Przebieg powstania Chmielnickiego i jego skutki
Powstanie Chmielnickiego wybuchło w 1648 roku pod wodzą Bohdana Chmielnickiego. Tatarzy dołączyli do Kozaków, wzmacniając ich siły. Dzięki sukcesom nad Żółtymi Wodami oraz pod Korsuniem, chłopi z Ukrainy poparli powstanie. Jednak wojska Chmielnickiego zostały zatrzymane po przegranej w Zbarażu. Polacy przekupili Tatarów, pozbawiając Kozaków sojusznika.
W 1649 roku zawarto ugodę zborowską, której postanowienia obejmowały:
- Nadanie Chmielnickiemu tytułu hetmana i władzy w trzech województwach.
- Zwiększenie liczby Kozaków rejestrowych.
Jednak nikt nie był zadowolony z tej ugody. Tatarzy ponownie przyłączyli się do Polski. W 1651 roku doszło do bitwy pod Beresteczkiem, którą wygrali Polacy. W 1654 roku Chmielnicki zawarł ugodę perejasławską, na mocy której Ukraina przyłączyła się do Rosji. W konsekwencji wojska rosyjskie najechały Polskę, zajmując Litwę i niszcząc Białoruś.
Vocabulary: Ugoda perejasławska - porozumienie zawarte w 1654 roku między Bohdanem Chmielnickim a carem rosyjskim, na mocy którego Ukraina przyłączyła się do Rosji.
Skutki powstania Chmielnickiego były dalekosiężne. Rozejm w Andruszowie w 1667 roku podzielił Ukrainę między Rzeczpospolitą a Rosję, z Kijowem przypadającym Rosji. Kozacy zostali pozbawieni przywilejów, a ludność ukraińska była jeszcze bardziej wykorzystywana. Te wydarzenia znacząco wpłynęły na dalsze losy regionu i relacje między Polską, Rosją a Ukrainą.
Highlight: Skutki powstania Chmielnickiego dla Polski obejmowały utratę części ziem na rzecz Rosji oraz osłabienie pozycji Rzeczypospolitej w regionie.