Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Barok i Oświecenie - powtórzenie przed sprawdzianem, matura i lektury w PDF

Zobacz

Barok i Oświecenie - powtórzenie przed sprawdzianem, matura i lektury w PDF
user profile picture

Marysia Kurneta

@marysiakurneta_cfi2

·

10 Obserwujących

Obserwuj

Barok to epoka w kulturze europejskiej trwająca od końca XVI do połowy XVIII wieku, charakteryzująca się złożonością i dynamizmem w sztuce oraz filozofii. Barok powtórzenie przed sprawdzianem powinno obejmować kluczowe aspekty tej epoki, w tym jej ramy czasowe, główne nurty filozoficzne, cechy sztuki i literatury oraz najważniejszych twórców.

  • Epoka baroku w Europie trwała od końca XVI do połowy XVIII wieku, a w Polsce od lat 20. XVII wieku do 1764 roku.
  • Filozofia baroku skupiała się na wątpliwościach dotyczących możliwości poznawczych człowieka, z kluczowymi postaciami jak Kartezjusz i Pascal.
  • Literatura baroku cechy to m.in. poezja metafizyczna, dworska i nurt sarmacki.
  • Sztuka baroku dążyła do wywołania zdumienia i refleksji, często wykorzystując motyw vanitas.
  • Kluczowi twórcy to m.in. Mikołaj Sęp Szarzyński, Jan Andrzej Morsztyn i William Szekspir.

1.01.2023

6486

BAROK
Ramy czasowe:
W Europie: od końca XVI w. do XVII w., a nawet do połowy XVIII w.
W Polsce: od lat 20 XVII w. do 1764 roku, gdy tron obj

Zobacz

Literatura baroku - nurty i twórcy

Literatura baroku przykłady obejmują różnorodne nurty i style, które rozwinęły się w tym okresie. Główne nurty barokowe w literaturze to:

  1. Poezja metafizyczna - wprowadzająca motyw znikomości człowieka i nieuchronności przemijania. Twórczość pisarzy nawiązywała do średniowiecznej filozofii i starotestamentowych wizji Boga, wyrażając przekonanie o przemijalności ludzkiego życia.

  2. Poezja dworska - skupiająca się na urokach ziemskiego życia i jego zmysłowych rozkoszach. Nurt ten rozwijał się przede wszystkim na dworach, a twórcy czerpali motywy ze wzorów europejskich.

  3. Nurt sarmacki - poezja dworów szlacheckich, odwołująca się do rodzinnych tradycji. Celem tego nurtu było propagowanie wartości szlacheckich.

Highlight: W baroku rozwinęły się także pamiętnikarstwo i dramaturgia.

Najważniejsi twórcy baroku i ich dzieła to:

  • Mikołaj Sęp Szarzyński - autor sonetów wyrażających metafizyczny niepokój człowieka wierzącego.
  • Jan Andrzej Morsztyn - twórca wierszy miłosnych i dworskich, pisanych dla rozrywki, opartych na zaskakującym pomyśle.
  • Daniel Naborowski - autor wierszy metafizycznych i poezji dworskiej.
  • Jan Chryzostom Pasek - twórca "Pamiętników", barwnej opowieści o życiu XVII-wiecznego sarmaty.
  • William Szekspir - autor tragedii takich jak "Romeo i Julia", "Makbet" i "Hamlet".
  • Molier - twórca komedii "Skąpiec", ukazującej moralny kryzys rodzinny w świecie rządzonym przez pieniądz.

Definition: Sarmatyzm to tryb kultury szlacheckiej, obejmujący światopogląd polskiej szlachty, jej obyczaje, tradycje, literaturę i sztukę.

Vocabulary: Kontrreformacja - ruch w kościele katolickim będący odpowiedzią na renesansowy ruch reformacji, mający na celu odnowę kościoła.

BAROK
Ramy czasowe:
W Europie: od końca XVI w. do XVII w., a nawet do połowy XVIII w.
W Polsce: od lat 20 XVII w. do 1764 roku, gdy tron obj

Zobacz

Kluczowe pojęcia i wzorce osobowe baroku

Barok powtórzenie do matury powinno obejmować znajomość ważnych pojęć i koncepcji charakterystycznych dla tej epoki:

  1. Koncept - technika poetycka polegająca na zaskoczeniu odbiorcy swoim pomysłem, używaniu wymyślnych, czasem dziwnych i zaskakujących technik stylistycznych. Przykładem jest wiersz "Do trupa" Morsztyna, gdzie autor w nietypowy sposób porównał miłość do śmierci.

Example: W wierszu "Do trupa" Morsztyna koncept polega na zestawieniu nieszczęśliwie zakochanego z trupem.

  1. Cogito ergo sum - "Myślę, więc jestem". Sentencja Kartezjusza mówiąca, że tylko myślenie może być dowodem istnienia człowieka.

  2. Vanitas - motyw marności, przemijania, doli człowieka.

  3. Metafizyka - zwrot ku duchowości.

  4. Marinizm - styl poetycki charakteryzujący się nadużywaniem metafor, anafor i innych środków stylistycznych.

Filozofia baroku cechy obejmuje również charakterystyczne wzorce osobowe:

  1. Szlachcic-obywatel - dobry obywatel, dbający o swój kraj.
  2. Szlachcic-ziemianin - skupiony tylko na swojej ziemi, konserwatysta, niezainteresowany sprawami kraju.
  3. Sarmata-ksenofobik - charakteryzujący się strachem przed obcymi ludźmi (ksenofobia), skłonnością do pijaństwa i kłótliwością.

Highlight: Literatura baroku twórcy często odwoływali się do tych wzorców osobowych w swoich dziełach, co stanowiło ważny element kultury sarmackiej.

Barok sprawdzian powinien uwzględniać nie tylko znajomość faktów i dat, ale także umiejętność interpretacji dzieł literackich i artystycznych w kontekście filozofii i kultury epoki. Zrozumienie złożoności baroku, jego dynamiki i kontrastów jest kluczowe dla pełnego obrazu tej fascynującej epoki w historii kultury europejskiej.

BAROK
Ramy czasowe:
W Europie: od końca XVI w. do XVII w., a nawet do połowy XVIII w.
W Polsce: od lat 20 XVII w. do 1764 roku, gdy tron obj

Zobacz

Ramy czasowe i filozofia baroku

Barok jako epoka kulturowa rozwijał się w Europie od końca XVI wieku do XVII wieku, a nawet do połowy XVIII wieku. W Polsce okres ten trwał od lat 20. XVII wieku do 1764 roku, kiedy to tron objął Stanisław August Poniatowski. Nazwa "barok" pochodzi od portugalskiego słowa "barocco", oznaczającego perłę o nieregularnym kształcie.

Filozofia baroku charakteryzowała się zwątpieniem w wielkie, twórcze możliwości poznawcze człowieka. W niespokojnym XVII wieku poszukiwano metafizycznej podstawy do rozważań nad funkcjonowaniem i miejscem człowieka we wszechświecie.

Highlight: Dwie kluczowe postaci filozofii baroku to Kartezjusz i Pascal.

Filozofia Kartezjusza opierała się na następujących założeniach:

  1. Można podać w wątpliwość ludzkie poznanie i oparte na nim rozumowania.
  2. Niepowtarzalne jest jedynie myślenie, które zakłada istnienie myślącego "ja".
  3. Z umysłu da się wywieść wiedzę niepodlegającą krytyce.

Quote: "Cogito ergo sum" (Myślę, więc jestem) - słynna sentencja Kartezjusza.

Z kolei filozofia Pascala głosiła, że:

  1. Rozum ludzki nie jest w stanie pojąć nieskończoności.
  2. Tylko wiara może zapewnić człowiekowi szczęście.

Sztuka i architektura baroku miały na celu wywołanie zdumienia i zachwytu odbiorcy oraz skłonienie go do refleksji nad złożonością świata. W malarstwie często pojawiał się motyw vanitas (marności), wyrażony sentencją "Marność nad marnościami i wszystko marność". Rzeźbę cechowały ekspresja, dynamika i dążenie do ukazania ruchu ludzkiej sylwetki. Architektura sakralna miała wyrażać potęgę katolicyzmu i wspaniałość obrzędów religijnych.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Barok i Oświecenie - powtórzenie przed sprawdzianem, matura i lektury w PDF

user profile picture

Marysia Kurneta

@marysiakurneta_cfi2

·

10 Obserwujących

Obserwuj

Barok to epoka w kulturze europejskiej trwająca od końca XVI do połowy XVIII wieku, charakteryzująca się złożonością i dynamizmem w sztuce oraz filozofii. Barok powtórzenie przed sprawdzianem powinno obejmować kluczowe aspekty tej epoki, w tym jej ramy czasowe, główne nurty filozoficzne, cechy sztuki i literatury oraz najważniejszych twórców.

  • Epoka baroku w Europie trwała od końca XVI do połowy XVIII wieku, a w Polsce od lat 20. XVII wieku do 1764 roku.
  • Filozofia baroku skupiała się na wątpliwościach dotyczących możliwości poznawczych człowieka, z kluczowymi postaciami jak Kartezjusz i Pascal.
  • Literatura baroku cechy to m.in. poezja metafizyczna, dworska i nurt sarmacki.
  • Sztuka baroku dążyła do wywołania zdumienia i refleksji, często wykorzystując motyw vanitas.
  • Kluczowi twórcy to m.in. Mikołaj Sęp Szarzyński, Jan Andrzej Morsztyn i William Szekspir.

1.01.2023

6486

 

1/2

 

Język polski

224

BAROK
Ramy czasowe:
W Europie: od końca XVI w. do XVII w., a nawet do połowy XVIII w.
W Polsce: od lat 20 XVII w. do 1764 roku, gdy tron obj

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Literatura baroku - nurty i twórcy

Literatura baroku przykłady obejmują różnorodne nurty i style, które rozwinęły się w tym okresie. Główne nurty barokowe w literaturze to:

  1. Poezja metafizyczna - wprowadzająca motyw znikomości człowieka i nieuchronności przemijania. Twórczość pisarzy nawiązywała do średniowiecznej filozofii i starotestamentowych wizji Boga, wyrażając przekonanie o przemijalności ludzkiego życia.

  2. Poezja dworska - skupiająca się na urokach ziemskiego życia i jego zmysłowych rozkoszach. Nurt ten rozwijał się przede wszystkim na dworach, a twórcy czerpali motywy ze wzorów europejskich.

  3. Nurt sarmacki - poezja dworów szlacheckich, odwołująca się do rodzinnych tradycji. Celem tego nurtu było propagowanie wartości szlacheckich.

Highlight: W baroku rozwinęły się także pamiętnikarstwo i dramaturgia.

Najważniejsi twórcy baroku i ich dzieła to:

  • Mikołaj Sęp Szarzyński - autor sonetów wyrażających metafizyczny niepokój człowieka wierzącego.
  • Jan Andrzej Morsztyn - twórca wierszy miłosnych i dworskich, pisanych dla rozrywki, opartych na zaskakującym pomyśle.
  • Daniel Naborowski - autor wierszy metafizycznych i poezji dworskiej.
  • Jan Chryzostom Pasek - twórca "Pamiętników", barwnej opowieści o życiu XVII-wiecznego sarmaty.
  • William Szekspir - autor tragedii takich jak "Romeo i Julia", "Makbet" i "Hamlet".
  • Molier - twórca komedii "Skąpiec", ukazującej moralny kryzys rodzinny w świecie rządzonym przez pieniądz.

Definition: Sarmatyzm to tryb kultury szlacheckiej, obejmujący światopogląd polskiej szlachty, jej obyczaje, tradycje, literaturę i sztukę.

Vocabulary: Kontrreformacja - ruch w kościele katolickim będący odpowiedzią na renesansowy ruch reformacji, mający na celu odnowę kościoła.

BAROK
Ramy czasowe:
W Europie: od końca XVI w. do XVII w., a nawet do połowy XVIII w.
W Polsce: od lat 20 XVII w. do 1764 roku, gdy tron obj

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kluczowe pojęcia i wzorce osobowe baroku

Barok powtórzenie do matury powinno obejmować znajomość ważnych pojęć i koncepcji charakterystycznych dla tej epoki:

  1. Koncept - technika poetycka polegająca na zaskoczeniu odbiorcy swoim pomysłem, używaniu wymyślnych, czasem dziwnych i zaskakujących technik stylistycznych. Przykładem jest wiersz "Do trupa" Morsztyna, gdzie autor w nietypowy sposób porównał miłość do śmierci.

Example: W wierszu "Do trupa" Morsztyna koncept polega na zestawieniu nieszczęśliwie zakochanego z trupem.

  1. Cogito ergo sum - "Myślę, więc jestem". Sentencja Kartezjusza mówiąca, że tylko myślenie może być dowodem istnienia człowieka.

  2. Vanitas - motyw marności, przemijania, doli człowieka.

  3. Metafizyka - zwrot ku duchowości.

  4. Marinizm - styl poetycki charakteryzujący się nadużywaniem metafor, anafor i innych środków stylistycznych.

Filozofia baroku cechy obejmuje również charakterystyczne wzorce osobowe:

  1. Szlachcic-obywatel - dobry obywatel, dbający o swój kraj.
  2. Szlachcic-ziemianin - skupiony tylko na swojej ziemi, konserwatysta, niezainteresowany sprawami kraju.
  3. Sarmata-ksenofobik - charakteryzujący się strachem przed obcymi ludźmi (ksenofobia), skłonnością do pijaństwa i kłótliwością.

Highlight: Literatura baroku twórcy często odwoływali się do tych wzorców osobowych w swoich dziełach, co stanowiło ważny element kultury sarmackiej.

Barok sprawdzian powinien uwzględniać nie tylko znajomość faktów i dat, ale także umiejętność interpretacji dzieł literackich i artystycznych w kontekście filozofii i kultury epoki. Zrozumienie złożoności baroku, jego dynamiki i kontrastów jest kluczowe dla pełnego obrazu tej fascynującej epoki w historii kultury europejskiej.

BAROK
Ramy czasowe:
W Europie: od końca XVI w. do XVII w., a nawet do połowy XVIII w.
W Polsce: od lat 20 XVII w. do 1764 roku, gdy tron obj

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Ramy czasowe i filozofia baroku

Barok jako epoka kulturowa rozwijał się w Europie od końca XVI wieku do XVII wieku, a nawet do połowy XVIII wieku. W Polsce okres ten trwał od lat 20. XVII wieku do 1764 roku, kiedy to tron objął Stanisław August Poniatowski. Nazwa "barok" pochodzi od portugalskiego słowa "barocco", oznaczającego perłę o nieregularnym kształcie.

Filozofia baroku charakteryzowała się zwątpieniem w wielkie, twórcze możliwości poznawcze człowieka. W niespokojnym XVII wieku poszukiwano metafizycznej podstawy do rozważań nad funkcjonowaniem i miejscem człowieka we wszechświecie.

Highlight: Dwie kluczowe postaci filozofii baroku to Kartezjusz i Pascal.

Filozofia Kartezjusza opierała się na następujących założeniach:

  1. Można podać w wątpliwość ludzkie poznanie i oparte na nim rozumowania.
  2. Niepowtarzalne jest jedynie myślenie, które zakłada istnienie myślącego "ja".
  3. Z umysłu da się wywieść wiedzę niepodlegającą krytyce.

Quote: "Cogito ergo sum" (Myślę, więc jestem) - słynna sentencja Kartezjusza.

Z kolei filozofia Pascala głosiła, że:

  1. Rozum ludzki nie jest w stanie pojąć nieskończoności.
  2. Tylko wiara może zapewnić człowiekowi szczęście.

Sztuka i architektura baroku miały na celu wywołanie zdumienia i zachwytu odbiorcy oraz skłonienie go do refleksji nad złożonością świata. W malarstwie często pojawiał się motyw vanitas (marności), wyrażony sentencją "Marność nad marnościami i wszystko marność". Rzeźbę cechowały ekspresja, dynamika i dążenie do ukazania ruchu ludzkiej sylwetki. Architektura sakralna miała wyrażać potęgę katolicyzmu i wspaniałość obrzędów religijnych.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.