Właściwości chemiczne węglowodorów aromatycznych
Węglowodory aromatyczne wykazują charakterystyczne właściwości chemiczne, które odróżniają je od innych grup związków organicznych. Ich reaktywność jest ściśle związana z obecnością zdelokalizowanych elektronów π w pierścieniu aromatycznym.
Highlight: Najważniejszymi reakcjami węglowodorów aromatycznych są substytucja elektrofilowa i, w specjalnych warunkach, addycja.
Reakcje substytucji są typowe dla węglowodorów aromatycznych. Obejmują one:
- Halogenowanie - np. chlorowanie lub bromowanie benzenu w obecności katalizatora (FeCl₃ lub FeBr₃).
- Alkilowanie - przyłączanie grup alkilowych do pierścienia benzenowego, np. reakcja benzenu z chlorkiem metylu.
- Nitrowanie - wprowadzanie grupy nitrowej (-NO₂) do pierścienia aromatycznego przy użyciu mieszaniny nitrującej (HNO₃ + H₂SO₄).
Przykład: Reakcja nitrowania benzenu: C₆H₆ + HNO₃ → C₆H₅NO₂ + H₂O
Reakcje addycji zachodzą trudniej i wymagają specjalnych warunków. Przykłady to:
- Uwodornienie benzenu do cykloheksanu w obecności katalizatora.
- Addycja chloru lub bromu do benzenu w specyficznych warunkach.
Vocabulary: Substytucja elektrofilowa to typ reakcji, w której elektrofilowy reagent zastępuje atom wodoru w pierścieniu aromatycznym.