Przedmioty
Kariera
Język polski
Biologia
Chemia
Geografia
Historia
Genetyka klasyczna
Komórka
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Bakterie i wirusy. organizmy beztkankowe
Układ krążenia
Ekologia
Stawonogi. mięczaki
Metabolizm
Układ wydalniczy
Genetyka molekularna
Układ pokarmowy
Kręgowce zmiennocieplne
Genetyka
Rozmnażanie i rozwój człowieka
Chemiczne podstawy życia
Pokaż wszystkie tematy
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Stechiometria
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Węglowodory
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Pochodne węglowodorów
Świat substancji
Gazy i ich mieszaniny
Systematyka związków nieorganicznych
Kwasy
Sole
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Łączenie się atomów
Pokaż wszystkie tematy
157
3
Lena
26.03.2023
Biologia
wirusy-molekularne pasożyty
Wirusy to mikroskopijne czynniki zakaźne zbudowane z białka i kwasu nukleinowego, które atakują prawie wszystkie organizmy. Są one wewnątrzkomórkowymi pasożytami, które nie mogą samodzielnie się namnażać - potrzebują do tego komórek gospodarza. Zrozumienie budowy i cykli życiowych wirusów pomoże Ci pojąć, jak wywołują one choroby i jakie zagrożenia stanowią.
26.03.2023
5972
Wirion to kompletna cząstka wirusa występująca poza komórką gospodarza. Składa się z materiału genetycznego (DNA lub RNA) oraz białkowego płaszcza zwanego kapsydem. Kapsyd chroni genom wirusa i umożliwia mu rozpoznawanie komórek, które może zainfekować.
Wirusy występują w różnych kształtach, co stanowi podstawę ich klasyfikacji morfologicznej. Forma helikalna wirusa przypomina spiralę i występuje głównie u wirusów roślinnych, jak wirus mozaiki tytoniu. Forma bryłowa wirusa ma kształt wielościanu i jest typowa dla wirusów zwierzęcych, takich jak wirus zapalenia wątroby typu A.
Bakteriofagi (wirusy atakujące bakterie) mają charakterystyczną formę bryłowo-spiralną z wielościenną główką zawierającą DNA i helikalnym ogonkiem z białkowymi włóknami. Z kolei forma kulista wirusa występuje u wirusów z osłonką lipoproteinową, jak wirusy grypy, gdzie kapsyd jest otoczony dodatkową warstwą lipidów.
Ciekawostka: Różnorodność morfologiczna i genetyczna wirusów jest ogromna! Niektóre mają zaledwie 3 geny, podczas gdy inne posiadają ich kilkanaście. Ta różnorodność sprawia, że wirusy są mistrzami adaptacji do różnych środowisk i gospodarzy.
Infekcja wirusowa zaczyna się, gdy wirus przyłącza się do receptorów na powierzchni komórki. Wirusy zwierzęce i roślinne wnikają do komórek w całości, natomiast bakteriofagi wstrzykują tylko swój materiał genetyczny. Po wniknięciu do komórki, wirus przejmuje kontrolę nad jej maszynerią i rozpoczyna replikację swojego genomu.
Cykl lityczny jest charakterystyczny dla złośliwych bakteriofagów. Składa się z kilku etapów cyklu litycznego: przyłączenia wirusa do komórki, wstrzyknięcia DNA, replikacji genomu wirusa i produkcji nowych wirionów, które opuszczają komórkę powodując jej zniszczenie (lizę). Ten cykl prowadzi do szybkiego namnożenia wirusów i śmierci komórki gospodarza.
W cyklu lizogenicznym, typowym dla łagodnych bakteriofagów, genom wirusa integruje się z DNA komórki gospodarza, tworząc profaga. W tym stanie wirus nie wywołuje objawów infekcji i jest powielany wraz z DNA komórki podczas jej podziałów. Pod wpływem niekorzystnych czynników zewnętrznych profag może się uaktywnić i przejść w cykl lityczny.
Zapamiętaj! Główna różnica między cyklem litycznym i lizogenicznym polega na tym, że w cyklu litycznym komórka gospodarza zawsze ulega zniszczeniu, podczas gdy w cyklu lizogenicznym wirus może długo współistnieć z komórką bez wywoływania objawów choroby.
Cykl infekcyjny wirusa DNA rozpoczyna się od adsorpcji - rozpoznania receptorów na powierzchni komórki przez glikoproteiny wirusa. Po wniknięciu do cytoplazmy kapsyd rozpada się, uwalniając materiał genetyczny wirusa. Następuje replikacja DNA wirusa, wykorzystująca enzymy komórki gospodarza. Kolejnymi etapami są transkrypcja (synteza RNA), translacja (synteza białek wirusowych), składanie nowych wirionów i ich uwolnienie, co zwykle powoduje zniszczenie zainfekowanej komórki.
Szczególnym typem wirusów są retrowirusy, posiadające RNA jako materiał genetyczny. Po wniknięciu do komórki przeprowadzają one proces odwrotnej transkrypcji - zamieniają swoje RNA na DNA za pomocą specjalnego enzymu. Powstałe DNA integruje się z genomem komórki gospodarza. Wirus HIV, powodujący AIDS, jest przykładem retrowirusa. W stanie utajenia może on przebywać w komórkach odpornościowych przez lata, nie wywołując objawów choroby.
W przypadku wirusa HIV, nowe wiriony opuszczają komórkę, otaczając się fragmentem jej błony komórkowej. W przeciwieństwie do typowego cyklu litycznego wirusa, zainfekowana komórka nie ulega natychmiastowej lizie, ale produkuje nowe wirusy, które atakują kolejne komórki układu odpornościowego.
Ważne! Ile trwa infekcja wirusowa zależy od typu wirusa. Niektóre powodują ostre, krótkotrwałe infekcje trwające kilka dni, inne (jak HIV) mogą pozostawać w organizmie przez całe życie, przechodząc przez różne etapy infekcji wirusowej.
Wirusy atakują wszystkie organizmy, powodując wiele groźnych chorób. U roślin uprawnych mogą wywoływać deformacje, zahamowanie wzrostu i plamy na liściach, jak w przypadku wirusa Y ziemniaka czy wirusa mozaiki tytoniu. U zwierząt wirusy mogą powodować śmiertelne choroby, takie jak wścieklizna (zaburzenia neurologiczne, agresja), pryszczyca (wysoka gorączka, pęcherze na skórze) czy nosówka psów.
Pomimo zagrożeń, wirusy znalazły pozytywne zastosowanie w medycynie. Wykorzystuje się je do produkcji szczepionek i surowic. Bakteriofagi są eksperymentalnie stosowane do zwalczania bakterii opornych na antybiotyki. Jest to obiecujące rozwiązanie w czasach, gdy infekcje bakteryjne stają się coraz trudniejsze do leczenia tradycyjnymi metodami.
Zmodyfikowane genetycznie wirusy znajdują zastosowanie w terapii genowej. Służą jako wektory przenoszące prawidłowe geny do komórek pacjentów z wadami genetycznymi. Ta innowacyjna terapia daje nadzieję osobom cierpiącym na choroby genetyczne, które wcześniej były nieuleczalne.
Czy wiesz? W przeciwieństwie do infekcji bakteryjnej, która zwykle reaguje na antybiotyki, infekcja wirusowa nie przechodzi pod wpływem tych leków. Na szczęście wiele infekcji wirusowych organizm potrafi zwalczyć samodzielnie dzięki swojemu układowi odpornościowemu.
50
2850
2
Parzydełkowce-tkankowe zwierzęta dwuwarstwowe
Opis budowy I funkcji życiwych parzydełkowców
19
534
2
Wrotki
krótkie podsumowanie wiadomości
15
939
2
Paprotniki
Biologia
43
975
2
protisty
budowa, podział, czynności życiowe protistów i typy zapłodnień
96
5228
2
Grzyby
Grzyby - biologia rozszerzona
72
2172
1/2
HIV I AIDS
Prezentacja zawiera najważniejsze podstawowe informacje dotyczące HIV i AIDS.
Średnia ocena aplikacji
Uczniowie korzystają z Knowunity
W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach
Uczniowie, którzy przesłali notatki
Użytkownik iOS
Filip, użytkownik iOS
Zuzia, użytkownik iOS
Lena
@lenanowixka
Wirusy to mikroskopijne czynniki zakaźne zbudowane z białka i kwasu nukleinowego, które atakują prawie wszystkie organizmy. Są one wewnątrzkomórkowymi pasożytami, które nie mogą samodzielnie się namnażać - potrzebują do tego komórek gospodarza. Zrozumienie budowy i cykli życiowych wirusów pomoże Ci... Pokaż więcej
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Wirion to kompletna cząstka wirusa występująca poza komórką gospodarza. Składa się z materiału genetycznego (DNA lub RNA) oraz białkowego płaszcza zwanego kapsydem. Kapsyd chroni genom wirusa i umożliwia mu rozpoznawanie komórek, które może zainfekować.
Wirusy występują w różnych kształtach, co stanowi podstawę ich klasyfikacji morfologicznej. Forma helikalna wirusa przypomina spiralę i występuje głównie u wirusów roślinnych, jak wirus mozaiki tytoniu. Forma bryłowa wirusa ma kształt wielościanu i jest typowa dla wirusów zwierzęcych, takich jak wirus zapalenia wątroby typu A.
Bakteriofagi (wirusy atakujące bakterie) mają charakterystyczną formę bryłowo-spiralną z wielościenną główką zawierającą DNA i helikalnym ogonkiem z białkowymi włóknami. Z kolei forma kulista wirusa występuje u wirusów z osłonką lipoproteinową, jak wirusy grypy, gdzie kapsyd jest otoczony dodatkową warstwą lipidów.
Ciekawostka: Różnorodność morfologiczna i genetyczna wirusów jest ogromna! Niektóre mają zaledwie 3 geny, podczas gdy inne posiadają ich kilkanaście. Ta różnorodność sprawia, że wirusy są mistrzami adaptacji do różnych środowisk i gospodarzy.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Infekcja wirusowa zaczyna się, gdy wirus przyłącza się do receptorów na powierzchni komórki. Wirusy zwierzęce i roślinne wnikają do komórek w całości, natomiast bakteriofagi wstrzykują tylko swój materiał genetyczny. Po wniknięciu do komórki, wirus przejmuje kontrolę nad jej maszynerią i rozpoczyna replikację swojego genomu.
Cykl lityczny jest charakterystyczny dla złośliwych bakteriofagów. Składa się z kilku etapów cyklu litycznego: przyłączenia wirusa do komórki, wstrzyknięcia DNA, replikacji genomu wirusa i produkcji nowych wirionów, które opuszczają komórkę powodując jej zniszczenie (lizę). Ten cykl prowadzi do szybkiego namnożenia wirusów i śmierci komórki gospodarza.
W cyklu lizogenicznym, typowym dla łagodnych bakteriofagów, genom wirusa integruje się z DNA komórki gospodarza, tworząc profaga. W tym stanie wirus nie wywołuje objawów infekcji i jest powielany wraz z DNA komórki podczas jej podziałów. Pod wpływem niekorzystnych czynników zewnętrznych profag może się uaktywnić i przejść w cykl lityczny.
Zapamiętaj! Główna różnica między cyklem litycznym i lizogenicznym polega na tym, że w cyklu litycznym komórka gospodarza zawsze ulega zniszczeniu, podczas gdy w cyklu lizogenicznym wirus może długo współistnieć z komórką bez wywoływania objawów choroby.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Cykl infekcyjny wirusa DNA rozpoczyna się od adsorpcji - rozpoznania receptorów na powierzchni komórki przez glikoproteiny wirusa. Po wniknięciu do cytoplazmy kapsyd rozpada się, uwalniając materiał genetyczny wirusa. Następuje replikacja DNA wirusa, wykorzystująca enzymy komórki gospodarza. Kolejnymi etapami są transkrypcja (synteza RNA), translacja (synteza białek wirusowych), składanie nowych wirionów i ich uwolnienie, co zwykle powoduje zniszczenie zainfekowanej komórki.
Szczególnym typem wirusów są retrowirusy, posiadające RNA jako materiał genetyczny. Po wniknięciu do komórki przeprowadzają one proces odwrotnej transkrypcji - zamieniają swoje RNA na DNA za pomocą specjalnego enzymu. Powstałe DNA integruje się z genomem komórki gospodarza. Wirus HIV, powodujący AIDS, jest przykładem retrowirusa. W stanie utajenia może on przebywać w komórkach odpornościowych przez lata, nie wywołując objawów choroby.
W przypadku wirusa HIV, nowe wiriony opuszczają komórkę, otaczając się fragmentem jej błony komórkowej. W przeciwieństwie do typowego cyklu litycznego wirusa, zainfekowana komórka nie ulega natychmiastowej lizie, ale produkuje nowe wirusy, które atakują kolejne komórki układu odpornościowego.
Ważne! Ile trwa infekcja wirusowa zależy od typu wirusa. Niektóre powodują ostre, krótkotrwałe infekcje trwające kilka dni, inne (jak HIV) mogą pozostawać w organizmie przez całe życie, przechodząc przez różne etapy infekcji wirusowej.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Wirusy atakują wszystkie organizmy, powodując wiele groźnych chorób. U roślin uprawnych mogą wywoływać deformacje, zahamowanie wzrostu i plamy na liściach, jak w przypadku wirusa Y ziemniaka czy wirusa mozaiki tytoniu. U zwierząt wirusy mogą powodować śmiertelne choroby, takie jak wścieklizna (zaburzenia neurologiczne, agresja), pryszczyca (wysoka gorączka, pęcherze na skórze) czy nosówka psów.
Pomimo zagrożeń, wirusy znalazły pozytywne zastosowanie w medycynie. Wykorzystuje się je do produkcji szczepionek i surowic. Bakteriofagi są eksperymentalnie stosowane do zwalczania bakterii opornych na antybiotyki. Jest to obiecujące rozwiązanie w czasach, gdy infekcje bakteryjne stają się coraz trudniejsze do leczenia tradycyjnymi metodami.
Zmodyfikowane genetycznie wirusy znajdują zastosowanie w terapii genowej. Służą jako wektory przenoszące prawidłowe geny do komórek pacjentów z wadami genetycznymi. Ta innowacyjna terapia daje nadzieję osobom cierpiącym na choroby genetyczne, które wcześniej były nieuleczalne.
Czy wiesz? W przeciwieństwie do infekcji bakteryjnej, która zwykle reaguje na antybiotyki, infekcja wirusowa nie przechodzi pod wpływem tych leków. Na szczęście wiele infekcji wirusowych organizm potrafi zwalczyć samodzielnie dzięki swojemu układowi odpornościowemu.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Wirusy wywołują wiele chorób u ludzi, które przenoszą się różnymi drogami. Zakażenia drogą kropelkową (powietrzną) obejmują grypę, odrę, ospę wietrzną, różyczkę i świnkę. Drogą pokarmową przenoszą się wirusowe zapalenie wątroby typu A i choroba Heinego-Medina. Czy infekcja bakteryjna jest zaraźliwa podobnie jak wirusowa? Tak, ale mechanizmy zakażenia i leczenia są odmienne.
Niektóre wirusy są onkogenne - mogą prowadzić do rozwoju nowotworów. Odpowiadają za około 12% nowotworów u ludzi. Wirusy te, zarówno z DNA, jak i RNA jako materiałem genetycznym, mogą integrować się z genomem komórki i uszkadzać geny odpowiedzialne za kontrolę podziałów komórkowych. Przykładem jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), który może powodować raka szyjki macicy.
W profilaktyce chorób wirusowych kluczową rolę odgrywają szczepienia ochronne, które polegają na podawaniu organizmom zdrowym wirusów o zmniejszonej zdolności wywoływania choroby. Istotne są również surowice ochronne zawierające gotowe przeciwciała oraz leki przeciwwirusowe. Ile trwa infekcja bakteryjna w porównaniu z wirusową? Zwykle infekcje bakteryjne -- objawy są wyraźniejsze i łatwiejsze do leczenia antybiotykami.
Pamiętaj! Czy infekcja bakteryjna przejdzie sama? Czasem tak, ale często wymaga leczenia antybiotykami. Natomiast przy infekcji wirusowej organizm zazwyczaj sam musi sobie poradzić, gdyż większość leków przeciwwirusowych ma ograniczoną skuteczność. Dlatego tak ważna jest profilaktyka!
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
