Pozostałe ważne konwencje
Konwencja fantastyczna wprowadza elementy nadnaturalne lub nieistniejącą technologię. Czerpie inspiracje z mitów, baśni i wyobrażeń religijnych, tworząc światy wykraczające poza codzienne doświadczenie. Doskonałymi przykładami są "Balladyna" Słowackiego i II część "Dziadów" Mickiewicza.
Konwencja mimetyczna polega na naśladowaniu rzeczywistości. Może odnosić się do zjawisk przeszłych, teraźniejszych lub nawet przyszłych, pod warunkiem zachowania zasady prawdopodobieństwa. W tej konwencji tworzyli Prus ("Lalka") i Żeromski ("Przedwiośnie"), przedstawiając wiarygodny obraz społeczeństwa swojej epoki.
Konwencja turpistyczna pojawiła się w drugiej połowie XX wieku. Jej głównym założeniem jest wprowadzanie brzydoty, by wywołać szok estetyczny. Jest to swoisty antyestetyzm, który ma pobudzić czytelnika do refleksji. Elementy turpistyczne znajdziemy w "Zbrodni i karze" Dostojewskiego oraz w opisach Powiśla w "Lalce" Prusa.
💡 Podczas analizy utworu literackiego zwróć uwagę, jak autor wykorzystuje różne konwencje, by osiągnąć zamierzony efekt. To pomoże ci lepiej zrozumieć jego intencje i przesłanie dzieła.
Rozpoznawanie konwencji literackich to kluczowa umiejętność w analizie tekstów. Pozwala ci zobaczyć, jak autor manipuluje formą, by przekazać treść. Dzięki temu możesz głębiej interpretować utwory i lepiej przygotować się do egzaminów z literatury.