Pradzieje ziem polskich i początki państwa Polan
Początki osadnictwa na ziemiach polskich sięgają bardzo odległych czasów. Najstarsze ślady obecności hominidów na tych terenach pochodzą sprzed 500 tysięcy lat. Neandertalczycy pojawili się około 100 tysięcy lat temu, a pierwsi przedstawiciele gatunku homo sapiens przybyli 40 tysięcy lat temu.
Highlight: Przełomowym momentem był okres około VI tysiąclecia p.n.e., kiedy to przybysze wprowadzili uprawę roli i hodowlę zwierząt, co doprowadziło do częściowego przejścia na osiadły tryb życia.
W epoce brązu dominowała kultura łużycka, zapoczątkowana przez przybyszów znad Dunaju około 1500 r. p.n.e. Jednym z najbardziej znanych zabytków tej kultury jest gród w Biskupinie.
Słowianie pojawili się na ziemiach polskich w V-VI wieku n.e. Zajmowali się głównie prymitywnym rolnictwem, stosując początkowo gospodarkę żarową, a później przemienno-odłogową. Uprawiali proso, groch, soczewicę i warzywa, a także hodowali trzodę i woły.
Vocabulary: Gospodarka żarowa - system uprawy polegający na wypalaniu puszczy i uprawie gleby aż do jej wyjałowienia.
Organizacja społeczna Słowian opierała się na rodach i opolach. Opola były wspólnotami sąsiedzkimi, które z czasem przekształcały się w plemiona. Na czele plemion stali książęta wybierani przez wiece.
Początki państwa polskiego związane są z plemieniem Polan, zamieszkującym Wysoczyznę Gnieźnieńską. Państwo Polan powstało w drugiej połowie IX wieku, a największy rozwój nastąpił około 940 roku, kiedy to powstał gród w Gnieźnie - późniejsza siedziba władcy Mieszka I.
Definition: Drużyna - formacja zbrojna pozostająca pod bezpośrednimi rozkazami i na utrzymaniu króla lub księcia.
Procesy państwowotwórcze na ziemiach polskich przyspieszyły w IX wieku, co było związane z nadwyżkami w produkcji rolnej, umożliwiającymi książętom tworzenie aparatu państwowego. Istotną rolę odegrały również wojny między plemionami, prowadzące do formowania się silniejszych związków plemiennych.
