Czynniki wpływające na aktywność enzymów
Enzymy to białkowe katalizatory, których aktywność zależy od kilku ważnych czynników. Przede wszystkim stężenie substratu wpływa na szybkość reakcji - im więcej substratu, tym szybciej zachodzi reakcja, aż do momentu nasycenia wszystkich enzymów.
Temperatura również odgrywa istotną rolę - reakcje przyspieszają wraz ze wzrostem temperatury do około 40°C, powyżej której następuje denaturacja białek i enzymy przestają działać. Każdy enzym ma też swoją optymalną wartość pH, w której działa najefektywniej. Na przykład pepsyna działa najlepiej w kwaśnym środowisku pH1−2 żołądka, a trypsyna w zasadowym (pH 8) jelita cienkiego.
Na aktywność enzymów wpływają również różne substancje. Aktywatory takie jak jony metali (cynk, wapń) mogą zwiększać ich skuteczność, natomiast inne związki mogą działać hamująco.
💡 Wiedziałeś, że temperatura twojego ciała (około 37°C) jest bliska optymalnej temperaturze działania większości ludzkich enzymów? To nie przypadek - ewolucja dostosowała nasze enzymy do działania właśnie w tej temperaturze!
Inhibicja enzymatyczna
Hamowanie aktywności enzymów (inhibicja) może być odwracalne lub nieodwracalne. Nieodwracalne inhibitory, jak cyjanek potasu, trwale uszkadzają enzymy, działając jako trucizny. Odwracalne hamowanie może być konkurencyjne lub niekonkurencyjne.