Błędy językowe i normy osobowe
Tekst omawia kluczowe zagadnienia związane z błędami językowymi i normami językowymi w języku polskim. Przedstawia podstawowe definicje i klasyfikacje, które są istotne dla zrozumienia poprawności językowej.
Definicja: Norma językowa to zbiór wzorców i form językowych uznawanych za poprawne.
Wyróżnia się dwa główne rodzaje norm językowych:
- Wzorcowe (staranne) - np. "zjeść śniadanie"
- Użytkowe (potoczne) - np. "zjeść śniadanko"
Definicja: Błąd językowy to odstępstwo od normy językowej.
Błędy językowe dzielą się na:
- Wewnątrzjęzykowe: gramatyczne, leksykalne, fonetyczne, stylistyczne
- Zewnątrzjęzykowe: ortograficzne, interpunkcyjne
Przykład: Błędy gramatyczne obejmują fleksyjne (niepoprawna odmiana) i składniowe (niewłaściwe łączenie wyrazów).
Przykład: Błędy leksykalne mogą być związane z użyciem wyrazów modnych lub zapożyczeń.
Tekst porusza również zagadnienie odmiany nazwisk:
- Nazwiska męskie odmienia się jak rzeczowniki lub przymiotniki
- Nazwiska zakończone na -o (np. Matejko, Kościuszko) odmieniają się
- Nazwiska zakończone na -y są nieodmienne
Highlight: Przy odmianie nazw miejscowych ważne jest rozróżnienie rodzaju i zakończenia nazwy.
Ostatnim omawianym tematem jest mowa zależna i niezależna:
Definicja: Mowa zależna to omówienie czyjejś wypowiedzi w formie zdania podrzędnego.
Vocabulary: W mowie zależnej używa się słownictwa takiego jak: stwierdził, oznajmił, powiedział, zapytał, zasugerował, poprosił, odpowiedział.
Definicja: Mowa niezależna to dosłowne przytoczenie wypowiedzi.
Tekst stanowi kompleksowe wprowadzenie do tematyki błędów językowych i norm językowych, co jest szczególnie przydatne dla uczniów przygotowujących się do egzaminów z języka polskiego.