Modernizm w literaturze polskiej - analiza utworów i twórców
Analiza epoki Młoda Polska charakteryzuje się złożonością artystycznych środków wyrazu i bogactwem motywów literackich. Stanisław Wyspiański, jeden z najwybitniejszych twórców tego okresu, osiągnął szczyt swojej kariery w 1901 roku dramatem "Wesele". To dzieło, inspirowane autentycznym weselem Lucjana Rydla, stało się symbolem epoki i jej najważniejszym utworem dramatycznym. Wyspiański łączył w swojej twórczości różne dziedziny sztuki - był nie tylko pisarzem, ale także malarzem i projektantem.
Definicja: Dekadentyzm i symbolizm w sztuce Młoda Polska to główne nurty artystyczne charakteryzujące się pesymistycznym postrzeganiem rzeczywistości oraz wykorzystaniem symboli do wyrażania głębszych znaczeń.
Leopold Staff w wierszu "Deszcz jesienny" doskonale oddaje motywy modernizmu w literaturze polskiej. Utwór, pochodzący z tomu "Dzień duszy" (1903), przedstawia charakterystyczne dla epoki nastroje dekadenckie. Poeta wykorzystuje technikę impresjonistyczną i symbolizm, tworząc obraz jesiennej melancholii poprzez psychizację krajobrazu.
Konstrukcja wiersza Staffa jest przemyślana i precyzyjna - trzy strofy po dziesięć wersów, z charakterystycznym sześciowersowym refrenem. Regularność budowy (dwunastozgłoskowiec) podkreśla monotonię padającego deszczu i pogłębia nastrój przygnębienia. Podmiot liryczny, balansujący na granicy jawy i snu, wyraża typowe dla modernizmu uczucia: smutek, pesymizm i bierność.
Przykład: Psychizacja krajobrazu w "Deszczu jesiennym" przejawia się w obrazie deszczu, który staje się odzwierciedleniem stanu duszy podmiotu lirycznego: "O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny..."