Żołnierze niezłomni i schyłek niepodległościowej konspiracji

Po rozwiązaniu Armii Krajowej przez Leopolda Okulickiego w styczniu 1945 roku, powstały nowe organizacje konspiracyjne, takie jak "Niepodległość" (NIE) i Zrzeszenie "Wolność i Niezawisłość" (WiN). Nasilające się represje przyczyniły się do odnowienia działalności konspiracyjnej o charakterze wojskowym.

Definition: Żołnierze wyklęci, znani również jako żołnierze niezłomni, to polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne stawiające opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR.

Wśród najbardziej znanych żołnierzy wyklętych wymienia się:

• Danutę Siedzikównę "Inkę"
• Witolda Pileckiego "Witolda"
• Łukasza Cieplińskiego "Pługa"
• mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszkę"
• por. Jana Borysiewicza "Krysię"
• st. sierż. Mieczysława Dziemieszkiewicza "Roja"

Quote: "Opór społeczny wobec komunizmu przejawiał się w różnych formach, od działalności legalnej opozycji po zbrojny opór żołnierzy wyklętych."

Schyłek niepodległościowej konspiracji nastąpił po ogłoszeniu amnestii w lutym 1947 roku. Komunistyczny aparat bezpieczeństwa organizował obławy na żołnierzy podziemia. Statystyki pokazują skalę represji:

• W formacjach zbrojnego podziemia niepodległościowego walczyło łącznie 120-180 tys. ludzi
• 8 tys. żołnierzy podziemia poległo w walce
• Na ponad 2,5 tys. osób wykonano wyroki śmierci
• 80 tys. trafiło do więzień
• W więzieniach w wyniku tortur i nieludzkiego traktowania zmarło 20 tys. osób

Highlight: Formy oporu społeczeństwa polskiego wobec władzy komunistycznej w pierwszych latach po wojnie obejmowały zarówno działalność legalnej opozycji, jak i zbrojny opór podziemia niepodległościowego.