Budowa i podział mięczaków
Mięczaki to zróżnicowana grupa zwierząt bezkręgowych o charakterystycznej budowie ciała. Mięczaki budowa obejmuje kilka kluczowych elementów:
- Głowa z otworem gębowym i narządami zmysłów (czułki, oczy)
- Worek trzewiowy zawierający większość narządów wewnętrznych
- Płaszcz tworzący jamę płaszczową, w której znajdują się skrzela u większości gatunków
Vocabulary: Jama płaszczowa - przestrzeń między płaszczem a workiem trzewiowym, w której znajdują się skrzela służące do wymiany gazowej.
Do mięczaków należą trzy główne grupy:
- Ślimaki
- Małże
- Głowonogi
Każda z tych grup ma swoje unikalne cechy i przystosowania.
Ślimaki
Ślimaki to najliczniejsza i najbardziej zróżnicowana grupa mięczaków. Charakteryzują się one obecnością tarki w jamie gębowej, która służy do rozdrabniania pokarmu.
Definition: Tarka - narząd w jamie gębowej ślimaków, składający się z kilku rzędów twardych, ostrych ząbków, służący do rozdrabniania pokarmu.
Najpopularniejsze mięczaki z tej grupy to ślimaki lądowe, które są głównie roślinożerne. Jednak wśród ślimaków spotykamy również:
- Mięsożerców (głównie gatunki morskie)
- Saprofity
- Pasożyty
Example: Ślimaki drapieżne występujące w morzach polują na inne ślimaki i jamochłony, a niektóre żywią się padliną.
Gatunki ślimaków w Polsce obejmują zarówno gatunki lądowe, jak i wodne. Wiele z nich przystosowało się do życia w różnych środowiskach.
Highlight: Jesienią, przed zapadnięciem w stan odrętwienia, ślimaki lądowe chowają się w muszli i zamykają jej otwór wapiennym wieczkiem.
Małże
Małże to grupa mięczaków przystosowana do życia w środowisku wodnym. Wszystkie małże oddychają skrzelami i są filtratorami.
Definition: Filtratory - organizmy żywiące się cząsteczkami materii organicznej i mikroorganizmami oddzielonymi z otaczającej wody.
Niektóre gatunki małży, takie jak omułek jadalny czy racicznica zmienna, posiadają specjalny gruczoł wydzielający bisior, który umożliwia im przytwierdzenie się do podłoża.
Vocabulary: Bisior - wydzielina specjalnego gruczołu u niektórych małży, umożliwiająca przytwierdzenie się do podłoża.