Najważniejsze motywy literackie i przykłady lektur
Motyw cierpienia pojawia się w wielu kluczowych lekturach maturalnych. Znajdziesz go w "Antygonie" Sofoklesa, "Trenach" Kochanowskiego czy "Innym świecie" Herlinga-Grudzińskiego. Warto zwrócić uwagę, jak różnie przedstawiane jest cierpienie - od osobistego bólu po cierpienie masowe.
Patriotyzm to jeden z najważniejszych motywów w polskiej literaturze. Występuje w dziełach romantycznych takich jak "Dziady cz. III" Mickiewicza czy "Kordian" Słowackiego, ale również w utworach późniejszych jak "Przedwiośnie" Żeromskiego czy "Wesele" Wyspiańskiego.
Motyw wojny znajdziesz zarówno w literaturze starożytnej ("Iliada"), jak i współczesnej ("Medaliony", "Inny świat"). Pisarze ukazują wojnę jako doświadczenie graniczne, odsłaniające prawdziwą naturę człowieka w ekstremalnych warunkach.
Bunt to motyw uniwersalny, obecny od mitologii Prometeusz przez starożytność Antygona po literaturę nowożytną Zbrodniaikara. W lekturach maturalnych bohaterowie buntują się przeciwko różnym formom opresji - boskim prawom, władzy, niesprawiedliwości społecznej.
Warto wiedzieć! Motywy literackie często się ze sobą przeplatają. Na przykład w "Dziadach cz. III" Mickiewicza znajdziesz zarówno motywy patriotyzmu, buntu, jak i cierpienia. Umiejętność wskazania tych powiązań może być dodatkowym atutem na maturze!
Władza jako motyw literacki pojawia się w dramatach Szekspira ("Makbet") i Sofoklesa ("Antygona", "Król Edyp"). Szczególnie interesująco przedstawia się mechanizmy władzy i jej wpływ na człowieka w "Tangu" Mrożka.
Motyw miasta odgrywa istotną rolę w powieściach realistycznych i modernistycznych. W "Lalce" Prusa i "Zbrodni i karze" Dostojewskiego miasto jest przestrzenią kontrastów społecznych, zaś w prozie Schulza czy Bułhakowa nabiera wymiarów fantastycznych.
Rewolucja i samotność to kolejne ważne motywy literackie występujące w lekturach maturalnych. Warto zauważyć, jak różni twórcy interpretują te same motywy w zależności od epoki i kontekstu historycznego.