Tłuszcze właściwe i woski
Tłuszcze właściwe to estry glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych. Pełnią następujące funkcje:
- Zapasowa - magazynowanie w tkance tłuszczowej
- Ochronna - zabezpieczenie przed urazami mechanicznymi
- Termoizolacyjna - ochrona przed utratą ciepła
- Energetyczna - źródło energii dla organizmu
Definicja: Estry to związki chemiczne powstałe w wyniku reakcji kwasu karboksylowego z alkoholem.
Woski to estry kwasów tłuszczowych i alkoholi monohydroksylowych. Ich zastosowania obejmują:
- Budowę plastrów przez pszczoły
- Ochronę roślin przed nadmiernym parowaniem wody
- Pokrywanie piór ptaków i sierści ssaków
Przykład: Wosk zwany spermacetem, występujący w głowie kaszalotów, pomaga im w zanurzaniu i wynurzaniu się poprzez zmianę stanu skupienia.
Fosfolipidy to estry alkoholi i kwasów tłuszczowych z resztą kwasu fosforowego. Ich kluczowe cechy to:
- Budowa z hydrofilowej głowy i hydrofobowego ogona
- Tworzenie błon biologicznych
- Występowanie w osłonkach mielinowych jako sfingomieliny
Highlight: Fosfolipidy pełnią kluczową rolę w budowie błon komórkowych i przewodzeniu impulsów nerwowych.
Glikolipidy to estry alkoholi i kwasów tłuszczowych, gdzie składnikiem nietłuszczowym jest cukier, np. glukoza.
Vocabulary: Reakcja estryfikacji to proces tworzenia estrów z kwasów karboksylowych i alkoholi.