Co to jest komórka roślinna?
Jak już wiemy z lekcji o komórkach zwierzęcych, każdy żywy organizm składa się z komórek. Komórka jest najmniejszą strukturalną i funkcjonalną częścią ludzkiego organizmu, jest też zdolna do przeprowadzania podstawowych funkcji. Rośliny nie składają się z tych samych komórek, co zwierzęta i ludzie. Składają się z komórek roślinnych. Komórki roślinne są komórkami jądrowymi, czyli posiadają jądro komórkowe.
Wygląd oraz budowa komórki roślinnej
Każda komórka znajdująca się w żywym organizmie zawiera podobne organelle, pełniące różnego rodzaju funkcje. Mimo to, w komórkach organizmów roślinnych występują struktury charakterystyczne tylko dla nich, po których łatwo je rozpoznać. Komórki roślinne pod względem ich kształtu możemy podzielić na:
- Parenchymatyczne
- Prozenchymatyczne
Kształt komórki jest zależny od funkcji, jaką pełni oraz od rodzaju tkanki, której jest częścią.
Ściana i błona komórkowa
Na wierzchu komórki znajduje się ściana komórkowa, która nadaje komórce kształt. Ze względu na to, jakie pełni funkcje, ogranicza ruch, możliwość zmiany kształtu i rozrostu komórki. Ściana rośnie wraz z komórką i tak jak ona, na każdym etapie rozwoju zmienia się. Błona komórkowa oddziela środowisko wewnątrzkomórkowe od środowiska zewnętrznego. Zapewnia wymianę materii i energii z otoczeniem oraz odbiór informacji, zapewniając komórce możliwość reagowania na zmieniające się warunki zewnętrzne. Składa się z białek, lipidów i steroidów. Co ważne, ściana komórkowa nie zastępuje tu błony. Komórka roślinna posiada zarówno ścianę, jak i błonę komórkową.
Cytoplazma
Cytoplazma stanowi środowisko wewnętrzne komórki. Jest to lepka, bezbarwna, półpłynna, galaretowata substancja. Wypełnia wnętrze komórki. W niej zawieszone są wszystkie organelle. Składa się z wody, soli mineralnych i innych związków, głównie białek, zapewnia komórkom określoną wytrzymałość mechaniczną i elastyczność. Umożliwia także transport substancji pokarmowych wewnątrz komórki oraz przebieg reakcji chemicznych.
Aparat Golgiego
Aparat Golgiego występuje we wszystkich komórkach, które zawierają jądro. Nie mają jednego stałego miejsca w komórce. W cytoplazmie występują w sposób przypadkowy, kompleksów jest zazwyczaj kilka.
Siateczka śródplazmatyczna
To system cienkich kanalików występujących w komórce. Siateczka transpurtuje i wytwarza białka i tłuszcze.
Jądro komórkowe
Jądro komórkowe ma kulisty kształt. Odpowiada za wszystkie procesy, które zachodzą w komórce. W jądrze komórkowym znajduje się DNA.
Wakuola
Komórce roślinnej wakuole, czyli wodniczki, w przeciwieństwie do tej występującej w komórce zwierzęcej, są duże i jest ich mniej. Wakuola to pęcherzyk otoczony błoną wakuolarną (tonoplastem), która jest gładka i pozbawiona rybosomów. Odpowiada głównie za przetrzymywanie odpowiedniej ilości wody, ale również za magazynowanie różnych substancji.
