Średniowiecze - epoka wiary i hierarchii
Wyobraź sobie świat, w którym Bóg jest centrum wszystkiego - dokładnie tak wyglądało średniowiecze. Teocentryzm oznaczał, że ludzie nie przejmowali się sprawami doczesnymi, tylko skupiali na życiu wiecznym i przygotowywali się do śmierci (stąd słynne memento mori).
Średniowieczny człowiek widział świat podzielony na dwie sfery: sacrum (świat duchowy, dobry) i profanum (świat materialny, zły). Ten dualizm powodował, że ciągle czuli rozdarcie między ciałem a duszą.
Społeczeństwo funkcjonowało w systemie feudalizmu - ścisłej hierarchii, gdzie każdy miał swoje miejsce. Uniwersalizm sprawiał, że wszędzie tam, gdzie docierało chrześcijaństwo, kultura stawała się podobna.
Ważne: Literatura średniowieczna była religijna, dydaktyczna i często anonimowa - autorzy nie podpisywali się, bo liczyła się przede wszystkim przesłanka moralna, nie sława pisarza.
Najważniejszymi wzorcami osobowymi byli: asceta (żyjący w ubóstwie i modlitwie), rycerz (odważny obrońca wiary) i władca (mądry, sprawiedliwy i pobożny). W sztuce popularne były motywy jak Deesis (Chrystus jako sędzia), Stabat Mater Dolorosa (cierpiąca Matka Boża) czy Danse Macabre (taniec śmierci przypominający o przemijaniu).