Asymilacja Żydów w noweli "Mendel Gdański"
Mendel Gdański - asymilacja Żydów jest głównym tematem noweli Marii Konopnickiej. Utwór przedstawia tytułowego bohatera, Mendla, jako zasymilowanego Żyda mieszkającego w Warszawie. Jest on szanowanym introligatorem, wychowującym wnuka Jakuba i utrzymującym dobre relacje z sąsiadami.
Konopnicka ukazuje różne postawy wobec Żydów, dzieląc je na pozytywne i negatywne:
Postawy pozytywne (obrońcy Żyda):
• Sąsiadki ostrzegające przed napaścią tłumu
• Wykształcony student, który zasłania starca swoim ciałem
• Ksiądz szanujący wyznawców innej religii i doceniający ich pobożność
Highlight: Pozytywne postawy wobec Żydów reprezentują osoby wykształcone, empatyczne i otwarte na różnorodność.
Postawy negatywne (przeciwnicy):
• Zegarmistrz, który mimo długiej znajomości z Mendlem, uważa, że Żydów można bić
• Tłum działający pod wpływem emocji i alkoholu, bez logicznego myślenia
Example: Zegarmistrz reprezentuje osobę o ograniczonych horyzontach, która mimo znajomości z Mendlem, kieruje się stereotypami i uprzedzeniami.
Nowela "Mendel Gdański" jest doskonałym przykładem literatury pozytywistycznej poruszającej temat asymilacji Żydów w pozytywizmie. Konopnicka ukazuje złożoność tego procesu, podkreślając zarówno sukcesy, jak i trudności, z jakimi muszą mierzyć się zasymilowani Żydzi.