"Koniec wieku XIX" - manifest dekadentyzmu
Wiersz "Koniec wieku XIX" Kazimierza Przerwy-Tetmajera to kluczowy tekst dla zrozumienia dekadentyzmu w literaturze Młodej Polski. Utwór przedstawia rozmowę podmiotu lirycznego z człowiekiem końca wieku, ukazując typowe dla dekadentyzmu postawy i nastroje.
Definition: Dekadentyzm - nurt w kulturze końca XIX wieku, charakteryzujący się pesymizmem, poczuciem schyłkowości i kryzysem wartości.
Główne cechy dekadentyzmu widoczne w wierszu:
• Pesymizm i zwątpienie w sens życia
• Krytyka dotychczasowych wartości i postaw
• Poczucie bezradności wobec losu
• Niemożność znalezienia odpowiedzi na fundamentalne pytania egzystencjalne
Quote: "Cóż więc jest? Co zostało nam, co wszystko wiemy, / dla których żadna z dawnych wiar już nie wystarcza?"
Podmiot liryczny rozważa różne postawy wobec życia ironia,wzgarda,rozpacz,walka,rezygnacja, ale żadna z nich nie przynosi ukojenia. Wiersz kończy się obrazem człowieka, który bezradnie zwiesza głowę, nie znajdując odpowiedzi na swoje rozterki.
Highlight: "Koniec wieku XIX" to jeden z najważniejszych przykładów dekadentyzmu w poezji młodopolskiej.