Pęd to nadziemna część rośliny, składająca się z łodygi i liści, a u roślin nasiennych również z kwiatów i owoców. Łodyga i liście pełnią funkcje wegetatywne, odpowiadając za wzrost i rozwój rośliny, podczas gdy kwiaty są organami generatywnymi, odpowiedzialnymi za rozmnażanie płciowe.
Definicja: Pęd to nadziemna część rośliny obejmująca łodygę, liście, a u roślin nasiennych także kwiaty i owoce.
Rośliny posiadają również pędy podziemne, charakterystyczne dla bylin - roślin wieloletnich, których nadziemne części obumierają w niekorzystnych warunkach środowiskowych. Przykładem pędów podziemnych są cebule, pełniące funkcję przetrwalnikową u roślin takich jak tulipany, hiacynty czy narcyzy.
Przykład: Cebula zwyczajna posiada zarówno pędy nadziemne, jak i podziemne. Pęd nadziemny składa się z zielonych liści asymilacyjnych i pędu kwiatostanowego, natomiast pęd podziemny obejmuje zgrubiałą łodygę z pąkiem wierzchołkowym oraz liśćmi okrywającymi i spichrzowymi.
Łodyga, jako główny organ wegetatywny rośliny, pełni kilka kluczowych funkcji:
- Utrzymywanie liści, kwiatów i owoców
- Przewodzenie wody i soli mineralnych
- Transport związków organicznych między różnymi organami rośliny
Highlight: Łodyga nie tylko podtrzymuje inne organy rośliny, ale także pełni kluczową rolę w transporcie substancji odżywczych i wody.
Budowa łodygi obejmuje kilka charakterystycznych elementów:
- Węzły - zgrubienia, z których wyrastają liście
- Międzywęźla - odcinki łodygi między węzłami
- Pąki - struktury odpowiedzialne za wzrost i rozgałęzianie się łodygi
W przekroju poprzecznym łodygi zielnej można wyróżnić następujące tkanki pierwotne:
- Epiderma - warstwa ochronna z aparatami szparkowymi
- Kora pierwotna - zbudowana z tkanki miękiszowej zawierającej chloroplasty
- Walec osiowy - centralna część łodygi, zawierająca wiązki przewodzące
Vocabulary: Kambium to tkanka twórcza występująca między drewnem a łykiem, umożliwiająca wtórny przyrost łodygi na grubość.
