Nazwa epoki i humanizm renesansowy

Renesans, pochodzący od francuskiego słowa "renaissance" oznaczającego odrodzenie, to epoka charakteryzująca się powrotem do idei antycznych w filozofii, literaturze i sztuce, zintegrowanych z nauką chrześcijańską.

Definicja: Humanizm renesansowy to nurt filozoficzny i kulturowy, który stawiał człowieka w centrum zainteresowania, podkreślając jego godność i indywidualność.

Humaniści renesansowi, inspirowani maksymą Terencjusza "Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce", zwrócili uwagę na potrzeby jednostki i jej prawo do godności. Czerpali inspirację z tradycji antycznej, promując hasło powrotu do źródeł.

Highlight: Kluczową postacią w humanizmie renesansowym był poeta doctus (uczony), który zdobywał wiedzę poprzez podróże, studia uniwersyteckie i lekturę dzieł antycznych w oryginale.

Reformacja to ruch dążący do odnowy życia religijnego, zapoczątkowany przez Marcina Lutra w 1517 roku. Doprowadziła ona do rozłamu w Kościele katolickim i powstania różnych odłamów protestantyzmu.

Przykład: Skutki reformacji obejmowały m.in. odrzucenie pośrednictwa kapłanów w drodze do zbawienia, kwestionowanie kultu maryjnego i świętych oraz rozwój piśmiennictwa w językach narodowych.

Antropocentryzm stał się dominującym światopoglądem renesansu, stawiając człowieka i jego potrzeby w centrum zainteresowania. Popularne stało się stwierdzenie greckiego filozofa Protagorasa, że "człowiek jest miarą wszechrzeczy".

Cytat: "Człowiek jest kowalem swojego losu" - Giovanni Pico della Mirandola

Architektura renesansu charakteryzowała się wykorzystaniem elementów takich jak kopuły i arkady, dążąc do regularności i harmonii. W sztuce renesansowej ceniono naśladowanie natury, motywy mitologiczne oraz portrety i pejzaże.