Zmienność genetyczna i dziedziczenie cech to fundamentalne procesy biologiczne, które determinują różnorodność organizmów żywych.
Rodzaje zmienności organizmów można podzielić na dwa główne typy: zmienność środowiskową (modyfikacyjną) oraz zmienność genetyczną. Zmienność środowiskowa jest wynikiem wpływu warunków zewnętrznych na organizm i nie jest dziedziczona. Natomiast zmienność genetyczna wynika ze zmian w materiale genetycznym i może być przekazywana potomstwu. Do najważniejszych mechanizmów powstawania zmienności genetycznej należą mutacje, rekombinacje genetyczne oraz przepływ genów między populacjami.
Dziedziczenie cech u człowieka opiera się na przekazywaniu informacji genetycznej zawartej w genach. Geny dominujące i recesywne determinują sposób, w jaki cechy są wyrażane w fenotypie. Przykładowo, wśród cech dziedziczonych u człowieka możemy wyróżnić kolor oczu, grupę krwi czy zdolność zwijania języka w rurkę. W procesie dziedziczenia istotną rolę odgrywają krzyżówki genetyczne, które pozwalają przewidzieć prawdopodobieństwo wystąpienia określonych cech u potomstwa. To, co dziedziczymy po matce, a co po ojcu, zależy od kombinacji alleli genów otrzymanych od obojga rodziców. Warto zauważyć, że niektóre cechy są dziedziczone w sposób prosty (jednogenowy), podczas gdy inne są wynikiem działania wielu genów (dziedziczenie wielogenowe) oraz ich interakcji ze środowiskiem.
W kontekście rozwoju organizmów, warto wspomnieć o fazach lasu i cyklu życia drzewa. Drzewa przechodzą przez różne etapy rozwoju, od nasiona poprzez siewkę, młode drzewo, aż po dojrzały organizm. Ile rośnie drzewo zależy od gatunku i warunków środowiskowych - niektóre gatunki mogą żyć setki lat, podczas gdy inne osiągają dojrzałość w ciągu kilkudziesięciu lat. Proces ten jest ściśle związany ze zmiennością genetyczną i adaptacją do warunków środowiska.