Monosacharydy i oligosacharydy
Monosacharydy to cukry proste o słodkim smaku, które dobrze rozpuszczają się w wodzie. Zawierają od 3 do 8 atomów węgla (triozy, tetrozy, pentozy, heksozy) oraz kilka grup hydroksylowych −OH i jedną grupę aldehydową lub ketonową. Występują w różnych formach (anomerach) jak α-glukoza i β-glukoza, które różnią się rozmieszczeniem atomów wodoru i grup hydroksylowych.
Oligosacharydy powstają przez połączenie od 2 do 10 cząsteczek cukrów prostych za pomocą wiązania O-glikozydowego najczęsˊciej1−4glikozydowe. Najprostszymi oligosacharydami są disacharydy - powstające z kondensacji dwóch cząsteczek monosacharydów. Ważne disacharydy to sacharoza (cukier buraczany), laktoza (cukier mleczny) i maltoza (cukier słodowy).
Dłuższe oligosacharydy często łączą się z białkami lub lipidami, tworząc złożone struktury pełniące różne funkcje biologiczne.
💡 Warto zapamiętać! Wiązania α-glikozydowe są łatwo trawione przez organizm człowieka, natomiast wiązania β-glikozydowe są trudno rozkładane. Dlatego możemy trawić skrobię (wiązania α), ale nie celulozę (wiązania β).