Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Germanizacja w zaborze pruskim – notatka z Kulturkampfu i sytuacji Polaków

Zobacz

Germanizacja w zaborze pruskim – notatka z Kulturkampfu i sytuacji Polaków

Germanizacja w zaborze pruskim była intensywną polityką prowadzoną przez władze niemieckie, mającą na celu wynarodowienie Polaków i wzmocnienie niemieckiego panowania. Postawy Polaków wobec germanizacji były zróżnicowane, ale charakteryzowały się głównie oporem i dążeniem do zachowania tożsamości narodowej.

  • Otto von Bismarck zaostrzył politykę germanizacyjną po zjednoczeniu Niemiec
  • Wprowadzono Kulturkampf - walkę z wpływami Kościoła katolickiego
  • Polacy rozwijali pracę organiczną, zakładając towarzystwa rolnicze i kulturalno-oświatowe
  • Symbolem oporu stał się Michał Drzymała i jego wóz
  • Wybuchały strajki szkolne w obronie języka polskiego, np. we Wrześni

15.01.2023

1874

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zobacz

Obrona polskości i katolicyzmu

W zaborze pruskim obrona katolicyzmu ściśle łączyła się z obroną polskości. Paradoksalnie, polityka Kulturkampfu przyczyniła się do procesu repolonizacji Górnego Śląska. Ludność, zjednoczona wokół swoich księży, nauczycieli i działaczy społecznych w obronie wiary, tradycji i języka, odkrywała swoje polskie korzenie.

Example: Karol Miarka, nauczyciel, odegrał kluczową rolę w rozbudzeniu polskiej świadomości narodowej na Górnym Śląsku.

W zaborze pruskim dużą rolę odegrała praca organiczna. Polacy mogli działać gospodarczo, społecznie i kulturalnie w ramach obowiązującego prawa. Dzięki temu byli zamożniejsi, lepiej wykształceni, zdyscyplinowani i oszczędni niż Polacy z innych zaborów, skutecznie konkurując z Niemcami w swoich profesjach.

Highlight: W Wielkopolsce zakładano towarzystwa rolnicze, które upowszechniały nowoczesne metody gospodarowania, wspierały polskich ziemian i chłopów oraz odwodziły od zamiaru sprzedaży ziemi niemieckim osadnikom.

Działalności tej patronowali księża katoliccy zaangażowani w obronę polskości, co pokazuje, jak silnie religia i tożsamość narodowa były ze sobą powiązane w tym okresie.

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zobacz

Rozwój polskiej przedsiębiorczości i edukacji

W zaborze pruskim działały liczne towarzystwa kulturalno-oświatowe, które odegrały kluczową rolę w kształceniu polskich elit i zachowaniu polskiej kultury. Dzięki nim kształcono polskich nauczycieli, lekarzy, prawników i rzemieślników, zakładano biblioteki oraz organizowano odczyty w Wielkopolsce, na Pomorzu i Śląsku.

Highlight: Najważniejszym z towarzystw kulturalno-oświatowych było Towarzystwo Czytelni Ludowych.

Maksymilian Jackowski, nazywany "królem chłopów", przyczynił się do wielkiego rozwoju kółek rolniczych w Wielkopolsce, co znacząco wpłynęło na modernizację polskiego rolnictwa.

W obliczu dyskryminacji ze strony niemieckich banków, które nie chciały udzielać kredytów Polakom, rozwinęły się tzw. spółki zarobkowe - kasy oszczędnościowo-pożyczkowe. Ich członkowie, płacąc regularne składki, mogli otrzymać kredyty na korzystnych warunkach.

Example: Do upowszechnienia spółek zarobkowych przyczynił się ksiądz Augustyn Szamarzewski, który objął patronat nad Związkiem Spółek Zarobkowych i Gospodarczych. Później kierował nim ksiądz Piotr Wawrzyniak.

Vocabulary: Rugi pruskie - wysiedlanie Polaków i polskich Żydów, którzy wyemigrowali do Wielkopolski (z ziem innych zaborów) i nie uzyskali pruskiego obywatelstwa.

Rugi pruskie były kolejnym elementem polityki germanizacyjnej, mającym na celu zmianę struktury narodowościowej na korzyść Niemców.

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zobacz

Nasilenie polityki antypolskiej i opór społeczeństwa

W ramach zaostrzania polityki germanizacyjnej, władze niemieckie powołały do życia instytucje mające na celu wzmocnienie żywiołu niemieckiego na ziemiach polskich:

Definition: Komisja Kolonizacyjna - instytucja wykupująca ziemię od Polaków i sprzedająca ją niemieckim osadnikom.

Vocabulary: Hakata - stowarzyszenie niemieckich nacjonalistów wspierające antypolskie działania rządu niemieckiego.

Paradoksalnie, te działania przyczyniły się do zmobilizowania ludności polskiej do podejmowania różnorodnych inicjatyw społecznych, takich jak zakładanie banków spółdzielczych, tworzenie spółek rolniczych i unowocześnianie rolnictwa.

Example: Symbolem oporu wobec germanizacji stał się polski chłop - Michał Drzymała, który z braku zgody na budowę domu, zamieszkał w wozie cyrkowym. Po długich procesach musiał opuścić swoją ziemię.

Wprowadzenie nauki religii w języku niemieckim wywołało masowe strajki uczniów i rodziców. Dzieci karano chłostą, a rodziców grzywnami i więzieniem. Pierwsze odmówiły nauki religii po niemiecku dzieci z Wrześni w 1901 roku.

Quote: "W obronie dzieci występowali m.in. Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka (Rota)."

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zobacz

Rola literatury w kształtowaniu świadomości narodowej

Henryk Sienkiewicz, jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy, odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu świadomości narodowej Polaków w okresie zaborów. Jego twórczość miała na celu "pokrzepienie serc" rodaków w trudnych czasach niewoli.

Highlight: Przesłanie dzieł Sienkiewicza: w przeszłości wielokrotnie spadały na Polskę klęski, jednak zawsze wychodziła z tego zwycięsko.

Pisarz uczył dumy z historii narodowej, przypominając o wielkich zwycięstwach i bohaterskich czynach Polaków. Jego twórczość stanowiła ważny element oporu przeciwko germanizacji w zaborze pruskim, podtrzymując ducha narodowego i wiarę w odzyskanie niepodległości.

Example: Powieści historyczne Sienkiewicza, takie jak "Trylogia" czy "Krzyżacy", odwoływały się do chwalebnych momentów polskiej historii, wzmacniając poczucie tożsamości narodowej.

Warto podkreślić, że literatura tego okresu pełniła nie tylko funkcję artystyczną, ale przede wszystkim patriotyczną i edukacyjną, stanowiąc istotne narzędzie w walce z polityką wynarodowienia prowadzoną przez zaborców.

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zobacz

Zaostrzenie polityki germanizacyjnej

Otto von Bismarck, po zjednoczeniu Niemiec, znacząco zaostrzył politykę germanizacyjną w zaborze pruskim. Celem było wyeliminowanie wszelkich przejawów nielojalności wobec cesarstwa niemieckiego. Stopniowo usuwano język polski ze szkół, wprowadzając najpierw obowiązkową naukę języka niemieckiego, a następnie całkowicie niemieckojęzyczne nauczanie. W późniejszym okresie jedynie lekcje religii mogły odbywać się po polsku.

Highlight: Język polski został całkowicie wyeliminowany z życia publicznego - nie można było go używać w urzędach, sądach, na poczcie czy stacjach kolejowych.

Kultura polska była pielęgnowana głównie w domach i podczas prywatnych spotkań, co świadczy o determinacji Polaków w zachowaniu swojej tożsamości narodowej.

Definition: Kulturkampf (niem. walka o kulturę) to zainicjowana przez kanclerza Bismarcka walka polityczna mająca na celu ograniczenie wpływu Kościoła katolickiego na życie społeczne i polityczne w państwie niemieckim, w tym na ziemiach polskich należących do Niemiec.

W ramach Kulturkampfu uchwalono ustawy wprowadzające kontrolę państwa nad Kościołem katolickim. Usuwano księży ze szkół, zastępując ich pruskimi funkcjonariuszami, co miało na celu osłabienie wpływu Kościoła na edukację i życie społeczne.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Germanizacja w zaborze pruskim – notatka z Kulturkampfu i sytuacji Polaków

Germanizacja w zaborze pruskim była intensywną polityką prowadzoną przez władze niemieckie, mającą na celu wynarodowienie Polaków i wzmocnienie niemieckiego panowania. Postawy Polaków wobec germanizacji były zróżnicowane, ale charakteryzowały się głównie oporem i dążeniem do zachowania tożsamości narodowej.

  • Otto von Bismarck zaostrzył politykę germanizacyjną po zjednoczeniu Niemiec
  • Wprowadzono Kulturkampf - walkę z wpływami Kościoła katolickiego
  • Polacy rozwijali pracę organiczną, zakładając towarzystwa rolnicze i kulturalno-oświatowe
  • Symbolem oporu stał się Michał Drzymała i jego wóz
  • Wybuchały strajki szkolne w obronie języka polskiego, np. we Wrześni

15.01.2023

1874

 

3/7

 

Historia

57

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Obrona polskości i katolicyzmu

W zaborze pruskim obrona katolicyzmu ściśle łączyła się z obroną polskości. Paradoksalnie, polityka Kulturkampfu przyczyniła się do procesu repolonizacji Górnego Śląska. Ludność, zjednoczona wokół swoich księży, nauczycieli i działaczy społecznych w obronie wiary, tradycji i języka, odkrywała swoje polskie korzenie.

Example: Karol Miarka, nauczyciel, odegrał kluczową rolę w rozbudzeniu polskiej świadomości narodowej na Górnym Śląsku.

W zaborze pruskim dużą rolę odegrała praca organiczna. Polacy mogli działać gospodarczo, społecznie i kulturalnie w ramach obowiązującego prawa. Dzięki temu byli zamożniejsi, lepiej wykształceni, zdyscyplinowani i oszczędni niż Polacy z innych zaborów, skutecznie konkurując z Niemcami w swoich profesjach.

Highlight: W Wielkopolsce zakładano towarzystwa rolnicze, które upowszechniały nowoczesne metody gospodarowania, wspierały polskich ziemian i chłopów oraz odwodziły od zamiaru sprzedaży ziemi niemieckim osadnikom.

Działalności tej patronowali księża katoliccy zaangażowani w obronę polskości, co pokazuje, jak silnie religia i tożsamość narodowa były ze sobą powiązane w tym okresie.

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Rozwój polskiej przedsiębiorczości i edukacji

W zaborze pruskim działały liczne towarzystwa kulturalno-oświatowe, które odegrały kluczową rolę w kształceniu polskich elit i zachowaniu polskiej kultury. Dzięki nim kształcono polskich nauczycieli, lekarzy, prawników i rzemieślników, zakładano biblioteki oraz organizowano odczyty w Wielkopolsce, na Pomorzu i Śląsku.

Highlight: Najważniejszym z towarzystw kulturalno-oświatowych było Towarzystwo Czytelni Ludowych.

Maksymilian Jackowski, nazywany "królem chłopów", przyczynił się do wielkiego rozwoju kółek rolniczych w Wielkopolsce, co znacząco wpłynęło na modernizację polskiego rolnictwa.

W obliczu dyskryminacji ze strony niemieckich banków, które nie chciały udzielać kredytów Polakom, rozwinęły się tzw. spółki zarobkowe - kasy oszczędnościowo-pożyczkowe. Ich członkowie, płacąc regularne składki, mogli otrzymać kredyty na korzystnych warunkach.

Example: Do upowszechnienia spółek zarobkowych przyczynił się ksiądz Augustyn Szamarzewski, który objął patronat nad Związkiem Spółek Zarobkowych i Gospodarczych. Później kierował nim ksiądz Piotr Wawrzyniak.

Vocabulary: Rugi pruskie - wysiedlanie Polaków i polskich Żydów, którzy wyemigrowali do Wielkopolski (z ziem innych zaborów) i nie uzyskali pruskiego obywatelstwa.

Rugi pruskie były kolejnym elementem polityki germanizacyjnej, mającym na celu zmianę struktury narodowościowej na korzyść Niemców.

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Nasilenie polityki antypolskiej i opór społeczeństwa

W ramach zaostrzania polityki germanizacyjnej, władze niemieckie powołały do życia instytucje mające na celu wzmocnienie żywiołu niemieckiego na ziemiach polskich:

Definition: Komisja Kolonizacyjna - instytucja wykupująca ziemię od Polaków i sprzedająca ją niemieckim osadnikom.

Vocabulary: Hakata - stowarzyszenie niemieckich nacjonalistów wspierające antypolskie działania rządu niemieckiego.

Paradoksalnie, te działania przyczyniły się do zmobilizowania ludności polskiej do podejmowania różnorodnych inicjatyw społecznych, takich jak zakładanie banków spółdzielczych, tworzenie spółek rolniczych i unowocześnianie rolnictwa.

Example: Symbolem oporu wobec germanizacji stał się polski chłop - Michał Drzymała, który z braku zgody na budowę domu, zamieszkał w wozie cyrkowym. Po długich procesach musiał opuścić swoją ziemię.

Wprowadzenie nauki religii w języku niemieckim wywołało masowe strajki uczniów i rodziców. Dzieci karano chłostą, a rodziców grzywnami i więzieniem. Pierwsze odmówiły nauki religii po niemiecku dzieci z Wrześni w 1901 roku.

Quote: "W obronie dzieci występowali m.in. Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka (Rota)."

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Rola literatury w kształtowaniu świadomości narodowej

Henryk Sienkiewicz, jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy, odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu świadomości narodowej Polaków w okresie zaborów. Jego twórczość miała na celu "pokrzepienie serc" rodaków w trudnych czasach niewoli.

Highlight: Przesłanie dzieł Sienkiewicza: w przeszłości wielokrotnie spadały na Polskę klęski, jednak zawsze wychodziła z tego zwycięsko.

Pisarz uczył dumy z historii narodowej, przypominając o wielkich zwycięstwach i bohaterskich czynach Polaków. Jego twórczość stanowiła ważny element oporu przeciwko germanizacji w zaborze pruskim, podtrzymując ducha narodowego i wiarę w odzyskanie niepodległości.

Example: Powieści historyczne Sienkiewicza, takie jak "Trylogia" czy "Krzyżacy", odwoływały się do chwalebnych momentów polskiej historii, wzmacniając poczucie tożsamości narodowej.

Warto podkreślić, że literatura tego okresu pełniła nie tylko funkcję artystyczną, ale przede wszystkim patriotyczną i edukacyjną, stanowiąc istotne narzędzie w walce z polityką wynarodowienia prowadzoną przez zaborców.

Zabór pruski – walka z
germanizacją
Otto von Bismarck doprowadził do zjednoczenia
Niemiec. Chciał zlikwidować wszelką nielojalność wobec
ces

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Zaostrzenie polityki germanizacyjnej

Otto von Bismarck, po zjednoczeniu Niemiec, znacząco zaostrzył politykę germanizacyjną w zaborze pruskim. Celem było wyeliminowanie wszelkich przejawów nielojalności wobec cesarstwa niemieckiego. Stopniowo usuwano język polski ze szkół, wprowadzając najpierw obowiązkową naukę języka niemieckiego, a następnie całkowicie niemieckojęzyczne nauczanie. W późniejszym okresie jedynie lekcje religii mogły odbywać się po polsku.

Highlight: Język polski został całkowicie wyeliminowany z życia publicznego - nie można było go używać w urzędach, sądach, na poczcie czy stacjach kolejowych.

Kultura polska była pielęgnowana głównie w domach i podczas prywatnych spotkań, co świadczy o determinacji Polaków w zachowaniu swojej tożsamości narodowej.

Definition: Kulturkampf (niem. walka o kulturę) to zainicjowana przez kanclerza Bismarcka walka polityczna mająca na celu ograniczenie wpływu Kościoła katolickiego na życie społeczne i polityczne w państwie niemieckim, w tym na ziemiach polskich należących do Niemiec.

W ramach Kulturkampfu uchwalono ustawy wprowadzające kontrolę państwa nad Kościołem katolickim. Usuwano księży ze szkół, zastępując ich pruskimi funkcjonariuszami, co miało na celu osłabienie wpływu Kościoła na edukację i życie społeczne.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.