Sztuka i kultura renesansu

Renesans był okresem odrodzenia w kulturze europejskiej, charakteryzującym się powrotem do wzorców klasycznych i nowym podejściem do sztuki i człowieka.

Cechy sztuki renesansowej obejmowały:

• Naturalizm i inspirację wzorcami klasycznymi
• Harmonię formy i odpowiednie proporcje
• Obecność motywów mitologicznych współistniejących z chrześcijańskimi
• Skupienie na przedstawieniu człowieczeństwa i piękna świata widzialnego
• Rezygnację z podejścia czysto duchowego
• Dążenie artystów do publicznego uznania i sławy

Highlight: Artyści renesansu przestali być anonimowi, zależało im na publicznym uznaniu ich talentu i dzieł.

Najwybitniejsi przedstawiciele renesansu to:

1. Leonardo da Vinci - malarz, rzeźbiarz, architekt, filozof, matematyk i konstruktor. Jego znane dzieła to "Ostatnia Wieczerza", "Mona Lisa" i "Dama z gronostajem".

2. Michał Anioł (Michelangelo Buonarroti) - malarz, rzeźbiarz i architekt. Stworzył freski w Kaplicy Sykstyńskiej, w tym "Stworzenie Adama" i "Sąd Ostateczny". Jego słynna rzeźba to "David".

3. Tycjan - malarz włoski, tworzył dzieła o tematyce mitologicznej i sakralnej, np. "Wniebowzięcie" i "Koronowanie cierniem".

4. Rafael Santi - malarz i portrecista. Znane dzieła: "Zaślubiny Panny Marii", "Szkoła Ateńska".

Example: Przykładem dzieła renesansowego łączącego motywy mitologiczne i chrześcijańskie jest "Szkoła Ateńska" Rafaela, gdzie przedstawieni są zarówno filozofowie starożytni, jak i współcześni artyście myśliciele chrześcijańscy.

Wzorce osobowe renesansu obejmowały:

• Humanistę - człowieka wszechstronnego, estetę, wysoko wykształconego, ceniącego wiedzę, tolerancję i radość życia.
• Dworzanina - szlachcica bywałego na dworze, oczytanego, zorientowanego w sprawach kultury, potrafiącego prowadzić dworski flirt z kobietami.
• Szlachcica-ziemianina - dobrego i samodzielnego gospodarza, człowieka uczciwego, skromnego, żyjącego w harmonii z naturą.

Definition: Utopia - utwór literacki prezentujący program idealnego ustroju społecznego.

Vocabulary: Teoria sokoła - zasada budowy noweli, gdzie sokół jest motywem dominującym, nabierającym znaczenia symbolicznego.

Sztuka renesansu wprowadziła nowe spojrzenie na człowieka i jego miejsce w świecie, kładąc nacisk na indywidualizm, harmonię i piękno. Twórcy renesansu swoimi dziełami wyznaczyli nowe standardy w sztuce, które inspirują artystów do dziś.