Otwórz aplikację

Przedmioty

Cukry proste i złożone: Przykłady i właściwości

Otwórz

303

2

user profile picture

Małgorzata Pietrzak

25.09.2022

Chemia

cukry

Cukry proste i złożone: Przykłady i właściwości

Cukry proste i złożone to ważne związki organiczne o wzorze ogólnym CnH2nOn. Dzielą się na monosacharydy (cukry proste) i oligosacharydy (cukry złożone). Cukry proste zawierają grupy hydroksylowe i aldehydową lub ketonową, występując w formie łańcuchowej lub pierścieniowej. Cukry złożone składają się z połączonych cukrów prostych. Oba rodzaje mają istotne funkcje biologiczne i zastosowania przemysłowe.

Cukry proste obejmują pentozy (5 atomów węgla) i heksozy (6 atomów węgla)
• Glukoza i fruktoza to powszechne monosacharydy o właściwościach redukujących
Cukry złożone jak sacharoza składają się z dwóch lub więcej cukrów prostych
• Właściwości fizyczne i chemiczne cukrów determinują ich funkcje i zastosowania

...

25.09.2022

7523

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zobacz

Wzory i właściwości cukrów prostych

Cukry proste można przedstawić za pomocą wzorów Fischera i Hawortha. Wzory Fischera pokazują strukturę liniową, a Hawortha - pierścieniową.

Vocabulary: Wzory Fischera to projekcje płaskie cząsteczek cukrów, gdzie główny łańcuch węglowy jest przedstawiony pionowo.

Właściwości fizyczne cukrów prostych obejmują:

  • Krystaliczną, białą postać stałą
  • Dobrą rozpuszczalność w wodzie
  • Słodki smak
  • Obojętny odczyn roztworów wodnych

Highlight: Glukoza jest wytwarzana przez rośliny zielone w procesie fotosyntezy i występuje m.in. w owocach i miodzie.

Właściwości chemiczne cukrów prostych można badać za pomocą próby Tollensa i próby Trommera.

Definition: Próba Tollensa polega na ogrzewaniu cukru z odczynnikiem Tollensa, co prowadzi do powstania srebrnego lustra na ściankach probówki.

Definition: Próba Trommera wykorzystuje reakcję cukru z siarczanemVIVI miedziIIII i wodorotlenkiem sodu, co skutkuje powstaniem ceglastoczerwonego osadu.

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zobacz

Właściwości redukujące cukrów prostych

Cukry proste wykazują właściwości redukujące ze względu na obecność grup hydroksylowych. Glukoza i fruktoza dają pozytywny wynik próby Tollensa i Trommera, co świadczy o ich zdolnościach redukcyjnych.

Example: W próbie Tollensa, glukoza redukuje jony srebra do metalicznego srebra, tworząc charakterystyczne lustro srebrne.

Example: W próbie Trommera, glukoza redukuje jony miedziIIII do tlenku miedziII, co objawia się ceglastoczerwonym osadem.

Można odróżnić glukozę od fruktozy za pomocą reakcji z wodą bromową w obecności wodorowęglanu sodu. Glukoza ulega utlenieniu do kwasu glukonowego, podczas gdy fruktoza nie reaguje.

Highlight: Wszystkie cukry proste wykazują właściwości redukujące i dają pozytywny wynik próby Tollensa i Trommera.

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zobacz

Funkcje biologiczne i zastosowania glukozy

Glukoza pełni kluczową rolę biologiczną jako główne źródło energii dla organizmów. Jest wykorzystywana w procesie oddychania komórkowego.

Quote: C6H12O6 + 6O2 → 6CO2 + 6H2O + energia

Nadmiar glukozy może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak cukrzyca, otyłość i próchnica.

Zastosowania glukozy obejmują:

  • Medycynę: jako środek wzmacniający serce i w schorzeniach wątroby
  • Przemysł spożywczy: jako substancja słodząca
  • Produkcję etanolu poprzez fermentację alkoholową

Highlight: Glukoza jest szeroko stosowana w różnych gałęziach przemysłu i medycynie.

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zobacz

Cukry złożone - dwucukry

Dwucukry disacharydydisacharydy to cukry złożone zbudowane z dwóch reszt cukrów prostych połączonych wiązaniem O-glikozydowym. Do najważniejszych dwucukrów należą:

  • Sacharoza: zbudowana z reszt α-glukozy i β-fruktozy
  • Maltoza: zbudowana z dwóch reszt α-glukozy
  • Laktoza: zbudowana z reszt β-galaktozy i β-glukozy
  • Celobioza: zbudowana z dwóch reszt β-glukozy

Vocabulary: Wiązanie O-glikozydowe to wiązanie łączące reszty cukrów prostych w cukrach złożonych.

Występowanie dwucukrów:

  • Sacharoza: główny składnik cukru trzcinowego i buraczanego, występuje w owocach, liściach, nasionach i korzeniach roślin
  • Maltoza: powstaje podczas trawienia skrobi

Highlight: Cukry złożone pełnią ważne funkcje w przyrodzie i są szeroko wykorzystywane w przemyśle spożywczym.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

21 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

 

Chemia

7523

25 wrz 2022

5 strony

Cukry proste i złożone: Przykłady i właściwości

user profile picture

Małgorzata Pietrzak

@magorzatapietrzak_rffo

Cukry proste i złożone to ważne związki organiczne o wzorze ogólnym CnH2nOn. Dzielą się na monosacharydy (cukry proste) i oligosacharydy (cukry złożone). Cukry proste zawierają grupy hydroksylowe i aldehydową lub ketonową, występując w formie łańcuchowej lub pierścieniowej. Cukry złożoneskładają... Pokaż więcej

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wzory i właściwości cukrów prostych

Cukry proste można przedstawić za pomocą wzorów Fischera i Hawortha. Wzory Fischera pokazują strukturę liniową, a Hawortha - pierścieniową.

Vocabulary: Wzory Fischera to projekcje płaskie cząsteczek cukrów, gdzie główny łańcuch węglowy jest przedstawiony pionowo.

Właściwości fizyczne cukrów prostych obejmują:

  • Krystaliczną, białą postać stałą
  • Dobrą rozpuszczalność w wodzie
  • Słodki smak
  • Obojętny odczyn roztworów wodnych

Highlight: Glukoza jest wytwarzana przez rośliny zielone w procesie fotosyntezy i występuje m.in. w owocach i miodzie.

Właściwości chemiczne cukrów prostych można badać za pomocą próby Tollensa i próby Trommera.

Definition: Próba Tollensa polega na ogrzewaniu cukru z odczynnikiem Tollensa, co prowadzi do powstania srebrnego lustra na ściankach probówki.

Definition: Próba Trommera wykorzystuje reakcję cukru z siarczanemVIVI miedziIIII i wodorotlenkiem sodu, co skutkuje powstaniem ceglastoczerwonego osadu.

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Właściwości redukujące cukrów prostych

Cukry proste wykazują właściwości redukujące ze względu na obecność grup hydroksylowych. Glukoza i fruktoza dają pozytywny wynik próby Tollensa i Trommera, co świadczy o ich zdolnościach redukcyjnych.

Example: W próbie Tollensa, glukoza redukuje jony srebra do metalicznego srebra, tworząc charakterystyczne lustro srebrne.

Example: W próbie Trommera, glukoza redukuje jony miedziIIII do tlenku miedziII, co objawia się ceglastoczerwonym osadem.

Można odróżnić glukozę od fruktozy za pomocą reakcji z wodą bromową w obecności wodorowęglanu sodu. Glukoza ulega utlenieniu do kwasu glukonowego, podczas gdy fruktoza nie reaguje.

Highlight: Wszystkie cukry proste wykazują właściwości redukujące i dają pozytywny wynik próby Tollensa i Trommera.

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Funkcje biologiczne i zastosowania glukozy

Glukoza pełni kluczową rolę biologiczną jako główne źródło energii dla organizmów. Jest wykorzystywana w procesie oddychania komórkowego.

Quote: C6H12O6 + 6O2 → 6CO2 + 6H2O + energia

Nadmiar glukozy może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak cukrzyca, otyłość i próchnica.

Zastosowania glukozy obejmują:

  • Medycynę: jako środek wzmacniający serce i w schorzeniach wątroby
  • Przemysł spożywczy: jako substancja słodząca
  • Produkcję etanolu poprzez fermentację alkoholową

Highlight: Glukoza jest szeroko stosowana w różnych gałęziach przemysłu i medycynie.

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Cukry złożone - dwucukry

Dwucukry disacharydydisacharydy to cukry złożone zbudowane z dwóch reszt cukrów prostych połączonych wiązaniem O-glikozydowym. Do najważniejszych dwucukrów należą:

  • Sacharoza: zbudowana z reszt α-glukozy i β-fruktozy
  • Maltoza: zbudowana z dwóch reszt α-glukozy
  • Laktoza: zbudowana z reszt β-galaktozy i β-glukozy
  • Celobioza: zbudowana z dwóch reszt β-glukozy

Vocabulary: Wiązanie O-glikozydowe to wiązanie łączące reszty cukrów prostych w cukrach złożonych.

Występowanie dwucukrów:

  • Sacharoza: główny składnik cukru trzcinowego i buraczanego, występuje w owocach, liściach, nasionach i korzeniach roślin
  • Maltoza: powstaje podczas trawienia skrobi

Highlight: Cukry złożone pełnią ważne funkcje w przyrodzie i są szeroko wykorzystywane w przemyśle spożywczym.

Cukry
CnH₂n On
lukry
dwucukry
(disaharydy)
proste
(monosaharydy)
1. Cukry proste
Cząsteczka cukru prostego zawiera jednocześnie dwie rózne g

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wprowadzenie do cukrów

Cukry to związki organiczne o ogólnym wzorze CnH2nOn. Dzielą się na cukry proste monosacharydymonosacharydy i cukry złożone oligosacharydy,polisacharydyoligosacharydy, polisacharydy. Cukry proste zawierają co najmniej dwie grupy hydroksylowe OH-OH oraz grupę aldehydową CHO-CHO lub ketonową CO-CO-.

Definicja: Aldozy to cukry proste zawierające grupę aldehydową, a ketozy to cukry proste z grupą ketonową.

Cukry proste dzielą się na pentozy 5atomoˊwwęgla5 atomów węgla i heksozy 6atomoˊwwęgla6 atomów węgla. Występują w formie łańcuchowej i pierścieniowej, przy czym forma pierścieniowa dominuje w przyrodzie 99,9899,98%.

Przykład: Ryboza i 2-deoksyryboza to przykłady pentoz, natomiast glukoza i fruktoza to heksozy.

Highlight: Cukry proste mają kluczowe znaczenie w biochemii i fizjologii organizmów żywych.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS