalszej ekspansji ZSRR.
Ciekawostka! Niemcy po wojnie podzielono na cztery strefy okupacyjne. Z trzech zachodnich (amerykańskiej, brytyjskiej i francuskiej) powstała w 1949 r. Republika Federalna Niemiec (RFN), a w odpowiedzi ZSRR ogłosił utworzenie Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD) w swojej strefie okupacyjnej.