Budowa i działanie enzymów
Enzymy to naturalne katalizatory komórkowe, które obniżają energię aktywacji reakcji chemicznych. Dzięki temu reakcje zachodzą szybciej i efektywniej, co jest kluczowe dla procesów życiowych.
Większość enzymów to białka o złożonej budowie. Popularnym przykładem są enzymy trawienne jak amylaza ślinowa czy pepsyna, które rozkładają pokarm. Typowy enzym składa się z dwóch części: białkowej (apoenzymu) oraz niebiałkowej.
Część niebiałkowa enzymu to kofaktor, który może występować jako metal (np. cynk, magnez) lub cząsteczka organiczna. Kofaktory organiczne dzielimy na koenzymy (luźno związane z apoenzymem, np. ATP czy witaminy B) oraz grupy prostetyczne (trwale połączone z apoenzymem).
💡 Warto zapamiętać: Enzymy działają jak klucz do zamka dzięki centrum aktywnemu – specjalnemu miejscu, które rozpoznaje i wiąże tylko określone substraty. To tutaj zachodzi właściwa reakcja chemiczna!