Absolutyzm oświecony w Austrii

Absolutyzm oświecony w Austrii rozwinął się pod rządami dynastii Habsburgów. Głównymi reformatorami byli Maria Teresa (1740-1780) i jej syn Józef II (1765-1790).

Najważniejsze reformy oświeceniowe w Austrii obejmowały:

1. Rozbudowę biurokracji państwowej
2. Zatrudnianie wykształconych urzędników
3. Uporządkowanie finansów państwowych
4. Zmniejszenie obciążeń finansowych nakładanych na chłopów
5. Reformę prawa
6. Rozwiązanie klasztorów i przeznaczenie uzyskanych środków na szkolnictwo i oświatę
7. Podporządkowanie Kościoła katolickiego państwu
8. Wprowadzenie tolerancji religijnej
9. Unowocześnienie armii

Highlight: Reformy Marii Teresy i Józefa II miały na celu centralizację władzy i modernizację państwa, co znacząco wzmocniło pozycję Austrii w Europie.

Example: Jednym z przykładów reform było rozwiązanie klasztorów i przeznaczenie uzyskanych środków na rozwój szkolnictwa, co przyczyniło się do podniesienia poziomu edukacji w kraju.

Austria, podobnie jak Prusy, wzięła udział w rozbiorach Polski, co było częścią jej polityki ekspansji terytorialnej.

Absolutyzm oświecony w Rosji

Absolutyzm oświecony w Rosji rozwinął się za panowania dynastii Romanowów. Kluczowymi reformatorami byli Piotr I Wielki (1682-1725) i Katarzyna II Wielka.

Piotr I Romanow, który jako pierwszy przyjął tytuł Cara Wszechrosji, przeprowadził szereg reform na wzór zachodnioeuropejski. Obejmowały one:

1. Reformy obyczajowe, w tym:

   • Przymusową naukę tańców dla bojarów
   • Wprowadzenie palenia tytoniu
   • Skrócenie szat
   • Golenie bród na sposób zachodni

2. Reformy gospodarcze i społeczne:

   • Zakładanie państwowych manufaktur
   • Rozwój handlu i rzemiosła
   • Rozwój oświaty (szkoły elementarne, szkoły kadetów)

3. Reformy polityczne i wojskowe:

   • Podporządkowanie Cerkwi państwu
   • Wzmocnienie władzy carskiej
   • Rozbudowa biurokracji
   • Unowocześnienie armii (coroczny obowiązkowy pobór)
   • Rozwój floty wojennej

Highlight: Jedną z najważniejszych decyzji Piotra I było przeniesienie stolicy z Moskwy do nowo założonego Sankt Petersburga, co symbolizowało otwarcie Rosji na Zachód.

Example: Przykładem reform obyczajowych było wprowadzenie przymusu golenia bród na sposób zachodni, co miało symbolizować modernizację społeczeństwa rosyjskiego.

Piotr I odniósł również sukcesy militarne, zdobywając Inflanty w Wielkiej Wojnie Północnej (1700-1721).

Za panowania cesarzowej Katarzyny II Rosja wzięła udział w rozbiorach Polski, co znacząco poszerzyło jej terytorium na zachodzie.

Vocabulary: Absolutyzm oświecony - forma rządów łącząca silną władzę monarchy z ideami oświecenia, mająca na celu modernizację państwa i poprawę życia poddanych.

Reformy Piotra Wielkiego w punktach obejmowały zarówno zmiany obyczajowe, jak i głębokie reformy państwowe, które miały na celu europeizację Rosji i wzmocnienie jej pozycji na arenie międzynarodowej.