Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Szukaj

Knowunity Pro

AI Knowunity

Przedmioty

/

Język polski

/

Młoda polska

/

"ludzie bezdomni" stefan żeromski

/

Charakterystyka bohaterów

Ramy czasowe i cechy pozytywizmu w Polsce i Europie

Zobacz

Ramy czasowe i cechy pozytywizmu w Polsce i Europie
user profile picture

agula

@afafinska

·

385 Obserwujących

Obserwuj

Ekspert przedmiotu

Pozytywizm to epoka w literaturze i kulturze europejskiej, która rozwinęła się w drugiej połowie XIX wieku. Charakteryzowała się wiarą w postęp, naukę i rozum jako narzędzia do rozwiązywania problemów społecznych.

  • Ramy czasowe pozytywizmu w Polsce: 1863-1864 (klęska powstania styczniowego) do lat 90. XIX wieku
  • Ramy czasowe pozytywizmu w Europie: 1848-1849 (Wiosna Ludów) do lat 90. XIX wieku
  • Kluczowe idee: scjentyzm, praca organiczna, praca u podstaw, emancypacja kobiet
  • Główne gatunki literackie: powieść społeczno-obyczajowa, nowela, opowiadanie
  • Ważne prądy artystyczne: realizm i naturalizm

7.02.2023

6336

ramy czasowe polska 1863-1864 r. (klęska powstania Styczniowego) - lata 90. XIX w. p F F Z Y T Y W ´ i Z W w z Pozytywizm w Europie występuj

Zobacz

Światopogląd i filozofia pozytywizmu

Filozofia pozytywizmu opierała się na kilku kluczowych koncepcjach, które ukształtowały myślenie i twórczość tego okresu:

  1. Racjonalizm oświeceniowy - filozofia oparta na wierze w rozum jako źródło wiedzy i prawdy, zapoczątkowana przez Kartezjusza.

  2. Utylitaryzm - doktryna, która przypisuje wartość czemuś na podstawie jego użyteczności i zdolności do dostarczenia przyjemności i szczęścia, postulowana przez Stuarta Milla.

  3. Ewolucjonizm - teoria mówiąca o procesie przemian i transformacji, któremu podlegają wszystkie organizmy żywe.

  4. Darwinizm - teoria ewolucji gatunków, według której przetrwają tylko najsilniejsze organizmy, które najlepiej przystosowują się do zmieniających się warunków.

Quote: "Małpy i ludzie mają wspólnych przodków, a istnienie ludzkie jest przypadkowe." - kluczowa teza darwinizmu.

  1. Scjentyzm - przekonanie, że świat poznajemy wyłącznie za pomocą zmysłów. Docenienie nauk przyrodniczych, doświadczeń, wiedza oparta na faktach.

  2. Liberalizm - myśl, której przedstawicielami są Herbert Spencer i John Stuart Mill. Według niej jednostka ma prawo do wolności; ona kończy się tam, gdzie zaczyna wolność innego.

Vocabulary: Praca organiczna - myśl, według której państwo postrzega się jako żywy organizm. Do jego właściwego funkcjonowania potrzebna jest współpraca wszystkich organów (instytucji i grup społecznych).

Example: Herbert Spencer był zwolennikiem teorii pracy organicznej, porównując społeczeństwo do żywego organizmu.

ramy czasowe polska 1863-1864 r. (klęska powstania Styczniowego) - lata 90. XIX w. p F F Z Y T Y W ´ i Z W w z Pozytywizm w Europie występuj

Zobacz

Główne idee i gatunki literackie pozytywizmu

Cechy pozytywizmu obejmowały szereg idei społecznych i literackich, które kształtowały twórczość tego okresu:

  1. Praca u podstaw - myśl związana z organicyzmem, postulująca konieczność edukacji i poprawy warunków życia najbiedniejszych warstw społeczeństwa.

  2. Asymilacja Żydów - postulat przyjmowania przez Żydów kultury i języka polskiej większości z zachowaniem ich odrębności religijnej.

  3. Emancypacja kobiet - działania dążące do traktowania kobiet na równi z mężczyznami, związane z ruchem feministycznym.

Highlight: Hasła pozytywizmu obejmowały pracę organiczną, pracę u podstaw, emancypację kobiet i asymilację mniejszości.

Gatunki literackie pozytywizmu przykłady:

  1. Powieść społeczno-obyczajowa - gatunek realistycznej powieści, którego celem jest odzwierciedlenie życia społecznego, ekonomicznego i obyczajowego.

Example: "Lalka" Bolesława Prusa jest klasycznym przykładem powieści społeczno-obyczajowej.

  1. Opowiadanie - krótsza forma prozatorska niż powieść, z jednowątkową fabułą, ale bardziej rozbudowanym światem przedstawionym niż nowela.

  2. Nowela - krótki utwór prozatorski z silnie zarysowaną kompozycją, składający się z jednego wątku/problemu i momentu kulminacyjnego.

Example: "Latarnik" Henryka Sienkiewicza, "Mendel Gdański" Marii Konopnickiej czy "Siłaczka" Stefana Żeromskiego to znane przykłady nowel pozytywistycznych.

  1. Gatunki publicystyczne - w okresie pozytywizmu popularne stały się felietony, kroniki i listy z podróży, co wynikało z rozwoju naturalizmu i potrzeby dokumentowania wydarzeń społeczno-obyczajowych.

Cechy pozytywizmu w literaturze obejmowały realizm i naturalizm jako główne prądy artystyczne:

  • Realizm - prąd sztuki dążący do jak najdokładniejszego odzwierciedlenia świata realnego lub prawdopodobnego.
  • Naturalizm - prąd sztuki przedstawiający rzeczywistość zgodnie z naturalnym porządkiem świata, traktujący człowieka jako część przyrody podlegającą prawom ewolucjonizmu.

Vocabulary: Bowaryzm - termin odnoszący się do postawy życiowej polegającej na ucieczce od rzeczywistości w świat marzeń i iluzji, często występujący w literaturze pozytywistycznej.

ramy czasowe polska 1863-1864 r. (klęska powstania Styczniowego) - lata 90. XIX w. p F F Z Y T Y W ´ i Z W w z Pozytywizm w Europie występuj

Zobacz

Ramy czasowe i kontekst historyczny pozytywizmu

Pozytywizm to epoka, która rozwinęła się w Europie i Polsce w drugiej połowie XIX wieku. Ramy czasowe pozytywizmu w Polsce obejmują okres od 1863-1864 roku (klęska powstania styczniowego) do lat 90. XIX wieku. W Europie początek pozytywizmu datuje się na lata 1848-1849 (Wiosna Ludów), a koniec pozytywizmu w Europie przypada również na lata 90. XIX wieku.

Definicja: Pozytywizm nazwa epoki wywodzi się od tytułu kluczowego dzieła Augusta Comte'a, "Wykłady filozofii pozytywnej", które zawierało program epoki. W XIX wieku słowo "pozytywny" oznaczało rzeczywisty lub realny i symbolizowało ideologię epoki.

Ważne wydarzenia historyczne, które ukształtowały tę epokę, to między innymi:

  • 1830 r. - pierwsza data wydania pracy Auguste'a Comte'a "Kurs filozofii pozytywnej"
  • 1837 r. - skonstruowanie telegrafu przez Charlesa Wheatstone'a
  • 1839 r. - skonstruowanie aparatu fotograficznego przez Louisa Jacques'a Daguerre'a
  • 1859 r. - opublikowanie pracy Darwina "O powstawaniu gatunków"
  • 1863 r. - otwarcie pierwszej kolei podziemnej i zniesienie niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych
  • 1863-1864 r. - powstanie styczniowe w Polsce
  • 1866 r. - nadanie autonomii Galicji
  • 1867 r. - powstanie monarchii Austro-węgierskiej
  • 1871-1878 r. - okres Kulturkampfu Otto von Bismarcka
  • 1877 r. - skonstruowanie telefonu przez Alexandra Grahama Bella

Highlight: Pozytywizm w Europie występuje jako realizm i naturalizm, co odzwierciedla dążenie do obiektywnego przedstawiania rzeczywistości w sztuce i literaturze.

Podobne notatki

Know Biblia (Pismo Święte) thumbnail

13

378

4/3

Biblia (Pismo Święte)

Notatka z podstawowych zagadnień z Biblii

Know Rozprawka - jak pisać? thumbnail

129

4505

1/2

Rozprawka - jak pisać?

Budowa, najważniejsze informacje i wskazówki do rozprawki maturalnej :)

Know William Szekspir - biografia thumbnail

90

3107

1/2

William Szekspir - biografia

William Szekspir - biografia

Know antygona thumbnail

76

1948

1/2

antygona

lektura

Know Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet V thumbnail

58

1858

1/2

Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet V

Notatki z języka polskiego z Sonetu Szarzyńskiego.

Know Dziady część 3 thumbnail

232

8491

4/2

Dziady część 3

Dziady cz 3 Adama Mickiewicza

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Przedmioty

/

Język polski

/

Młoda polska

/

"ludzie bezdomni" stefan żeromski

/

Charakterystyka bohaterów

Ramy czasowe i cechy pozytywizmu w Polsce i Europie

user profile picture

agula

@afafinska

·

385 Obserwujących

Obserwuj

Ekspert przedmiotu

Pozytywizm to epoka w literaturze i kulturze europejskiej, która rozwinęła się w drugiej połowie XIX wieku. Charakteryzowała się wiarą w postęp, naukę i rozum jako narzędzia do rozwiązywania problemów społecznych.

  • Ramy czasowe pozytywizmu w Polsce: 1863-1864 (klęska powstania styczniowego) do lat 90. XIX wieku
  • Ramy czasowe pozytywizmu w Europie: 1848-1849 (Wiosna Ludów) do lat 90. XIX wieku
  • Kluczowe idee: scjentyzm, praca organiczna, praca u podstaw, emancypacja kobiet
  • Główne gatunki literackie: powieść społeczno-obyczajowa, nowela, opowiadanie
  • Ważne prądy artystyczne: realizm i naturalizm

7.02.2023

6336

 

4/2

 

Język polski

270

ramy czasowe polska 1863-1864 r. (klęska powstania Styczniowego) - lata 90. XIX w. p F F Z Y T Y W ´ i Z W w z Pozytywizm w Europie występuj

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Światopogląd i filozofia pozytywizmu

Filozofia pozytywizmu opierała się na kilku kluczowych koncepcjach, które ukształtowały myślenie i twórczość tego okresu:

  1. Racjonalizm oświeceniowy - filozofia oparta na wierze w rozum jako źródło wiedzy i prawdy, zapoczątkowana przez Kartezjusza.

  2. Utylitaryzm - doktryna, która przypisuje wartość czemuś na podstawie jego użyteczności i zdolności do dostarczenia przyjemności i szczęścia, postulowana przez Stuarta Milla.

  3. Ewolucjonizm - teoria mówiąca o procesie przemian i transformacji, któremu podlegają wszystkie organizmy żywe.

  4. Darwinizm - teoria ewolucji gatunków, według której przetrwają tylko najsilniejsze organizmy, które najlepiej przystosowują się do zmieniających się warunków.

Quote: "Małpy i ludzie mają wspólnych przodków, a istnienie ludzkie jest przypadkowe." - kluczowa teza darwinizmu.

  1. Scjentyzm - przekonanie, że świat poznajemy wyłącznie za pomocą zmysłów. Docenienie nauk przyrodniczych, doświadczeń, wiedza oparta na faktach.

  2. Liberalizm - myśl, której przedstawicielami są Herbert Spencer i John Stuart Mill. Według niej jednostka ma prawo do wolności; ona kończy się tam, gdzie zaczyna wolność innego.

Vocabulary: Praca organiczna - myśl, według której państwo postrzega się jako żywy organizm. Do jego właściwego funkcjonowania potrzebna jest współpraca wszystkich organów (instytucji i grup społecznych).

Example: Herbert Spencer był zwolennikiem teorii pracy organicznej, porównując społeczeństwo do żywego organizmu.

ramy czasowe polska 1863-1864 r. (klęska powstania Styczniowego) - lata 90. XIX w. p F F Z Y T Y W ´ i Z W w z Pozytywizm w Europie występuj

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Główne idee i gatunki literackie pozytywizmu

Cechy pozytywizmu obejmowały szereg idei społecznych i literackich, które kształtowały twórczość tego okresu:

  1. Praca u podstaw - myśl związana z organicyzmem, postulująca konieczność edukacji i poprawy warunków życia najbiedniejszych warstw społeczeństwa.

  2. Asymilacja Żydów - postulat przyjmowania przez Żydów kultury i języka polskiej większości z zachowaniem ich odrębności religijnej.

  3. Emancypacja kobiet - działania dążące do traktowania kobiet na równi z mężczyznami, związane z ruchem feministycznym.

Highlight: Hasła pozytywizmu obejmowały pracę organiczną, pracę u podstaw, emancypację kobiet i asymilację mniejszości.

Gatunki literackie pozytywizmu przykłady:

  1. Powieść społeczno-obyczajowa - gatunek realistycznej powieści, którego celem jest odzwierciedlenie życia społecznego, ekonomicznego i obyczajowego.

Example: "Lalka" Bolesława Prusa jest klasycznym przykładem powieści społeczno-obyczajowej.

  1. Opowiadanie - krótsza forma prozatorska niż powieść, z jednowątkową fabułą, ale bardziej rozbudowanym światem przedstawionym niż nowela.

  2. Nowela - krótki utwór prozatorski z silnie zarysowaną kompozycją, składający się z jednego wątku/problemu i momentu kulminacyjnego.

Example: "Latarnik" Henryka Sienkiewicza, "Mendel Gdański" Marii Konopnickiej czy "Siłaczka" Stefana Żeromskiego to znane przykłady nowel pozytywistycznych.

  1. Gatunki publicystyczne - w okresie pozytywizmu popularne stały się felietony, kroniki i listy z podróży, co wynikało z rozwoju naturalizmu i potrzeby dokumentowania wydarzeń społeczno-obyczajowych.

Cechy pozytywizmu w literaturze obejmowały realizm i naturalizm jako główne prądy artystyczne:

  • Realizm - prąd sztuki dążący do jak najdokładniejszego odzwierciedlenia świata realnego lub prawdopodobnego.
  • Naturalizm - prąd sztuki przedstawiający rzeczywistość zgodnie z naturalnym porządkiem świata, traktujący człowieka jako część przyrody podlegającą prawom ewolucjonizmu.

Vocabulary: Bowaryzm - termin odnoszący się do postawy życiowej polegającej na ucieczce od rzeczywistości w świat marzeń i iluzji, często występujący w literaturze pozytywistycznej.

ramy czasowe polska 1863-1864 r. (klęska powstania Styczniowego) - lata 90. XIX w. p F F Z Y T Y W ´ i Z W w z Pozytywizm w Europie występuj

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Ramy czasowe i kontekst historyczny pozytywizmu

Pozytywizm to epoka, która rozwinęła się w Europie i Polsce w drugiej połowie XIX wieku. Ramy czasowe pozytywizmu w Polsce obejmują okres od 1863-1864 roku (klęska powstania styczniowego) do lat 90. XIX wieku. W Europie początek pozytywizmu datuje się na lata 1848-1849 (Wiosna Ludów), a koniec pozytywizmu w Europie przypada również na lata 90. XIX wieku.

Definicja: Pozytywizm nazwa epoki wywodzi się od tytułu kluczowego dzieła Augusta Comte'a, "Wykłady filozofii pozytywnej", które zawierało program epoki. W XIX wieku słowo "pozytywny" oznaczało rzeczywisty lub realny i symbolizowało ideologię epoki.

Ważne wydarzenia historyczne, które ukształtowały tę epokę, to między innymi:

  • 1830 r. - pierwsza data wydania pracy Auguste'a Comte'a "Kurs filozofii pozytywnej"
  • 1837 r. - skonstruowanie telegrafu przez Charlesa Wheatstone'a
  • 1839 r. - skonstruowanie aparatu fotograficznego przez Louisa Jacques'a Daguerre'a
  • 1859 r. - opublikowanie pracy Darwina "O powstawaniu gatunków"
  • 1863 r. - otwarcie pierwszej kolei podziemnej i zniesienie niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych
  • 1863-1864 r. - powstanie styczniowe w Polsce
  • 1866 r. - nadanie autonomii Galicji
  • 1867 r. - powstanie monarchii Austro-węgierskiej
  • 1871-1878 r. - okres Kulturkampfu Otto von Bismarcka
  • 1877 r. - skonstruowanie telefonu przez Alexandra Grahama Bella

Highlight: Pozytywizm w Europie występuje jako realizm i naturalizm, co odzwierciedla dążenie do obiektywnego przedstawiania rzeczywistości w sztuce i literaturze.

Podobne notatki

Język polski - Biblia (Pismo Święte)

Notatka z podstawowych zagadnień z Biblii

13

378

0

Know Biblia (Pismo Święte) thumbnail

Język polski - Rozprawka - jak pisać?

Budowa, najważniejsze informacje i wskazówki do rozprawki maturalnej :)

129

4505

0

Know Rozprawka - jak pisać? thumbnail

Język polski - William Szekspir - biografia

William Szekspir - biografia

90

3107

1

Know William Szekspir - biografia thumbnail

Język polski - antygona

lektura

76

1948

1

Know antygona thumbnail

Język polski - Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet V

Notatki z języka polskiego z Sonetu Szarzyńskiego.

58

1858

0

Know Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet V thumbnail

Język polski - Dziady część 3

Dziady cz 3 Adama Mickiewicza

232

8491

0

Know Dziady część 3 thumbnail

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.