Teoria Czystej Formy Witkacego opisuje działanie elementów formy, takich jak barwy, dźwięki, słowa, czy gra aktorów, a nie jest skupiona na fabule czy podobieństwie do rzeczywistości. Istotą jest Czysta Forma, a nie treść. Odbiorca dzieła ma doznać "uczucia metafizycznego", czyli wstrząsu, olśnienia, pierwotnego zadziwienia.
W Szewcach protagoniści to ludzie ogarnięci beznadziejnością własnego losu robotniczego. Nie akceptują ciężkiej pracy i obciążeń, które narzuca im prokurator Robert Scurvy. Ten z kolei obawia się buntu robotników, co prowadzi do organizacji zamachu stanu i wprowadzenia rządów dyktatorskich razem z organizacją Dziarskich Chłopów. Uwięzieni szewcy nie znoszą bezczynności, obalają nowy porządek i ponownie angażują się w znienawidzoną pracę. Jednak rewolucja i użycie siły prowadzą ich w końcu do poczucia głębokiej pustki i nudy.
Groteska w Szewcach miesza porządki, zestawia sacrum z profanum, piękno z brzydotą, oraz drwi z ustalonych reguł. Prezentuje absurdalny świat pozbawiony logiki i zasad prawdopodobieństwa. Obrazowo wyolbrzymia i przejaskrawia rzeczywistość, wykorzystując karykaturę do tego celu. Bohaterowie, tak jak księżna Irina Wsiewołodowna Zbereźnicka-Podberezka czy prokurator Robert Scurvy, prezentujące się jak marionetka, są głównymi nosicielami groteski.
W pierwszej części dramatu ustrojowi towarzyszy charakter kapitalistyczny, co objawia się przez podział społeczny, a ostre konflikty między reprezentantami poszczególnych grup. Następnie pojawia się ustrój faszystowski, w którym prokurator Scurvy nie jest w stanie sam zapobiec rewolucji. W końcu szewcy dokonują przewrotu, obalając dotychczasowy porządek i wprowadzając ustrój komunistyczny. Jednakże, ta władza nie przynosi im szczęścia, a konflikty między nimi doprowadzają do kłótni i morderstwa. Ostatecznie, zapowiedź rządów totalitarnych jest dokonywana przez Hiperrobociarza, towarzysza X i towarzysza Abramowskiego, co przypomina o nieuchronnej pesymistycznej wizji świata przewroconego ciągłymi zmianami społecznymi.
Teoria Czystej Formy założenia są integralną częścią interpretacji Szewców S.I. Witkiewicza, przedstawiał w nich Czystą Formę w ujęciu Witkacego oraz funkcje groteski w tym dziele. Rewolucję w Szewcach opisuje dokładnie, sprawiając że obraz rewolucji staje się bardziej wyraźny. Przykłady groteski w Szewcach wskazują na jej funkcję i znaczenie w kontekście epoki. Czystą Forma cechy stanowią istotny element interpretacji Szewców, których bohaterowie przeżywają absurdy, wpisując się w teorię Witkacego. Obraz rewolucji w Szewcach jest namacalny, a motyw rewolucji wyrasta na sposób zmiany świata, co Witkacy przedstawił w sposób pełen metafizycznych uczuć, jakich doświadczają bohaterowie dzieła.
