Tematy w literaturze Młodej Polski

Literatura Młodej Polski charakteryzowała się różnorodnością tematyczną, obejmującą zarówno tradycyjne motywy, jak i nowe, charakterystyczne dla epoki zagadnienia. Główne tematy to:

1. Wieś - przedstawiana w dziełach takich jak "Chłopi" Władysława Stanisława Reymonta czy "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego.

2. Miłość fizyczna - eksplorowana w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera, np. w wierszu "Lubię, kiedy kobieta".

3. Patriotyzm - obecny w "Chłopach" Reymonta, "Weselu" Wyspiańskiego oraz "Rozdzióbią nas kruki, wrony" Stefana Żeromskiego.

4. Śmierć - motyw pojawiający się m.in. w "Krzaku dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach" Jana Kasprowicza.

5. Praca - szczególnie widoczna w "Chłopach" Reymonta.

6. Natura i góry - opisywane w poezji Tetmajera ("Melodia mgieł nocnych") i Kasprowicza.

7. Artysta - temat podejmowany przez Tetmajera w wierszach "Evviva l'arte" i "Nie wierzę w nic".

8. Szatan - pojawiający się w "Dies irae" Kasprowicza i "Deszczu jesiennym" Leopolda Staffa.

9. Dekadentyzm - obecny w "Końcu wieku XIX" Tetmajera i "Deszczu jesiennym" Staffa.

Przykład: Neoromantyzm w Weselu Stanisława Wyspiańskiego przejawia się w połączeniu tematyki patriotycznej z elementami folkloru i symboliki narodowej, co stanowi nawiązanie do tradycji romantycznej.

Highlight: Dramat neoromantyczny cechy można zaobserwować w "Weselu" Wyspiańskiego, gdzie autor łączy realistyczne przedstawienie wiejskiego wesela z symbolicznymi postaciami i wizjami patriotycznymi.

Ramy czasowe i filozofia Młodej Polski

Ramy czasowe modernizmu w Polsce obejmują okres od 1890 roku do 1918 roku. Początek epoki wyznaczają debiuty młodych artystów, takich jak Kazimierz Przerwa-Tetmajer, a koniec zbiega się z odzyskaniem przez Polskę niepodległości.

Młoda polska - ramy czasowe europa są nieco szersze i obejmują okres od 1857 roku (wydanie "Kwiatów zła" Charlesa Baudelaire'a) do lat 60. XX wieku.

Filozofia Młodej Polski charakteryzowała się zwrotem w stronę pozanaukowych i pozarozumowych teorii poznania. Popularnością cieszyła się metafizyka, czyli rozważania o zjawiskach niedostępnych zmysłom i poznaniu rozumowemu. Najważniejsze koncepcje filozoficzne epoki stworzyli:

1. Arthur Schopenhauer - twórca koncepcji pesymistycznej
2. Friedrich Nietzsche - twórca koncepcji nadczłowieka
3. Henri Bergson - postulujący intuicję jako narzędzie poznania świata
4. Stanisław Przybyszewski - przedstawiciel polskiego dekadentyzmu

Filozofia Schopenhauera (schopenhaueryzm) zakładała, że życie człowieka jest pozbawione sensu i jest pasmem cierpień. Człowiek pragnie szczęścia, ale nigdy go nie osiągnie. Ból może uśmierzyć jedynie osiągnięcie stanu nirwany, sztuka lub natura.

Bergsonizm postulował, że świat i człowiek podlegają prawom nieustannego rozwoju, a rzeczywistość jest różnorodna, zmienna i twórcza. Bergson uważał intuicję za najlepszy środek poznania.

Definicja: Neoromantyzm definicja młoda polska to nurt w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX wieku, charakteryzujący się powrotem do ideałów romantycznych, takich jak indywidualizm, mistycyzm i patriotyzm, przy jednoczesnym uwzględnieniu nowych prądów filozoficznych i artystycznych epoki.

Vocabulary: Dekadentyzm - postawa akcentująca pesymistyczny charakter ludzkiej egzystencji, charakteryzująca się biernością, rezygnacją i brakiem sił do walki z bólem istnienia.