Cechy Stylu Romańskiego i Gotyckiego oraz Wzorce Rycerskie w Średniowieczu

Otwórz

Emily Leśniak

20.03.2022

Język polski

ŚREDNIOWIECZE

Przedmioty

Język polski

Młoda polska

"ludzie bezdomni" stefan żeromski

Charakterystyka bohaterów

Cechy Stylu Romańskiego i Gotyckiego oraz Wzorce Rycerskie w Średniowieczu

Średniowiecze to epoka trwająca od upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego w 476 roku do XV wieku, charakteryzująca się dominacją chrześcijaństwa i kultury rycerskiej. Styl romański i gotycki były głównymi nurtami architektonicznymi tego okresu.

Epoka rozpoczęła się w Polsce wraz z chrztem Mieszka I w X wieku
Filozofowie średniowiecza jak św. Tomasz z Akwinu i św. Augustyn ukształtowali fundamenty myśli średniowiecznej
Charakterystyczne dla epoki były uniwersalizm, teocentryzm oraz rozwój kultury rycerskiej
Powstały pierwsze uniwersytety i znaczące dzieła literatury polskiej
Wzorce osobowe średniowiecza koncentrowały się wokół ideału rycerza i władcy chrześcijańskiego

20.03.2022

ŚREDNIOWIECZE
Nazwę tę epoce nadali twórcy renesansu,
wywodząc ją od łacińskiego słowa media
ates co oznacza wieki średnie. Początek
średnio

Zobacz

Style architektoniczne średniowiecza

W średniowieczu dominowały dwa główne style architektoniczne: styl romański i styl gotycki. Każdy z nich miał charakterystyczne cechy i pełnił określone funkcje.

Styl romański był pierwszym wielkim stylem europejskim po upadku Cesarstwa Rzymskiego. Jego główną funkcją było wyrażanie religijności, ale także zapewnienie obrony. Styl romański cechy obejmują:

Zwartą, zamkniętą kompozycję budowli
Wykorzystanie prostych brył geometrycznych
Surową i ciężką bryłę kościoła
Kamień jako główny materiał budowlany
Bogate zdobnictwo kolumn i wejść

Example: Styl romański przykłady w Polsce to drzwi katedry gnieźnieńskiej ze scenami z życia św. Wojciecha, kolegiata w Tumie pod Łęczycą oraz kościół św. Andrzeja w Krakowie.

Styl gotycki rozwinął się później i charakteryzował się dążeniem do lekkości i strzelistości. Styl gotycki w średniowieczu cechował się:

Ogromem i strzelistością budowli
Rytmiką pionów i ostrością łuków
Silnym rozczłonkowaniem bryły
Sklepieniami krzyżowo-żebrowymi
Wysokimi filarami
Dużymi oknami o ostrych łukach i barwnych witrażach
Stromymi dachami

Example: Przykłady stylu gotyckiego to katedra Notre Dame w Paryżu, kościół Mariacki w Krakowie, ołtarz Wita Stwosza oraz zamek rycerski w Malborku.

Styl romański i gotycki porównanie pokazuje ewolucję architektury średniowiecznej od masywnych, obronnych struktur do lekkich, strzelistych budowli. Styl romański i gotycki cechy odzwierciedlają zmieniające się potrzeby i możliwości technologiczne społeczeństwa średniowiecznego.

Highlight: Budowle w stylu romańskim w Europie i styl romański w Polsce stanowią ważne dziedzictwo kulturowe, pokazujące rozwój architektury i sztuki w średniowieczu.

Zobacz

Wzorce osobowe średniowiecza

W średniowieczu wykształciły się charakterystyczne wzorce osobowe, które miały ogromny wpływ na kulturę i społeczeństwo. Dwa najważniejsze to ideał rycerza i ideał władcy chrześcijańskiego.

Wzorzec średniowiecznego rycerza uosabiał Roland, bohater "Pieśni o Rolandzie". Wzorzec rycerza w średniowieczu obejmował następujące cechy:

Wysokie urodzenie
Piękno fizyczne i siłę
Odwagę i waleczność
Dumę i doskonałe wyszkolenie bojowe
Wierność królowi
Pobożność
Lojalność wobec przyjaciół
Kierowanie się honorem i kodeksem rycerskim
Dbałość o dobre imię
Gotowość do walki do ostatnich sił

Quote: "Średniowieczny wzór rycerza Pieśń o Rolandzie przedstawia jako ideał męstwa i honoru, gotowego poświęcić życie za wiarę i króla."

Wzór rycerza idealnego w literaturze często opierał się na postaci Rolanda. Przedstaw Rolanda jako ideał rycerza odwołaj się do charakterystyki bohatera, który umiera w chwale po stoczonej bitwie, do końca wierny swoim ideałom.

Wzorzec władcy w średniowieczu reprezentował Król Karol, którego cechy obejmowały:

Władzę pochodzącą od Boga
Rolę obrońcy wiary i pobożność
Umiejętności dowódcze
Dostojność, rozsądek i mądrość
Rozważność w podejmowaniu decyzji
Otaczanie się mądrymi doradcami
Sprawiedliwość

Highlight: 3 wzorce osobowe średniowiecza to rycerz, władca chrześcijański oraz święty, każdy z nich reprezentował ideały ważne dla średniowiecznego społeczeństwa.

Wzorce osobowe średniowiecza kształtowały mentalność ludzi tej epoki i miały ogromny wpływ na literaturę, sztukę i życie codzienne.

Zobacz

Filozofia średniowiecza

Filozofia średniowieczna była ściśle związana z teologią chrześcijańską. Kluczowe pojęcia i systemy filozoficzne tego okresu to:

Teocentryzm - uznanie Boga za najwyższą wartość i doskonałość. To podstawa średniowiecznego światopoglądu.
Augustynizm - system filozoficzny stworzony przez św. Augustyna. Augustynizm założenia obejmują:
- Bóg jest najdoskonalszym bytem, źródłem wiedzy i wiary
- Człowiek, posługując się tylko rozumem, nie może poznać pełnej prawdy o świecie
- Wiara jest niezbędna do zrozumienia rzeczywistości

Definition: Augustynizm to filozofia podkreślająca rolę wiary w poznaniu i zrozumieniu świata.

Tomizm - system filozoficzny stworzony przez św. Tomasza z Akwinu. Św. Tomasz z Akwinu krótka notatka o jego filozofii:
- Podkreśla rolę rozumu w poznaniu
- Uznaje istnienie prawd niedostępnych dla rozumu (np. Trójca Święta)
- Dąży do pogodzenia wiary z rozumem

Highlight: 3 założenia filozofii św. Tomasza to: rola rozumu w poznaniu, istnienie prawd objawiony

ch, harmonia między wiarą a rozumem.

Franciszkanizm - system filozoficzny św. Franciszka z Asyżu, zakładający pogodną akceptację świata i wszystkich jego elementów.
Scholastyka - metoda naukowa zajmująca się wyjaśnianiem i uzasadnianiem prawd wiary za pomocą poszukiwań rozumowych.

Vocabulary: Scholastyka - średniowieczna metoda filozoficzno-teologiczna dążąca do racjonalnego wyjaśnienia prawd wiary.

Filozofia człowieka według św. Tomasza z Akwinu łączyła elementy wiary i rozumu, dążąc do zrozumienia natury ludzkiej w kontekście Bożego planu. Poglądy św. Tomasza z Akwinu krótko można podsumować jako próbę syntezy filozofii Arystotelesa z chrześcijaństwem.

Quote: "Filozofowie średniowiecza dążyli do zrozumienia świata i człowieka w kontekście Bożego objawienia, łącząc wiarę z rozumem."

Filozofia średniowieczna, reprezentowana przez takie systemy jak tomizm i augustynizm, miała ogromny wpływ na kształtowanie się europejskiej myśli i kultury, a jej echa są widoczne do dziś w wielu dziedzinach życia intelektualnego i duchowego.

Zobacz

Kluczowe Pojęcia Średniowiecza

Epoka charakteryzowała się specyficznymi koncepcjami filozoficznymi i artystycznymi.

Definition: Franciszkanizm to system filozoficzny zakładający pogodną akceptację świata i wszystkich jego elementów.

Vocabulary: Scholastyka - metoda naukowa łącząca rozum z wiarą.

Highlight: Danse macabre (taniec śmierci) był jednym z najważniejszych motywów w sztuce średniowiecznej.

Podobne notatki

3002

4/3

Chłopi Władysław Reymont

kompozycja, uniwersalizm, prawa gromady, narratorzy, warstwy społeczne, Boryna charakterystyka, Jagna, Hanka, ślub, epopeja wśi, wpływy stylów młodopolskich

272

9279

1/2

Oświecenie

-nazwa i ramy czasowe, -oświecenie w Polsce -nurty filozoficzne -filozofia i sztuka oświecenia

110

4378

1/2

makbet

streszczenie

Know Stanisław Wyspiański Wesele Lista pytań jawnych Matura 2024 thumbnail

2195

4/5

Stanisław Wyspiański Wesele Lista pytań jawnych Matura 2024

Know Pamiętniki Jan Chryzostom Pasek thumbnail

3054

1/2

Pamiętniki Jan Chryzostom Pasek

❤️

1944

Opis trzech rewolucji w Szewcach Witkacego.

Rewolucja faszystowska - Scurvy przy pomocy Dziarskich Chłopców Rewolucja socjalistyczna - Szewcy Rewolucja anarchistyczna, technokratyczna

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

20 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Przedmioty

Język polski

Młoda polska

"ludzie bezdomni" stefan żeromski

Charakterystyka bohaterów

Cechy Stylu Romańskiego i Gotyckiego oraz Wzorce Rycerskie w Średniowieczu

Emily Leśniak

@notatkowy_swiat

751 Obserwujących

Obserwuj

Epoka rozpoczęła się w Polsce wraz z chrztem Mieszka I w X wieku
Filozofowie średniowiecza jak św. Tomasz z Akwinu i św. Augustyn ukształtowali fundamenty myśli średniowiecznej
Charakterystyczne dla epoki były uniwersalizm, teocentryzm oraz rozwój kultury rycerskiej
Powstały pierwsze uniwersytety i znaczące dzieła literatury polskiej
Wzorce osobowe średniowiecza koncentrowały się wokół ideału rycerza i władcy chrześcijańskiego

...

20.03.2022

1359

1/2

Język polski

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Style architektoniczne średniowiecza

W średniowieczu dominowały dwa główne style architektoniczne: styl romański i styl gotycki. Każdy z nich miał charakterystyczne cechy i pełnił określone funkcje.

Zwartą, zamkniętą kompozycję budowli
Wykorzystanie prostych brył geometrycznych
Surową i ciężką bryłę kościoła
Kamień jako główny materiał budowlany
Bogate zdobnictwo kolumn i wejść

Example: Styl romański przykłady w Polsce to drzwi katedry gnieźnieńskiej ze scenami z życia św. Wojciecha, kolegiata w Tumie pod Łęczycą oraz kościół św. Andrzeja w Krakowie.

Styl gotycki rozwinął się później i charakteryzował się dążeniem do lekkości i strzelistości. Styl gotycki w średniowieczu cechował się:

Ogromem i strzelistością budowli
Rytmiką pionów i ostrością łuków
Silnym rozczłonkowaniem bryły
Sklepieniami krzyżowo-żebrowymi
Wysokimi filarami
Dużymi oknami o ostrych łukach i barwnych witrażach
Stromymi dachami

Example: Przykłady stylu gotyckiego to katedra Notre Dame w Paryżu, kościół Mariacki w Krakowie, ołtarz Wita Stwosza oraz zamek rycerski w Malborku.

Highlight: Budowle w stylu romańskim w Europie i styl romański w Polsce stanowią ważne dziedzictwo kulturowe, pokazujące rozwój architektury i sztuki w średniowieczu.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wzorce osobowe średniowiecza

Wzorzec średniowiecznego rycerza uosabiał Roland, bohater "Pieśni o Rolandzie". Wzorzec rycerza w średniowieczu obejmował następujące cechy:

Wysokie urodzenie
Piękno fizyczne i siłę
Odwagę i waleczność
Dumę i doskonałe wyszkolenie bojowe
Wierność królowi
Pobożność
Lojalność wobec przyjaciół
Kierowanie się honorem i kodeksem rycerskim
Dbałość o dobre imię
Gotowość do walki do ostatnich sił

Quote: "Średniowieczny wzór rycerza Pieśń o Rolandzie przedstawia jako ideał męstwa i honoru, gotowego poświęcić życie za wiarę i króla."

Wzorzec władcy w średniowieczu reprezentował Król Karol, którego cechy obejmowały:

Władzę pochodzącą od Boga
Rolę obrońcy wiary i pobożność
Umiejętności dowódcze
Dostojność, rozsądek i mądrość
Rozważność w podejmowaniu decyzji
Otaczanie się mądrymi doradcami
Sprawiedliwość

Highlight: 3 wzorce osobowe średniowiecza to rycerz, władca chrześcijański oraz święty, każdy z nich reprezentował ideały ważne dla średniowiecznego społeczeństwa.

Wzorce osobowe średniowiecza kształtowały mentalność ludzi tej epoki i miały ogromny wpływ na literaturę, sztukę i życie codzienne.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Filozofia średniowiecza

Filozofia średniowieczna była ściśle związana z teologią chrześcijańską. Kluczowe pojęcia i systemy filozoficzne tego okresu to:

Teocentryzm - uznanie Boga za najwyższą wartość i doskonałość. To podstawa średniowiecznego światopoglądu.
Augustynizm - system filozoficzny stworzony przez św. Augustyna. Augustynizm założenia obejmują:
- Bóg jest najdoskonalszym bytem, źródłem wiedzy i wiary
- Człowiek, posługując się tylko rozumem, nie może poznać pełnej prawdy o świecie
- Wiara jest niezbędna do zrozumienia rzeczywistości

Definition: Augustynizm to filozofia podkreślająca rolę wiary w poznaniu i zrozumieniu świata.

Tomizm - system filozoficzny stworzony przez św. Tomasza z Akwinu. Św. Tomasz z Akwinu krótka notatka o jego filozofii:
- Podkreśla rolę rozumu w poznaniu
- Uznaje istnienie prawd niedostępnych dla rozumu (np. Trójca Święta)
- Dąży do pogodzenia wiary z rozumem

Highlight: 3 założenia filozofii św. Tomasza to: rola rozumu w poznaniu, istnienie prawd objawiony

ch, harmonia między wiarą a rozumem.

Franciszkanizm - system filozoficzny św. Franciszka z Asyżu, zakładający pogodną akceptację świata i wszystkich jego elementów.
Scholastyka - metoda naukowa zajmująca się wyjaśnianiem i uzasadnianiem prawd wiary za pomocą poszukiwań rozumowych.

Vocabulary: Scholastyka - średniowieczna metoda filozoficzno-teologiczna dążąca do racjonalnego wyjaśnienia prawd wiary.

Quote: "Filozofowie średniowiecza dążyli do zrozumienia świata i człowieka w kontekście Bożego objawienia, łącząc wiarę z rozumem."

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kluczowe Pojęcia Średniowiecza

Epoka charakteryzowała się specyficznymi koncepcjami filozoficznymi i artystycznymi.

Definition: Franciszkanizm to system filozoficzny zakładający pogodną akceptację świata i wszystkich jego elementów.

Vocabulary: Scholastyka - metoda naukowa łącząca rozum z wiarą.

Highlight: Danse macabre (taniec śmierci) był jednym z najważniejszych motywów w sztuce średniowiecznej.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wprowadzenie do średniowiecza

Średniowiecze to epoka w historii Europy, która rozpoczęła się upadkiem Cesarstwa Zachodniorzymskiego w 476 roku. Nazwa tej epoki pochodzi od łacińskiego terminu "media aetas", oznaczającego "wieki średnie". Koniec średniowiecza jest różnie datowany, najczęściej wskazuje się na wynalezienie druku przez Gutenberga w 1456 roku lub odkrycie Ameryki przez Kolumba w 1492 roku. W Polsce epoka ta rozpoczęła się później, wraz z chrztem Mieszka I w X wieku.

Highlight: Średniowiecze w Europie trwało od 476 roku (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego) do XV-XVI wieku, a w Polsce rozpoczęło się w X wieku.

Epoka ta charakteryzowała się uniwersalizmem opartym na wspólnej religii chrześcijańskiej oraz władzy kościelnej (papież) i świeckiej (cesarz). Symbolami średniowiecza były krzyż i miecz, odzwierciedlające duchowy i świecki aspekt życia. Ważnymi postaciami kształtującymi filozofię tego okresu byli św. Tomasz z Akwinu i św. Augustyn.

Vocabulary: Uniwersalizm - idea wspólnoty kulturowej i religijnej w średniowiecznej Europie.

Ośrodkami kultury i nauki w średniowieczu były klasztory oraz dwory władców. W tym okresie powstały pierwsze szkoły i uniwersytety, m.in. w Krakowie, Padwie i Pradze. To również czas, gdy pojawiły się pierwsze utwory w języku polskim, takie jak "Bogurodzica", "Lament Świętokrzyski" i "Legenda o świętym Aleksym".

Example: Najstarsze polskie utwory literackie z okresu średniowiecza to "Bogurodzica", "Lament Świętokrzyski" i "Legenda o świętym Aleksym".

Podobne notatki

Język polski - Chłopi Władysław Reymont

kompozycja, uniwersalizm, prawa gromady, narratorzy, warstwy społeczne, Boryna charakterystyka, Jagna, Hanka, ślub, epopeja wśi, wpływy stylów młodopolskich

3002

Język polski - Oświecenie

-nazwa i ramy czasowe, -oświecenie w Polsce -nurty filozoficzne -filozofia i sztuka oświecenia

272

9279

Język polski - makbet

streszczenie

110

4378

Język polski - Stanisław Wyspiański Wesele Lista pytań jawnych Matura 2024

Stanisław Wyspiański Wesele Lista pytań jawnych Matura 2024

2195

Język polski - Pamiętniki Jan Chryzostom Pasek

❤️

3054

Język polski - Opis trzech rewolucji w Szewcach Witkacego.

Rewolucja faszystowska - Scurvy przy pomocy Dziarskich Chłopców Rewolucja socjalistyczna - Szewcy Rewolucja anarchistyczna, technokratyczna

1944

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

4.9+

Średnia ocena aplikacji

20 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS